BRAMA ORUŃSKA
(uzupełnienie L.M.(9.07.2020)) |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
− | [[File:Brama_Orunska.jpg|thumb|Brama Oruńska]] | + | [[File:Brama_Orunska.jpg|thumb|Brama Oruńska, widok od strony zewnętrznej, południowej, widoczny hełm [[KOŚCIÓŁ ZBAWICIELA (I) | kościoła Zbawiciela]] na Zaroślaku, około 1918]] |
[[File:Szpital św. Gertrudy.JPG|thumb|Widok z [[BISKUPIA GÓRKA | Biskupiej Górki]]: na pierwszym planie zabudowania [[SZPITAL ŚW. GERTRUDY | szpitala św. Gertrudy]], po prawej resztki Bramy Oruńskiej, za nią resztki bramy kolejowej, po lewej baraki i budynek koszar przy Am Weißen Turm 1 (obecnie ul. Augustyńskiego 1), od 1922 siedziba [[GIMNAZJUM POLSKIE | Gimnazjum Polskiego]], około 1898]] | [[File:Szpital św. Gertrudy.JPG|thumb|Widok z [[BISKUPIA GÓRKA | Biskupiej Górki]]: na pierwszym planie zabudowania [[SZPITAL ŚW. GERTRUDY | szpitala św. Gertrudy]], po prawej resztki Bramy Oruńskiej, za nią resztki bramy kolejowej, po lewej baraki i budynek koszar przy Am Weißen Turm 1 (obecnie ul. Augustyńskiego 1), od 1922 siedziba [[GIMNAZJUM POLSKIE | Gimnazjum Polskiego]], około 1898]] | ||
[[File:1_Brama_Oruńska.jpg|thumb|Kolejowa Brama Oruńska (nieco na południowy-wschód od bramy drogowej), za nią [[KOŚCIÓŁ ZBAWICIELA (I) | kościół Zbawiciela]] i po lewej fragment zabudowy [[SZPITAL ŚW. GERTRUDY | szpitala św. Gertrudy]]]] | [[File:1_Brama_Oruńska.jpg|thumb|Kolejowa Brama Oruńska (nieco na południowy-wschód od bramy drogowej), za nią [[KOŚCIÓŁ ZBAWICIELA (I) | kościół Zbawiciela]] i po lewej fragment zabudowy [[SZPITAL ŚW. GERTRUDY | szpitala św. Gertrudy]]]] |
Wersja z 18:18, 20 lip 2021
BRAMA ORUŃSKA (Petershagener Tor), zwana też Bramą Peterszawską lub Zaroślakiem. Zbudowana w latach 1655–1656 w pasie zewnętrznych południowych umocnień miejskich, łączących forty Biskupiej Górki z bastionem św. Gertrudy na Starym Przedmieściu, z mostem nad zasypaną w XIX wieku fosą. Rozebrana w roku 1927.
Znajdowała się w południowej części tzw. Zaroślaka Zewnętrznego, w ciągu obecnego Traktu św. Wojciecha (na wysokości obecnej ul. Kaznodziejskiej i dawnego szpitala św. Gertrudy), blokując od strony południowej dostęp do miasta. Na przełomie XIX i XX wieku w formie czterech kwadratowych baszt w kształcie słupów o wysokości 7 m, flankujących sąsiadujące z nią murowano-ziemne bastiony przybramne, między którymi znajdowały się dwuskrzydłowa brama dla pojazdów i dwa przejścia dla pieszych po jej obu stronach. Pełniła także funkcję rogatki miejskiej dla ruchu od strony Oruni i Tczewa. W 2. połowie XIX wieku przebudowana w celu poszerzenia drogi dla pojazdów i tramwaju na Orunię, najpierw w 1878 konnego, w 1897 linii zelektryfikowanej ( tramwaje). Baszty otrzymały w XIX wieku okładzinę z żółtej cegły i kamienne płaskie zwieńczenia. Zbędne wrota bramne usunięto na przełomie XIX i XX wieku.