LUBBE JACOB, kramarz, kronikarz
(Utworzył nową stronę „{{web}} {{author: BŚ}} Category: Hasła w przygotowaniu”) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{web}} | {{web}} | ||
| − | {{author: BŚ}} | + | '''JACOB LUBBE''' (około 1430 Lichtenau (Lichnowy) koło Malborka – po 19 II 1502 Gdańsk), kramarz, kronikarz. Syn Jacoba, chłopa z Lichnowych, który w 1420 roku (w wieku dwudziestu lat) został wysłany przez rodziców w pieszą pielgrzymkę do grobu św. Jakuba w Santiago de Compostela, a następnie, w 1425, prawdopodobnie pielgrzymował do Rzymu (co podaje kronika [[GRUNEWEG MARTIN | Martina Grunewega]]), na pewno zaś z synami Hansem i Jacobem odbył pielgrzymkę do grobu św. Wojciecha w Gnieźnie. <br/><br/> |
| − | [[Category: | + | Jacob junior od 1440 roku pracował w kramie swego wuja Andreasa Lumppena przy pl. Dominikańskim ([[TARG WĘGLOWY | Targ Węglowy]]). Od 1446 terminował w zawodzie kupca u Heinricha Sanaua; prowadził księgę transakcji, a następnie został jego wspólnikiem w interesach. Na początku lat 60. XV wieku nosił się z zamiarem wstąpienia do klasztoru dominikanów, co odradzono mu z uwagi na zbyt dojrzały wiek. <br/><br/> |
| + | W 1465, w okresie ciężkiej choroby, ślubował odbycie pielgrzymki do Kolonii (Köln) i Akwizgranu (Aachen), dokąd udał się w 1468 roku (niektóre źródła sugerują, że odbył do tych miejsc jeszcze jedną pielgrzymkę). <br/><br/> | ||
| + | Od 15 VI 1465 roku był żonaty z Barbarą (zm. 7 XII 1489), dwukrotną wdową po kramarzach, właścicielką trzech domów przy Krämergasse (ul. Kramarska). 13 VII 1465 został członkiem q cechu kramarzy i nabył q prawo obywatelskie. Był starszym cechu w latach 1469/1470, 1473/1474, 1478/1479, 1485/1486 i 1491/1492. Z uwagi na sprawowany urząd angażował się w sprawy cechowej kaplicy św. Marii Magdaleny, funkcjonującej do 1480 roku obok kościoła [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]] y (NMP), a po jego rozbudowie jako wewnętrzna kaplica tego kościoła. Kaplicy Wszystkich Świętych, również znajdującej się w kościele NMP, za zgodą żony podarował dom przy Röpergasse (ul. Powroźnicza). <br/><br/> | ||
| + | W okresie małżeństwa (1465–1489) prowadził zapiski dotyczące niektórych wydarzeń w Gdańsku (w tym anomalii atmosferycznych, ale z pominięciem okoliczności politycznych), głównie zaś spraw cechu kramarzy (statut cechu, decyzje handlowe i majątkowe q Rady Miejskiej) i rodzinno-sąsiedzkich (narodziny, chrzty, zgony, wydatki na pogrzeb), zawierających także przerażający opis strachu przed śmiercią nagłą, bez pojednania się z Bogiem. Tylko sporadycznie przywoływał wydarzenia z miejsc odleglejszych, za każdym razem identyfikując się jako wierny poddany króla polskiego. Zapiski te włączył do swojej kroniki Martin Gruneweg (Lubbe był bratem jego prababki), a jako osobną kronikę, zatytułowaną ''Jacob Lubbes Familienchronik'', wydał w 1870 roku [[HIRSCH SIMON JOSEPH THEODOR | Theodor Hirsch]] w ramach wydawnictwa ''Scriptores rerum Prussicarum'' (t. IV). <br/><br/> | ||
| + | Z żoną Barbarą, z poprzednich małżeństw matką dwojga dzieci zmarłych w dzieciństwie, wychowywał jej najmłodszą córkę Hedwig. Po przedwczesnej śmierci dziewczynki (zmarła po pięciu dniach choroby 21 XI 1474 roku, została pochowana w kościele NMP) małżonkowie adoptowali Ursulę, siostrzenicę Jacoba, późniejszą żonę Paula Haka. To jej w testamencie zapisał swój dom. W tym samym dokumencie z 19 II 1501 roku zapisał po dziesięć grzywien dla gdańskich klasztorów [[FRANCISZKANIE | franciszkanów]] i [[DOMINIKANIE | dominikanów]] oraz dla [[KLASZTOR CYSTERSÓW W OLIWIE | oliwskich cystersów]]. Takie same kwoty darował kościołom [[KOŚCIÓŁ ŚW. PIOTRA I PAWŁA | św. Piotra i Pawła]], [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARBARY | św. Barbary]] (na odbudowę po pożarze z 1499 roku) i [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARTŁOMIEJA I OPIEKI NAJŚWIĘTSZEJ BOGURODZICY | św. Bartłomieja]], pięć grzywien zapisał [[KOŚCIÓŁ ŚW. KATARZYNY ALEKSANDRYJSKIEJ | kościołowi św. Katarzyny]]. Dziesięć grzywien przekazał dla ubogich przy [[SZPITAL ŚW. GERTRUDY | szpitalu św. Gertrudy]], a po pięć dla ubogich przy szpitalach[[SZPITAL ŚW. ELŻBIETY | św. Elżbiety]], [[SZPITAL ŚW. DUCHA | św. Ducha]], [[SZPITAL BOŻEGO CIAŁA | Bożego Ciała]], [[SZPITAL WSZYSTKICH BOŻYCH ANIOŁÓW | Wszystkich Bożych Aniołów]] oraz norbertankom z klasztorów w Żukowie i Chełmnie. {{author: BŚ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 14:25, 2 lis 2019
JACOB LUBBE (około 1430 Lichtenau (Lichnowy) koło Malborka – po 19 II 1502 Gdańsk), kramarz, kronikarz. Syn Jacoba, chłopa z Lichnowych, który w 1420 roku (w wieku dwudziestu lat) został wysłany przez rodziców w pieszą pielgrzymkę do grobu św. Jakuba w Santiago de Compostela, a następnie, w 1425, prawdopodobnie pielgrzymował do Rzymu (co podaje kronika Martina Grunewega), na pewno zaś z synami Hansem i Jacobem odbył pielgrzymkę do grobu św. Wojciecha w Gnieźnie.
Jacob junior od 1440 roku pracował w kramie swego wuja Andreasa Lumppena przy pl. Dominikańskim ( Targ Węglowy). Od 1446 terminował w zawodzie kupca u Heinricha Sanaua; prowadził księgę transakcji, a następnie został jego wspólnikiem w interesach. Na początku lat 60. XV wieku nosił się z zamiarem wstąpienia do klasztoru dominikanów, co odradzono mu z uwagi na zbyt dojrzały wiek.
W 1465, w okresie ciężkiej choroby, ślubował odbycie pielgrzymki do Kolonii (Köln) i Akwizgranu (Aachen), dokąd udał się w 1468 roku (niektóre źródła sugerują, że odbył do tych miejsc jeszcze jedną pielgrzymkę).
Od 15 VI 1465 roku był żonaty z Barbarą (zm. 7 XII 1489), dwukrotną wdową po kramarzach, właścicielką trzech domów przy Krämergasse (ul. Kramarska). 13 VII 1465 został członkiem q cechu kramarzy i nabył q prawo obywatelskie. Był starszym cechu w latach 1469/1470, 1473/1474, 1478/1479, 1485/1486 i 1491/1492. Z uwagi na sprawowany urząd angażował się w sprawy cechowej kaplicy św. Marii Magdaleny, funkcjonującej do 1480 roku obok kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny y (NMP), a po jego rozbudowie jako wewnętrzna kaplica tego kościoła. Kaplicy Wszystkich Świętych, również znajdującej się w kościele NMP, za zgodą żony podarował dom przy Röpergasse (ul. Powroźnicza).
W okresie małżeństwa (1465–1489) prowadził zapiski dotyczące niektórych wydarzeń w Gdańsku (w tym anomalii atmosferycznych, ale z pominięciem okoliczności politycznych), głównie zaś spraw cechu kramarzy (statut cechu, decyzje handlowe i majątkowe q Rady Miejskiej) i rodzinno-sąsiedzkich (narodziny, chrzty, zgony, wydatki na pogrzeb), zawierających także przerażający opis strachu przed śmiercią nagłą, bez pojednania się z Bogiem. Tylko sporadycznie przywoływał wydarzenia z miejsc odleglejszych, za każdym razem identyfikując się jako wierny poddany króla polskiego. Zapiski te włączył do swojej kroniki Martin Gruneweg (Lubbe był bratem jego prababki), a jako osobną kronikę, zatytułowaną Jacob Lubbes Familienchronik, wydał w 1870 roku Theodor Hirsch w ramach wydawnictwa Scriptores rerum Prussicarum (t. IV).
Z żoną Barbarą, z poprzednich małżeństw matką dwojga dzieci zmarłych w dzieciństwie, wychowywał jej najmłodszą córkę Hedwig. Po przedwczesnej śmierci dziewczynki (zmarła po pięciu dniach choroby 21 XI 1474 roku, została pochowana w kościele NMP) małżonkowie adoptowali Ursulę, siostrzenicę Jacoba, późniejszą żonę Paula Haka. To jej w testamencie zapisał swój dom. W tym samym dokumencie z 19 II 1501 roku zapisał po dziesięć grzywien dla gdańskich klasztorów franciszkanów i dominikanów oraz dla oliwskich cystersów. Takie same kwoty darował kościołom św. Piotra i Pawła, św. Barbary (na odbudowę po pożarze z 1499 roku) i św. Bartłomieja, pięć grzywien zapisał kościołowi św. Katarzyny. Dziesięć grzywien przekazał dla ubogich przy szpitalu św. Gertrudy, a po pięć dla ubogich przy szpitalach św. Elżbiety, św. Ducha, Bożego Ciała, Wszystkich Bożych Aniołów oraz norbertankom z klasztorów w Żukowie i Chełmnie.
