AIRD ALEXANDER, budowniczy wodociągów
m |
|||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
[[File:Fontanna Wintera, 1882.JPG|thumb|Fontanna na Placu Wintera ([[TARG MAŚLANY| Targu Maślanym]]), dar Aleksandra Airda dla Gdańska na zakończenie prac przy budowie wodociągów, uruchomiona w 1875]] | [[File:Fontanna Wintera, 1882.JPG|thumb|Fontanna na Placu Wintera ([[TARG MAŚLANY| Targu Maślanym]]), dar Aleksandra Airda dla Gdańska na zakończenie prac przy budowie wodociągów, uruchomiona w 1875]] | ||
| − | '''ALEXANDER AIRD''' (1836 | + | '''ALEXANDER AIRD''' (10 III 1836 Londyn – 14 VI 1910 Stuttgart), budowniczy gdańskich [[WODOCIĄGI | wodociągów]]. Jeden z dziewięciorga dzieci Johna Airda (1800 – 9 IV 1876) i Agnes z domu Bennett (zm. 29 VII 1869), założyciela firmy konstruktorskiej John Aird & Sons w Londynie (1848). Początkowo dyrektor w firmie ojca. Od lat 60. XIX wieku wspólnik działającej w Niemczech (od 1 IX 1879 z siedzibą w Berlinie) firmy J. und A. Aird. (Joseph i Alexander).<br/><br/> |
| + | Od 1868 do 16 XII 1871 kierował budową nowoczesnej instalacji wodociągowej w Gdańsku (wraz z [[UJĘCIE WODY PRĘGOWO | ujęciem wody w Pręgowie]], następnie budową pierwszej w Europie samospławnej sieci kanalizacyjnej, wykonanej według projektu [[WIEBE EDUARD FRIEDRICH | Eduarda Friedricha Wiebego]]. W 1868 roku przeniósł do Gdańska siedzibę firmy, która po 1871 budowała i eksploatowała prototypowe w Europie pola irygacyjne w [[SĄCZKI | Sączkach]], zakładała instalacje wodociągowo-kanalizacyjne we Wrocławiu (1881), Wiedniu, Królewcu (Königsberg, 1899). W roku 1878 zbudował ujęcie wodne Pelonken (Polanki) w [[OLIWA | Oliwie]] do zaopatrywania w wodę mieszkańców [[WRZESZCZ | Wrzeszcza]] i [[NOWY PORT | Nowego Portu]]. Fundator [[FONTANNA WINTERA | fontanny Wintera]] na [[TARG MAŚLANY| Targu Maślanym]]. Od 1 IV 1883 roku przejął bezpośrednie kierowanie firmą, 1 VII 1904 przekazał ją bratu i opuścił Gdańsk. <br/><br/> | ||
| + | Po 1870 roku mieszkał w [[DWÓR V „JUTRZENKA”, „ANGIELSKI DWÓR” | Dworze V]] (zwanym też Angielskim Dworem; [[DWORY OLIWSKIE | dwory oliwskie]]) przy Pelonker Straße (ul. Polanki 117). Miał dziesięcioro dzieci, między innymi Florence (zm. 1938), Agnes i Waldemara (ur. 1876).<br/><br/> | ||
| + | Firma pod nazwą A. Aird, mieszcząca się przy Ankerschmiedegasse (ul. Kotwiczników), istniała do roku 1945, będąc własnością innych osób, między innymi inż. Karla Schaefera. {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 08:08, 26 paź 2019
ALEXANDER AIRD (10 III 1836 Londyn – 14 VI 1910 Stuttgart), budowniczy gdańskich wodociągów. Jeden z dziewięciorga dzieci Johna Airda (1800 – 9 IV 1876) i Agnes z domu Bennett (zm. 29 VII 1869), założyciela firmy konstruktorskiej John Aird & Sons w Londynie (1848). Początkowo dyrektor w firmie ojca. Od lat 60. XIX wieku wspólnik działającej w Niemczech (od 1 IX 1879 z siedzibą w Berlinie) firmy J. und A. Aird. (Joseph i Alexander).
Od 1868 do 16 XII 1871 kierował budową nowoczesnej instalacji wodociągowej w Gdańsku (wraz z ujęciem wody w Pręgowie, następnie budową pierwszej w Europie samospławnej sieci kanalizacyjnej, wykonanej według projektu Eduarda Friedricha Wiebego. W 1868 roku przeniósł do Gdańska siedzibę firmy, która po 1871 budowała i eksploatowała prototypowe w Europie pola irygacyjne w Sączkach, zakładała instalacje wodociągowo-kanalizacyjne we Wrocławiu (1881), Wiedniu, Królewcu (Königsberg, 1899). W roku 1878 zbudował ujęcie wodne Pelonken (Polanki) w Oliwie do zaopatrywania w wodę mieszkańców Wrzeszcza i Nowego Portu. Fundator fontanny Wintera na Targu Maślanym. Od 1 IV 1883 roku przejął bezpośrednie kierowanie firmą, 1 VII 1904 przekazał ją bratu i opuścił Gdańsk.
Po 1870 roku mieszkał w Dworze V (zwanym też Angielskim Dworem; dwory oliwskie) przy Pelonker Straße (ul. Polanki 117). Miał dziesięcioro dzieci, między innymi Florence (zm. 1938), Agnes i Waldemara (ur. 1876).
Firma pod nazwą A. Aird, mieszcząca się przy Ankerschmiedegasse (ul. Kotwiczników), istniała do roku 1945, będąc własnością innych osób, między innymi inż. Karla Schaefera.
