MATARNIA

'''MATARNIA''' (1283 Wielkie Chojno, XVI wiek Mattern), obecnie jedna z jednostek pomocniczych Gdańska, osiedle ([[ADMINISTRACYJNY PODZIAŁ I TERYTORIALNY ROZWÓJ GDAŃSKA | administracyjny podział]]). Granica zachodnia Matarni stanowi granicę administracyjną miasta Gdańska. Należą do niej jednostki terytorialne: [[FIROGA | Firoga]], [[KLUKOWO | Klukowo]], [[RĘBIECHOWO | Rębiechowo]], [[TRZY NORTY | Trzy Norty]], Zajączkowo, [[ZŁOTA KARCZMA | Złota Karczma]]. W 1283 roku, jako wieś Wielkie Chojno, nadana przez księcia [[MŚCIWOJ II | Mściwoja II]] [[OPACTWO CYSTERSÓW W OLIWIE | opactwu cystersów w Oliwie]], od 1398 istniał w niej kościół. Wieś zniszczona w roku 1433 podczas najazdu husytów, odbudowana przed rokiem 1472 w sąsiedztwie, z nowym, murowanym [[KOŚCIÓŁ BOŻEGO CIAŁA (przy ob. ul. 3 Maja) | kościołem Bożego Ciała]]; istniał cmentarz. W 1583 roku liczyła 20 mieszkańców. Zniszczona w 1577, w czasie wojny Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym, odbudowana; nowy kościół pod wezwaniem św. Materny (pierwszego biskupa Kolonii, zmarłego około roku 328, apostoła Alzacji, orędownika w chorobach zakaźnych). Za sprawą proboszcza, cystersa Bernarda Mateblowskiego (Matemblewskiego; 1720 Olsztyn – 23 VIII 1794 Oliwa), nastąpiło skojarzenie ''maternus'' = macierzyństwo, i po objawieniu około  1763–1769, w obecnym [[MATEMBLEWO | Matemblewie]] (części Matarni) rozwinął się kult Matki Boskiej ([[SANKTUARIUM MATKI BOŻEJ BRZEMIENNEJ W MATEMBLEWIE | Sanktuarium Matki Bożej Brzemiennej]]). Kościół w Matemblewie przyjął wówczas uzupełniające kult wezwanie św. Walentego (męczennika, zmarłego około roku 269, lekarza, patrona miłości i związków małżeńskich). W 1772 roku, po sekularyzacji dóbr opactwa cystersów oliwskich, własność państwowa. Po roku 1945 Państwowe Gospodarstwo Rolne (w południowo-wschodniej części), w granicach administracyjnych Gdańska od 1 I 1973. W 1986 w części północno-zachodniej (za obwodnicą) wzniesiono osiedle 40-lecia PRL (nazwa nieodwołana: ul. Kadetów, Elewów i Podchorążych). Na terenie osiedla znajduje się Port Lotniczy im. Lecha Wałęsy (Firoga, [[LOTNISKA | lotniska]]), głównymi drogami są: ul. Słowackiego i obwodowa Trójmiasta (al. Kazimierza Jagiellończyka; [[OBWODNICE | obwodnice]]), przy ich węźle (zwana Matarnia) znajduje się centrum handlowe (Park Handlowy Matarnia), położone na obszarze Złotej Karczmy. {{author: RED}} <br/><br/>