BÖMELN GEORG SIMON, burgrabia gdański

Wersja z 07:14, 14 paź 2024

GEORG SIMON BÖMELN (11 VI 1688 Gdańsk – 20 III 1755 Gdańsk), burgrabia królewski w Gdańsku. Syn burmistrza Gabriela Bömelna. W maju 1702 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. Naukę, pod przewodnictwem Samuela Friedricha Willenberga, kończył w 1707 rozprawą o nadużyciach prawa kanonicznego. Drukowany tekst zadedykował ojcu, poświęcając mu szersze uwagi we wstępie. W 1707 studiował prawo w Lejdzie.

Po powrocie do Gdańska 29 I 1715 wystarał się o potwierdzenie kupieckiego obywatelstwa Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli). Od 1716 był członkiem Kwartału Wysokiego Trzeciego Ordynku, od 1722 ławnika, w 1728 był conseniorem, w 1730 został seniorem, po śmierci ojca (1740) w następnym roku (1741) wybrany został rajcą (zgodnie z zasadą, że w Radzie nie mogli zasiadać jednocześnie ojciec i syn). W 1741 i 1742 był sędzią. W 1747 po raz pierwszy został burgrabią gdańskim, wybranym przez króla z przedstawionych mu przez władze Gdańska kandydatów.

W 1750, w okresie walki o rozszerzenie uprawnień króla Augusta III w Gdańsku kosztem Rady Miejskiej, uchylił się od jednoznacznego deklarowania swojego stanowiska. Nie wziął udziału w najważniejszym głosowaniu w grudniu tego roku nad przyjęciem lub odrzuceniem królewskiej ordynacji. Na dworze królewskim odczytano to jako wsparcie dla królewskich planów, w nagrodę w 1751 ponownie został wybrany na stanowisku gdańskiego burgrabiego królewskiego, objął też stanowisko protobibliotekarza (1751–1752). Po zmuszeniu w 1752 przez Augusta III Rady Miejskiej do uległości, zwolniony został też z obowiązku zapłaty z własnych funduszy sporej sumy w ramach przeprosin i przebłagania królewskiego majestatu.

Od ślubu w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP) 8 XI 1714 żonaty był z Anną Elisabethą (25 VII 1693 Gdańsk – 5 X 1715 Gdańsk), córką burmistrza Karla Ernsta Bauera, zmarłą po niecałym roku małżeństwa, przy porodzie jedynego dziecka, syna Georga Reinholda. Na zmarłym w niemowlęctwie Georgu (chrzest 28 X 1715 – pochowany 29 V 1716), linia tej rodziny wymarła. Pochowany 10 IV 1755 w rodzinnym grobie kościele NMP. BŚ









Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VII, s. 408.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 276.
Cieślak Edmund, Konflikty polityczne i społeczne w Gdańsku w połowie XVIII wieku, Wrocław 1972, s. 162, 214.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 38, 70.
Zdrenka Joachim, Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342–1792 i 1807–1814, t. II, Gdańsk 2008, s. 46.