WOJTASZEWSKI LEON, nauczyciel w Gimnazjum Polskim

Aktualna wersja na dzień 23:11, 4 lip 2024

Leon Wojtaszewski

Grono pedagogiczne Gimnazjum Polskiego w 1936, Leon Wojtaszewski siedzi w pierwszym rzędzie, trzeci z prawej

LEON WOJTASZEWSKI (14 II 1896 Czapiewice koło Chojnic – 10 IX 1941 KL Auschwitz), nauczyciel w Gimnazjum Polskim w Gdańsku. Syn nauczyciela Ignacego i Antoniny z domu Widomskiej. Uczęszczał do kierowanej przez ojca szkoły powszechnej w Czapiewicach, w latach 1907–1913 uczył się w progimnazjum w Pelplinie (Collegium Marianum), maturę uzyskał w 1916 w gimnazjum w Chojnicach. W latach 1918–1920 studiował na uniwersytecie we Wrocławiu, następnie w Poznaniu. Podczas studiów, z Franciszkiem Böhmem, 13 III 1920 założył pierwszą w Poznaniu Polską Korporację Akademicką „Magna Polonia”. W 1922 otrzymał dyplom nauczyciela szkół średnich w zakresie nauki języka angielskiego i pobocznie języka niemieckiego.

Podjął pracę nauczyciela w progimnazjum w Lubawie. Urlopowany, od 1 VIII 1924 w Gdańsku, nauczyciel języka angielskiego i języka niemieckiego w Gimnazjum Polskim, od 1934 tylko języka angielskiego. Przebywał na kursach językowych w Anglii. Od 1926 opiekował się szkolną biblioteką, w 1928–1930 uczniowskim Klubem Sportowym „Bałtyk”, prowadził zespół zuchów. W 1929, wspólnie z Jadwigą Frankowską, przetłumaczył na język angielski broszurę Polska i Gdańsk Michała Urbanka, zaprezentowaną (w nakładzie 2.000 egzemplarzy) przez polskich harcerzy z Gdańska na międzynarodowym zlocie skautów w Arrowe Park w Wielkiej Brytanii. W 1932 był redaktorem naczelnym jednodniówki wydanej z okazji 10-lecia Sodalicji Mariańskiej. Mieszkał w Gdańsku-Wrzeszczu przy Marienstraße 26 (ul. Wajdeloty).

30 VIII 1939 wyjechał do Gdyni, we wrześniu przez Inowrocław i Toruń przedostał się do Białej Podlaskiej. 30 V 1941 aresztowany w tym mieście, przewieziony został do obozu Stutthof, a po dwóch miesiącach do obozu w Auschwitz, gdzie zginął zagazowany spalinami w specjalnie w tym celu przystosowanym samochodzie ciężarowym.

Żonaty był z Elżbietą Bertą Wika-Czarnowską (25 X 1913 Brodnica nad Drwęcą – 27 IV 1943), córką Bogumiły i Anastazego Wika-Czarnowskich, absolwentką Gimnazjum Polskiego, aresztowaną w Gdańsku we wrześniu 1939 i skierowaną do KL Ravensbrück, gdzie pracowała w kancelarii obozowej i zmarła na tyfus.

Jego nazwisko widnieje na tablicy pamiątkowej polskich nauczycieli zamordowanych i zmarłych podczas II wojny światowej z Wolnego Miasta Gdańska przy ul. Wałowej 21 oraz na tablicy na Domu Harcerza (zob. Dwór Miejski), odsłoniętej 10 X 1981 i upamiętniającej gdańskich harcerzy poległych i pomordowanych podczas II wojny światowej. BŚ

Bibliografia:
Janik Bernard, Życiorysy pracowników Gimnazjum Polskiego w Gdańsku, w: Gimnazjum Polskie Macierzy Szkolnej w Gdańsku 1922–1939. Księga pamiątkowa, Gdańsk 1976, s. 205-206.
Kwiatkowska Władysława, ...ceniąc ciche bohaterstwo, „Pomerania”, maj 1988, s. 16.
Sroczyńska-Wyczańska Krystyna, Nauczyciele Gimnazjum, w: Gimnazjum Polskie Macierzy Szkolnej w Gdańsku 1922–1939. Księga pamiątkowa, Wrocław 1989, s. 319.
Szews Jerzy, Wojtaszewski Leon, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego. Suplement III, Gdańsk 2012, s. 248.