KAZIUKI, wileńskie święto w Gdańsku
| Linia 5: | Linia 5: | ||
[[File: Wilno_Gdańsk_2023.jpg |thumb| Plakat festiwalu „Wilno w Gdańsku”, 2023]] | [[File: Wilno_Gdańsk_2023.jpg |thumb| Plakat festiwalu „Wilno w Gdańsku”, 2023]] | ||
'''KAZIUKI''', tradycyjne, przypominające jarmark, wileńskie święto odbywające się od XVII wieku w Wilnie 4 marca, w rocznicę śmierci św. Kazimierza, królewicza z dynastii Jagiellonów, patrona Polski i Litwy. Na ten dzień mieszkańcy okolic Wilna przez całą zimę szykowali towary – sprzedawane na straganach obwarzanki, serca z piernika, zabawki, hafty i palmy z suszonych i farbowanych kwiatów. | '''KAZIUKI''', tradycyjne, przypominające jarmark, wileńskie święto odbywające się od XVII wieku w Wilnie 4 marca, w rocznicę śmierci św. Kazimierza, królewicza z dynastii Jagiellonów, patrona Polski i Litwy. Na ten dzień mieszkańcy okolic Wilna przez całą zimę szykowali towary – sprzedawane na straganach obwarzanki, serca z piernika, zabawki, hafty i palmy z suszonych i farbowanych kwiatów. | ||
| − | „Kaziuki” w Gdańsku, którego część mieszkańców przybyła po II wojnie światowej z ziemi wieleńskiej, zorganizowano po raz pierwszy w 1990 z inicjatywy prezesa pomorskiego oddziału [[TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW WILNA I ZIEMI WILEŃSKIEJ ODDZIAŁ POMORSKI | Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej w Gdańsku]] [[BOROWSKI EDWARD, profesor Politechniki Gdańskiej | Edwarda Borowskiego]] i urodzonego w Żwiryni w rejonie wileńskim proboszcza [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Najświętszej Marii Panny]] (NMP) w Gdańsku, [[BOGDANOWICZ STANISŁAW, proboszcz kościoła NMP | ks. Stanisława Bogdanowicza]]. Święto rozpoczynała | + | „Kaziuki” w Gdańsku, którego część mieszkańców przybyła po II wojnie światowej z ziemi wieleńskiej, zorganizowano po raz pierwszy w 1990 z inicjatywy prezesa pomorskiego oddziału [[TOWARZYSTWO MIŁOŚNIKÓW WILNA I ZIEMI WILEŃSKIEJ ODDZIAŁ POMORSKI | Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej w Gdańsku]] [[BOROWSKI EDWARD, profesor Politechniki Gdańskiej | Edwarda Borowskiego]] i urodzonego w Żwiryni w rejonie wileńskim proboszcza [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Najświętszej Marii Panny]] (NMP) w Gdańsku, [[BOGDANOWICZ STANISŁAW, proboszcz kościoła NMP | ks. Stanisława Bogdanowicza]]. Święto rozpoczynała msza w kościele NMP, po czym na placu przed kościołem (pl. Zator-Przytockiego) odbywał się jarmark z zaopatrzonymi w tradycyjne wileńskie artykuły straganami.<br/><br/> |
W 2002 równolegle odbył się tradycyjny, zorganizowany przez parafię w dniu jej patrona odpust przy [[KOŚCIÓŁ ŚW. KAZIMIERZA KRÓLEWICZA | kościele św. Kazimierza]] w Gdańsku-[[ZASPA | Zaspie]], który po raz pierwszy przybrał formę Kaziukowego Jarmarku, oferującego przygotowane przez nauczycieli, rodziców i dzieci z tamtejszych szkół im. św. Kazimierza piernikowe serca, chleb wileński ze smalcem i rękodzieło, oraz recytacje i śpiewy tych ostatnich.<br/><br/> | W 2002 równolegle odbył się tradycyjny, zorganizowany przez parafię w dniu jej patrona odpust przy [[KOŚCIÓŁ ŚW. KAZIMIERZA KRÓLEWICZA | kościele św. Kazimierza]] w Gdańsku-[[ZASPA | Zaspie]], który po raz pierwszy przybrał formę Kaziukowego Jarmarku, oferującego przygotowane przez nauczycieli, rodziców i dzieci z tamtejszych szkół im. św. Kazimierza piernikowe serca, chleb wileński ze smalcem i rękodzieło, oraz recytacje i śpiewy tych ostatnich.<br/><br/> | ||
| − | Od 2003 doroczne „Kaziukowe” obchody przybrały formę Jarmarku Wileńskiego jako części interdyscyplinarnego festiwalu kulturalnego „Wilno w Gdańsku”, organizowanego przez Miasto Gdańsk i Miasto Wilno przy stałej inicjatywie i współudziale Pomorskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Ze względów praktycznych jego termin został przeniesiony na początkowe dni września. Do 2018 główną areną jarmarku był Targ Węglowy, gdzie chętni mogli popróbować tradycyjnego litewskiego piwa, jajecznicy z 1000 jaj czy zaopatrzyć się w wytwarzane przez litewskich mistrzów wyroby ze skóry, gliny wikliny czy szkła. Największym wzięciem | + | Od 2003 doroczne „Kaziukowe” obchody przybrały formę Jarmarku Wileńskiego jako części interdyscyplinarnego festiwalu kulturalnego „Wilno w Gdańsku”, organizowanego przez Miasto Gdańsk i Miasto Wilno przy stałej inicjatywie i współudziale Pomorskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Ze względów praktycznych jego termin został przeniesiony na początkowe dni września. Do 2018 główną areną jarmarku był Targ Węglowy, gdzie chętni mogli popróbować tradycyjnego litewskiego piwa, jajecznicy z 1000 jaj czy zaopatrzyć się w wytwarzane przez litewskich mistrzów wyroby ze skóry, gliny wikliny czy szkła. Największym wzięciem cieszyła się litewska ceramika, narzuty i chusty, nalewki, wędzone i suszone kiełbasy z wieprzowiny, wołowiny i dziczyzny, cepeliny, sękacze i chleby litewskie: na tataraku, z kminkiem, słodki, bez soli oraz wyroby z bursztynu, inaczej obrabianego i nieco tańszego niż gdański. |
| − | Ze strony litewskiej imprezą kierowali: Vytenis Urba, prezes Stowarzyszenia Rzemieślników Litewskich, właściciel restauracji z kuchnią litewską Marceliukes Kletis w Wilnie, odpowiadający | + | Ze strony litewskiej imprezą kierowali: Vytenis Urba, prezes Stowarzyszenia Rzemieślników Litewskich, właściciel restauracji z kuchnią litewską Marceliukes Kletis w Wilnie, odpowiadający za stronę gastronomiczną jarmarku, oraz Kestutis Šeduikis, dyrektor Stowarzyszenia, wytwórca ceramiki, koordynator stoisk rzemieślniczych. Na scenach wokół jarmarku toczyło się wiele wydarzeń artystycznych.<br/><br/> |
| − | W latach 2019–2022 centralną | + | W latach 2019–2022 centralną przestrzenią Festiwalu stał się Dziedziniec Forum Gdańsk. Powołano dyrektora artystycznego w osobie Tomasza Snarskiego, a do współorganizatorów dołączyło [[CENTRUM WYSTAWIENNICZO-KONGRESOWE AMBEREXPO | Centrum Wystawienniczo-Kongresowe AmberExpo]]. Jarmarkowi towarzyszyły imprezy artystyczne, odbywających się na terenie Forum, [[WOJEWÓDZKA I MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA IM. JOSEPHA CONRADA-KORZENIOWSKIEGO W GDAŃSKU | Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej]] przy Targu Rakowym, [[KOŚCIÓŁ I KLASZTOR FRANCISZKANÓW ŚW. TRÓJCY | kościoła św. Trójcy]] oraz koncerty wykonywane na [[CARILLONY| carillionie]] kościoła św. Katarzyny.<br/><br/> |
| − | W 2023 do organizatorów dołączył [[GDAŃSKI ARCHIPELAG KULTURY | Gdański Archipelag Kultury]] i wydarzenie poszerzyło swą przestrzeń i zmieniono termin: Jarmark Wileński stał się częścią [[JARMARK ŚW. DOMINIKA | Jarmarku św. Dominika]] (22 lipca – 13 sierpnia), zajmując | + | W 2023 do organizatorów dołączył [[GDAŃSKI ARCHIPELAG KULTURY | Gdański Archipelag Kultury]] (GAK) i wydarzenie poszerzyło swą przestrzeń i zmieniono termin: Jarmark Wileński stał się częścią [[JARMARK ŚW. DOMINIKA | Jarmarku św. Dominika]] (22 lipca – 13 sierpnia), zajmując swymi stoiskami ul. Pańską, nazwaną na ten czas „Uliczką Wileńską”, zaś główną areną Festiwalu (11–13 sierpnia) stała się Przestrzeń Kultury Wileńskiej (czyli [[SKWER HEWELIUSZA| Skwer Heweliusza]]), zaś towarzyszące mu imprezy rozlały się po całym mieście: Bibliotece Prawnej Wydziału Prawa i Administracji [[UNIWERSYTET GDAŃSKI | Uniwersytetu Gdańskiego]] , Galerii Peron Stacji Orunia GAK, [[NADBAŁTYCKIE CENTRUM KULTURY | Nadbałtyckim Centrum Kultury]] ([[RATUSZ STAREGO MIASTA| Ratuszu Starego Miasta]], [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościele św. Jana]]), kościele Świętej Trójcy, księgarni „Tajne Komplety Gdańsk” (ul. Długa 35).<br/><br/> |
Od 2008 istnieje również siostrzana edycja imprezy, festiwal „Gdańsk w Wilnie”, odbywający się równolegle w litewskiej stolicy. {{author:JANSZ}} | Od 2008 istnieje również siostrzana edycja imprezy, festiwal „Gdańsk w Wilnie”, odbywający się równolegle w litewskiej stolicy. {{author:JANSZ}} | ||
Wersja z 18:39, 3 mar 2024
KAZIUKI, tradycyjne, przypominające jarmark, wileńskie święto odbywające się od XVII wieku w Wilnie 4 marca, w rocznicę śmierci św. Kazimierza, królewicza z dynastii Jagiellonów, patrona Polski i Litwy. Na ten dzień mieszkańcy okolic Wilna przez całą zimę szykowali towary – sprzedawane na straganach obwarzanki, serca z piernika, zabawki, hafty i palmy z suszonych i farbowanych kwiatów.
„Kaziuki” w Gdańsku, którego część mieszkańców przybyła po II wojnie światowej z ziemi wieleńskiej, zorganizowano po raz pierwszy w 1990 z inicjatywy prezesa pomorskiego oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej w Gdańsku Edwarda Borowskiego i urodzonego w Żwiryni w rejonie wileńskim proboszcza kościoła Najświętszej Marii Panny (NMP) w Gdańsku, ks. Stanisława Bogdanowicza. Święto rozpoczynała msza w kościele NMP, po czym na placu przed kościołem (pl. Zator-Przytockiego) odbywał się jarmark z zaopatrzonymi w tradycyjne wileńskie artykuły straganami.
W 2002 równolegle odbył się tradycyjny, zorganizowany przez parafię w dniu jej patrona odpust przy kościele św. Kazimierza w Gdańsku- Zaspie, który po raz pierwszy przybrał formę Kaziukowego Jarmarku, oferującego przygotowane przez nauczycieli, rodziców i dzieci z tamtejszych szkół im. św. Kazimierza piernikowe serca, chleb wileński ze smalcem i rękodzieło, oraz recytacje i śpiewy tych ostatnich.
Od 2003 doroczne „Kaziukowe” obchody przybrały formę Jarmarku Wileńskiego jako części interdyscyplinarnego festiwalu kulturalnego „Wilno w Gdańsku”, organizowanego przez Miasto Gdańsk i Miasto Wilno przy stałej inicjatywie i współudziale Pomorskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Ze względów praktycznych jego termin został przeniesiony na początkowe dni września. Do 2018 główną areną jarmarku był Targ Węglowy, gdzie chętni mogli popróbować tradycyjnego litewskiego piwa, jajecznicy z 1000 jaj czy zaopatrzyć się w wytwarzane przez litewskich mistrzów wyroby ze skóry, gliny wikliny czy szkła. Największym wzięciem cieszyła się litewska ceramika, narzuty i chusty, nalewki, wędzone i suszone kiełbasy z wieprzowiny, wołowiny i dziczyzny, cepeliny, sękacze i chleby litewskie: na tataraku, z kminkiem, słodki, bez soli oraz wyroby z bursztynu, inaczej obrabianego i nieco tańszego niż gdański.
Ze strony litewskiej imprezą kierowali: Vytenis Urba, prezes Stowarzyszenia Rzemieślników Litewskich, właściciel restauracji z kuchnią litewską Marceliukes Kletis w Wilnie, odpowiadający za stronę gastronomiczną jarmarku, oraz Kestutis Šeduikis, dyrektor Stowarzyszenia, wytwórca ceramiki, koordynator stoisk rzemieślniczych. Na scenach wokół jarmarku toczyło się wiele wydarzeń artystycznych.
W latach 2019–2022 centralną przestrzenią Festiwalu stał się Dziedziniec Forum Gdańsk. Powołano dyrektora artystycznego w osobie Tomasza Snarskiego, a do współorganizatorów dołączyło Centrum Wystawienniczo-Kongresowe AmberExpo. Jarmarkowi towarzyszyły imprezy artystyczne, odbywających się na terenie Forum, Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej przy Targu Rakowym, kościoła św. Trójcy oraz koncerty wykonywane na carillionie kościoła św. Katarzyny.
W 2023 do organizatorów dołączył Gdański Archipelag Kultury (GAK) i wydarzenie poszerzyło swą przestrzeń i zmieniono termin: Jarmark Wileński stał się częścią Jarmarku św. Dominika (22 lipca – 13 sierpnia), zajmując swymi stoiskami ul. Pańską, nazwaną na ten czas „Uliczką Wileńską”, zaś główną areną Festiwalu (11–13 sierpnia) stała się Przestrzeń Kultury Wileńskiej (czyli Skwer Heweliusza), zaś towarzyszące mu imprezy rozlały się po całym mieście: Bibliotece Prawnej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego , Galerii Peron Stacji Orunia GAK, Nadbałtyckim Centrum Kultury ( Ratuszu Starego Miasta, kościele św. Jana), kościele Świętej Trójcy, księgarni „Tajne Komplety Gdańsk” (ul. Długa 35).
Od 2008 istnieje również siostrzana edycja imprezy, festiwal „Gdańsk w Wilnie”, odbywający się równolegle w litewskiej stolicy.
