FERBER NATHANAEL GOTTFRIED, burmistrz Gdańska

Wersja z 15:24, 13 wrz 2023

Herb rodu Ferberów nad portalem plebanii kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny

NATHANAEL GOTTFRIED FERBER (13 IV 1688 Gdańsk – 17 VII 1755 Gdańsk), burmistrz Gdańska. Wnuk burmistrza Constantina Ferbera (1625–1704). Syn Johanna Nathanaela (16 III 1659 Gdańsk – 16 VII 1727), ławnika (od 1704), rajcy (od 1708), burgrabiego królewskiego w Gdańsku (1723) i Konstantii, córki rajcy (od 1678) Bartholomäusa Veddersa. Z rodzeństwa pełnoletności dożyli: brat Johanna Ernsta (21 V 1692 – 28 VII 1757), sekretarza miasta Gdańska i siostra Constantia Renata, żona ławnika (od 1725) Johanna Georga Schradera, brata burmistrza Joachima Jakoba Schradera.

Od 1703 uczył się w gdańskim Gimnazjum Akademickim. W 1709 wyjechał na studia do Lipska, w 1713 kontynuował je w Strassburgu. Po powrocie, 6 I 1719 razem z bratem Johannem Ernstem, otrzymali kupieckie obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kinder (dziecko gdańskich obywateli). Pełnił w latach 1719–1723 funkcję przewodniczącego rady przy kościele i szpitalu św. Barbary, od 1719 mistrz Kwartału Wysokiego.

Od 1723 był ławnikiem, od 1733 był jej conseniorem, od 1733 rajcą, w 1734 sędzią. Od 1746 był burmistrzem. Urząd pierwszego burmistrza pełnił w 1748, 1749 i 1753, drugiego w 1747 i 1752, trzeciego w 1746, 1751 i 1755, czwartego w 1750 i 1754. W 1735 i 1741 (jako rajca) oraz w 1754 (jako burmistrz) pełnił funkcję królewskiego burgrabiego w Gdańsku.

W związku z drugą elekcją na króla polskiego Stanisława Leszczyńskiego, jego schronieniem się w Gdańsku, wycofaniem się popierających go wojsk francuskich i wskutek oblężenia Gdańska przez wojska rosyjsko-saskie, 22 VI 1734 wszedł w skład delegacji gdańskiej na rozmowy z dowodzącym przybyłymi pod Gdańsk wojskami rosyjskimi (wspierającymi kontrkandydata do tronu polskiego Augusta III) feldmarszałkiem Burkhardem Christophem Münnichem. Rozmowy takie toczył następnie także z przedstawicielami strony saskiej, doprowadziły one do podpisania aktu kapitulacji Gdańska 7 VII 1734.

W końcu maja 1750, wspólnie z burmistrzem Friedrichem Reygerem, reprezentował Gdańsk w rozmowach z królem polskim Augustem III w Warszawie w kwestii treści deklaracji królewskiej w sprawie skarg gdańszczan na Radę Miasta, złożonych 10 II 1750. Według ordynacji królewskiej z 20 VII 1750 skargi te należało definitywnie rozstrzygnąć. W czasie tego sporu był za przyjęciem ordynacji z zastrzeżeniem praw i wolności Gdańska. Został członkiem trzyosobowej komisji Rady Miasta, która miała wystąpić przed przybyłymi do Gdańska kanclerzami i sądem asesorskim (12 XII 1751). Zadaniem przybyłych było zmuszenie Rady Miasta do przyjęcia bez zastrzeżeń owej ordynacji królewskiej. Wyrok wydali 4 II 1752. Był jednym z tych, którzy ostatecznie 13 V 1752 zawarli porozumienie z przedstawicielem króla, wicekomisarzem palowym w Gdańsku, Antonem von Leubnitz.

Żonaty był od 25 V 1719 (ślub w kościele NMP w Gdańsku) z Constantią (1685 – maj 1740, pochowana 6 V w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP), córką Samuela Schelwiga. Pochowany 31 VII 1755 w kościele NMP.

Pozostawił jedynego syna Johanna Samuela (20 VII 1720 Gdańsk – 22 VIII 1786 Gdańsk), absolwenta Gimnazjum Akademickiego (1737), studenta w Królewcu (1740) i Lipsku (1742), od 1765 ławnika, od 19 II 1756 posiadającego kupieckie obywatelstwo gdańskie, od 1777 rajcy gdańskiego, żonatego od 26 II 1756 z Joanną Augustyną (12 VII 1736 – 8 VI 1802), córką Gottlieb Gabriel von Weickhmann. Linia tej rodziny Ferberów zakończył się na dwóch córkach Johanna Samuela: Johannie Auguście (8 VII 1757 – 10 X 1803), od 27 IX 1778 żony Karla Ernsta von Broen (1732–1792), oraz Constantii Folrentynie (chrzest 18 II 1759 – pochowana 4 III 1814), od 1795 żonie późniejszego senatora Johanna Ephraima Schmidta. JZ