NOTHWANGER JOHANN HEINRICH, pastor kościoła św. Jana

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Linia 4: Linia 4:
 
'''JOHANN HEINRICH NOTHWANGER''' (Johannes Henricus, Rothwanger) (26 IV 1664 Gdańsk – 8 VII 1726 Gdańsk), teolog, pastor [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościoła św. Jana]]. Pochodził z rodziny gdańskich kupców. Naukę rozpoczął w 1679 w [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickim]]. Po studiach teologicznych na uniwersytecie w Halle, obronił pracę magisterską na uniwersytecie w Wittenberdze (''Exercitatione Historico-Theologica Osculum Pedum Pontificis Romani...'', Wittenberg 1687). <br/><br/>
 
'''JOHANN HEINRICH NOTHWANGER''' (Johannes Henricus, Rothwanger) (26 IV 1664 Gdańsk – 8 VII 1726 Gdańsk), teolog, pastor [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościoła św. Jana]]. Pochodził z rodziny gdańskich kupców. Naukę rozpoczął w 1679 w [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickim]]. Po studiach teologicznych na uniwersytecie w Halle, obronił pracę magisterską na uniwersytecie w Wittenberdze (''Exercitatione Historico-Theologica Osculum Pedum Pontificis Romani...'', Wittenberg 1687). <br/><br/>
 
W Wittenberdze publikował swoje pierwsze prace (zob. w zbiorze ''De Distinctione Suppositi a Natura'', Wittenberga 1689), wygłaszał również mowy pogrzebowe np. Anny Matthäi, żony rajcy wittenberskiego Blasiusa (''Der Versetzte Edel-Stein/ Bey ... Leichbestattung Der ... Annen Matthäin/ gebohrner Steindorffin/ Des ... Blasii Matthaei, E. E. Hochweisen Raths in Wittenberg...'', Wittenberg 1692). W 1694  był kaznodzieją w kościele św. Jana w Magdeburgu. <br/><br/>
 
W Wittenberdze publikował swoje pierwsze prace (zob. w zbiorze ''De Distinctione Suppositi a Natura'', Wittenberga 1689), wygłaszał również mowy pogrzebowe np. Anny Matthäi, żony rajcy wittenberskiego Blasiusa (''Der Versetzte Edel-Stein/ Bey ... Leichbestattung Der ... Annen Matthäin/ gebohrner Steindorffin/ Des ... Blasii Matthaei, E. E. Hochweisen Raths in Wittenberg...'', Wittenberg 1692). W 1694  był kaznodzieją w kościele św. Jana w Magdeburgu. <br/><br/>
28 IX 1695 został powołany na stanowisko diakona w kościele św. Jana w Gdańsku, uroczysta introdukcja odbyła się 8 grudnia, działalność duszpasterską rozpoczął 11 grudnia. Od 1700 był głównym inicjatorem wprowadzenia cotygodniowych publicznych lekcji katechizmu luterańskiego dla parafian i uczniów [[SZKOŁA ŚW. JANA | szkoły św. Jana]], co po 1708 wprowadzono także w innych parafiach. 24 VI 1706, w dniu święta patrona kościoła i w jego imienny, wykonano dedykowaną mu kantatę z muzyką Antona Albrechta Kocha (w latach 1704–1707 członka kapeli działającej przy [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]], późniejszego twórcy i dyrygenta wrocławskiego Breslauisches Collegium Musicum) i słowami anonimowego autora (wydana drukiem przez [[STOLLE JOHANN ZACHARIAS | Johanna Zachariasa Stollego]]). <br/><br/>
+
28 IX 1695 został powołany na stanowisko diakona w kościele św. Jana w Gdańsku, uroczysta introdukcja odbyła się 8 grudnia, działalność duszpasterską rozpoczął 11 grudnia. Od 1700 był głównym inicjatorem wprowadzenia cotygodniowych publicznych lekcji katechizmu luterańskiego dla parafian i uczniów [[SZKOŁA ŚW. JANA | szkoły św. Jana]], co po 1708 wprowadzono także w innych parafiach. 24 VI 1706, w dniu święta patrona kościoła i w jego imienny, wykonano dedykowaną mu kantatę z muzyką Antona Albrechta Kocha (w latach 1704–1707 członka kapeli działającej przy [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]], późniejszego twórcy i dyrygenta wrocławskiego Breslauisches Collegium Musicum) i słowami anonimowego autora (wydana drukiem przez [[STOLLE JOHANN ZACHARIAS | Johanna Zachariasa Stollego]]). Nieco wcześniej, w 1706, ten sam Anton Albrecht Koch opublikował poświęconą mu serenadę (niepozbawioną elementów naukowej dyskusji). <br/><br/>
W 1707 został pastorem kościoła św. Jana i był nim do śmierci. Należał do najaktywniejszych członków [[LUTERANIE | Ministerium Duchownego]]. Pracował nad publikacją jednolitego gdańskiego katechizmu luterańskiego (1708) oraz nowego, jednolitego śpiewnika (zob. [[KANCJONAŁ | kancjonał]]), ''Danziger Gesangbuch''. Prace na śpiewnikiem, przerwane w 1708 przez poprzedników, rozpoczął 2 X 1711 i ukończył wraz z przedmową w 1719. Jego kazania wyróżniały się oryginalnością, np. gdy porównywał życie do [[JARMARK ŚW. DOMINIKA | Jarmarku Dominikańskiego]], śmierć zaś do kończącego go usunięcia bud jarmarcznych.<br/><br/>
+
W 1707 został pastorem kościoła św. Jana i był nim do śmierci. Należał do najaktywniejszych członków [[LUTERANIE | Ministerium Duchownego]]. Pracował nad publikacją jednolitego gdańskiego katechizmu luterańskiego (1708) oraz nowego, jednolitego śpiewnika (zob. [[KANCJONAŁ | kancjonał]]), ''Danziger Gesangbuch''. Prace na śpiewnikiem, przerwane w 1708 przez poprzedników, rozpoczął 2 X 1711 i ukończył wraz z przedmową w 1719. Jego kazania wyróżniały się oryginalnością, np. gdy porównywał życie do [[JARMARK ŚW. DOMINIKA | Jarmarku Dominikańskiego]], śmierć zaś do kończącego go usunięcia bud jarmarcznych. Wygłaszał kazania pośmiertne, między innymi w 1701 żegnał [[BÜTHNER FRIEDRICH, astronom, rektor szkoły św. Jana | Friedricha Büthnera]]. <br/><br/>
 
W początkach 1722 doznał wylewu, zmarł po kilku latach trwającego paraliżu. Pozostawił po sobie zasobną bibliotekę, której spis inwentarza zawierał się w „dwóch opasłych tomach”. Do 1945 na północnej ścianie nawy chóru kościoła św. Jana wisiał jego portret, obecnie zaginiony. {{author: JANSZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]
 
W początkach 1722 doznał wylewu, zmarł po kilku latach trwającego paraliżu. Pozostawił po sobie zasobną bibliotekę, której spis inwentarza zawierał się w „dwóch opasłych tomach”. Do 1945 na północnej ścianie nawy chóru kościoła św. Jana wisiał jego portret, obecnie zaginiony. {{author: JANSZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]

Wersja z 13:32, 16 wrz 2022

Wnętrze kościoła św. Jana w początku XX wieku, zaginione w 1945 portrety pastorów, portret Johanna Heinricha Nothwangera trzeci od prawej w dolnym rzędzie

JOHANN HEINRICH NOTHWANGER (Johannes Henricus, Rothwanger) (26 IV 1664 Gdańsk – 8 VII 1726 Gdańsk), teolog, pastor kościoła św. Jana. Pochodził z rodziny gdańskich kupców. Naukę rozpoczął w 1679 w Gimnazjum Akademickim. Po studiach teologicznych na uniwersytecie w Halle, obronił pracę magisterską na uniwersytecie w Wittenberdze (Exercitatione Historico-Theologica Osculum Pedum Pontificis Romani..., Wittenberg 1687).

W Wittenberdze publikował swoje pierwsze prace (zob. w zbiorze De Distinctione Suppositi a Natura, Wittenberga 1689), wygłaszał również mowy pogrzebowe np. Anny Matthäi, żony rajcy wittenberskiego Blasiusa (Der Versetzte Edel-Stein/ Bey ... Leichbestattung Der ... Annen Matthäin/ gebohrner Steindorffin/ Des ... Blasii Matthaei, E. E. Hochweisen Raths in Wittenberg..., Wittenberg 1692). W 1694 był kaznodzieją w kościele św. Jana w Magdeburgu.

28 IX 1695 został powołany na stanowisko diakona w kościele św. Jana w Gdańsku, uroczysta introdukcja odbyła się 8 grudnia, działalność duszpasterską rozpoczął 11 grudnia. Od 1700 był głównym inicjatorem wprowadzenia cotygodniowych publicznych lekcji katechizmu luterańskiego dla parafian i uczniów szkoły św. Jana, co po 1708 wprowadzono także w innych parafiach. 24 VI 1706, w dniu święta patrona kościoła i w jego imienny, wykonano dedykowaną mu kantatę z muzyką Antona Albrechta Kocha (w latach 1704–1707 członka kapeli działającej przy kościele Najświętszej Marii Panny, późniejszego twórcy i dyrygenta wrocławskiego Breslauisches Collegium Musicum) i słowami anonimowego autora (wydana drukiem przez Johanna Zachariasa Stollego). Nieco wcześniej, w 1706, ten sam Anton Albrecht Koch opublikował poświęconą mu serenadę (niepozbawioną elementów naukowej dyskusji).

W 1707 został pastorem kościoła św. Jana i był nim do śmierci. Należał do najaktywniejszych członków Ministerium Duchownego. Pracował nad publikacją jednolitego gdańskiego katechizmu luterańskiego (1708) oraz nowego, jednolitego śpiewnika (zob. kancjonał), Danziger Gesangbuch. Prace na śpiewnikiem, przerwane w 1708 przez poprzedników, rozpoczął 2 X 1711 i ukończył wraz z przedmową w 1719. Jego kazania wyróżniały się oryginalnością, np. gdy porównywał życie do Jarmarku Dominikańskiego, śmierć zaś do kończącego go usunięcia bud jarmarcznych. Wygłaszał kazania pośmiertne, między innymi w 1701 żegnał Friedricha Büthnera.

W początkach 1722 doznał wylewu, zmarł po kilku latach trwającego paraliżu. Pozostawił po sobie zasobną bibliotekę, której spis inwentarza zawierał się w „dwóch opasłych tomach”. Do 1945 na północnej ścianie nawy chóru kościoła św. Jana wisiał jego portret, obecnie zaginiony. JANSZ

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania