SOŁTYSIK KAZIMIERZ, nauczyciel w Gimnazjum Polskim
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | '''KAZIMIERZ SOŁTYSIK''' (2 III 1893 Przemyśl – 11 XI 1939 Lasy Piaśnickie), nauczyciel. | + | '''KAZIMIERZ JÓZEF SOŁTYSIK''' (2 III 1893 Przemyśl – 11 XI 1939 Lasy Piaśnickie), nauczyciel. Jeden z dziewięciorga dzieci Antoniego, urzędnika Dyrekcji Finansów Namiestnictwa, pracując w miastach Galicji, osiadając ostatecznie we Lwowie z tytułem radcy dworu, i Anny z domu Dąbrowskiej. Brat między innymi Adama Wincentego (6 VII 1895 Lubatówka powiat Krosno – 3 III 1971 Saint George’s (Grenada)), chirurga, podpułkownika lekarza Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, dowódcy 6 batalionu sanitarnego w 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR i Armii Polskiej na Wschodzie w latach 1941–1943, po II wojnie światowej na Bahamach.<br/><br/> |
| − | W styczniu 1929 | + | W 1911 ukończył IV Gimnazjum i Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie, studiował polonistykę na tamtejszym uniwersytecie. W czasie studiów należał do akademickiego koła Towarzystwa Szkoły Ludowej, będąc przez pewien czas jego prezesem, a także do Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, konspiracyjnej organizacji polskich studentów. Na początku sierpnia 1914 wstąpił do Legionu Wschodniego, a po jego rozwiązaniu we wrześniu tego roku powołany został do armii austriackiej, do służby pozafrontowej. Uczęszczał do austriackiej szkoły oficerskiej w Lublinie, kończąc ją w stopniu sierżanta podchorążego. Po upadku Austro-Węgier i zwolnieniu z wojska, w drodze powrotnej do Lwowa w listopadzie 1918 internowany przez Ukraińców w Stryju. Od 11 VI 1919 do grudnia 1920 w Wojsku Polskim, walczył w wojnie polsko–ukraińskiej jako dowódca oddziału łączników konnych, następnie w wojnie polsko–rosyjskiej, w lipcu 1920 zachorował na czerwonkę i przebywał w szpitalu polowym. Po demobilizacji powrócił do Lwowa, pracował jako dziennikarz, od 1 IV 1923 do końca 1928 jako nauczyciel w Państwowym Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego i w Seminarium Nauczycielskim w Złoczowie. Jednocześnie kontynuował przerwane przez wojnę studia polonistyczne, kończąc je w 1923. W 1924 otrzymał stopień ppor. rezerwy.<br/><br/> |
| − | Był rzeczoznawcą [[KOMISARIAT GENERALNY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W II WMG | Komisariatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Gdańsku]] jako specjalista zagadnień szkolnictwa polskiego w [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnym Mieście Gdańsku]], którego wiedzę wykorzystywano przy podpisywaniu umów polsko-gdańskich dotyczących oświaty. Pełnił funkcję przewodniczącego Zarządu Koła Przyjaciół Harcerstwa i członka Komisji Rewizyjnej Okręgu Związku Harcerstwa Polskiego w Gdańsku.<br/><br/> | + | W styczniu 1929 został powołany na stanowisko nauczyciela języka polskiego w gdańskim [[GIMNAZJUM POLSKIE | Gimnazjum Polskim]], gdzie pracował do 31 VIII 1934. Prowadził koło miłośników języka polskiego oraz w latach 1930–1933 kierował uczniowską biblioteką. Aktywnie działał w akcji polonijnych organizacji zajmujących się szerzeniem oświaty i kultury polskiej, prowadził wykłady między innymi dla polskiej załogi na Westerplatte. W roku 1933 [[GDAŃSKA MACIERZ SZKOLNA (1921–1939) | Gdańska Macierz Szkolna]] powierzyła mu zadanie zorganizowania dla polskiej młodzieży szkoły średniej. Od 31 III 1934 był dyrektorem Szkoły Średniej Macierzy Szkolnej w Gdańsku, mieszczącej się w budynku dawnej [[DYREKCJA KOLEI | Dyrekcji Kolei]].<br/><br/> |
| − | Aresztowany w Gdyni 16 IX 1939, w październiku przewieziony do [[ARESZT ŚLEDCZY W GDAŃSKU | więzienia w Gdańsku]], 10 listopada przewieziony do więzienia w Wejherowie, 11 listopada rozstrzelany w masowej egzekucji. Jego imię od 20 III 1965 nosi Szkoła Podstawowa nr 58 przy ul. Skarpowej | + | Był rzeczoznawcą [[KOMISARIAT GENERALNY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W II WMG | Komisariatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Gdańsku]] jako specjalista zagadnień szkolnictwa polskiego w [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnym Mieście Gdańsku]], którego wiedzę wykorzystywano przy podpisywaniu umów polsko-gdańskich dotyczących oświaty. Pełnił funkcję przewodniczącego Zarządu Koła Przyjaciół Harcerstwa i członka Komisji Rewizyjnej Okręgu Związku Harcerstwa Polskiego w Gdańsku. W 1936 opublikował pracę ''Szkolnictwo polskie na terenie Wolnego Miasta Gdańska'' (w: ''Piętnastolecie Macierzy Szkolnej w Gdańsku 1921–1936'', Gdańsk 1936), było autorem artykułów i recenzji publikowanych między innymi w „Przeglądzie Pedagogicznym” i „Straży Gdańskiej”. Za działalność kulturalno–oświatową otrzymał Złoty Krzyż Zasługi.<br/><br/> |
| + | Aresztowany w Gdyni 16 IX 1939, w październiku przewieziony do [[ARESZT ŚLEDCZY W GDAŃSKU | więzienia w Gdańsku]], 10 listopada przewieziony do więzienia w Wejherowie, 11 listopada rozstrzelany w masowej egzekucji. Jego imię od 20 III 1965 nosi [[SZKOŁA PODSTAWOWA NR 58 | Szkoła Podstawowa nr 58]] przy ul. Skarpowej w Gdańsku-[[SIEDLCE | Siedlcach]]. Jego nazwisko widnieje także na tablicy [[POMNIK NAUCZYCIELI POLSKICH II WMG | pomnika pomordowanych nauczycieli polskich]] z Wolnego Miasta Gdańska przy ul. Wałowej 21, oraz na tablicy na [[DWÓR MIEJSKI | Domu Harcerza]].<br/><br/> | ||
| + | Żonaty był z Heleną z domu Małaczyńską (zm. 4 II 1960 Gdynia–Orłowo), ojciec Andrzeja (1922–1999), bosmanmata w Polskiej Marynarki Wojennej w czasie II wojny światowej, służącego na niszczycielu ORP „Garland”, po wojnie malarz i grafik w Anglii. {{author: EG}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 12:59, 26 lis 2021
KAZIMIERZ JÓZEF SOŁTYSIK (2 III 1893 Przemyśl – 11 XI 1939 Lasy Piaśnickie), nauczyciel. Jeden z dziewięciorga dzieci Antoniego, urzędnika Dyrekcji Finansów Namiestnictwa, pracując w miastach Galicji, osiadając ostatecznie we Lwowie z tytułem radcy dworu, i Anny z domu Dąbrowskiej. Brat między innymi Adama Wincentego (6 VII 1895 Lubatówka powiat Krosno – 3 III 1971 Saint George’s (Grenada)), chirurga, podpułkownika lekarza Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, dowódcy 6 batalionu sanitarnego w 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR i Armii Polskiej na Wschodzie w latach 1941–1943, po II wojnie światowej na Bahamach.
W 1911 ukończył IV Gimnazjum i Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie, studiował polonistykę na tamtejszym uniwersytecie. W czasie studiów należał do akademickiego koła Towarzystwa Szkoły Ludowej, będąc przez pewien czas jego prezesem, a także do Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, konspiracyjnej organizacji polskich studentów. Na początku sierpnia 1914 wstąpił do Legionu Wschodniego, a po jego rozwiązaniu we wrześniu tego roku powołany został do armii austriackiej, do służby pozafrontowej. Uczęszczał do austriackiej szkoły oficerskiej w Lublinie, kończąc ją w stopniu sierżanta podchorążego. Po upadku Austro-Węgier i zwolnieniu z wojska, w drodze powrotnej do Lwowa w listopadzie 1918 internowany przez Ukraińców w Stryju. Od 11 VI 1919 do grudnia 1920 w Wojsku Polskim, walczył w wojnie polsko–ukraińskiej jako dowódca oddziału łączników konnych, następnie w wojnie polsko–rosyjskiej, w lipcu 1920 zachorował na czerwonkę i przebywał w szpitalu polowym. Po demobilizacji powrócił do Lwowa, pracował jako dziennikarz, od 1 IV 1923 do końca 1928 jako nauczyciel w Państwowym Gimnazjum im. Króla Jana Sobieskiego i w Seminarium Nauczycielskim w Złoczowie. Jednocześnie kontynuował przerwane przez wojnę studia polonistyczne, kończąc je w 1923. W 1924 otrzymał stopień ppor. rezerwy.
W styczniu 1929 został powołany na stanowisko nauczyciela języka polskiego w gdańskim Gimnazjum Polskim, gdzie pracował do 31 VIII 1934. Prowadził koło miłośników języka polskiego oraz w latach 1930–1933 kierował uczniowską biblioteką. Aktywnie działał w akcji polonijnych organizacji zajmujących się szerzeniem oświaty i kultury polskiej, prowadził wykłady między innymi dla polskiej załogi na Westerplatte. W roku 1933 Gdańska Macierz Szkolna powierzyła mu zadanie zorganizowania dla polskiej młodzieży szkoły średniej. Od 31 III 1934 był dyrektorem Szkoły Średniej Macierzy Szkolnej w Gdańsku, mieszczącej się w budynku dawnej Dyrekcji Kolei.
Był rzeczoznawcą Komisariatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Gdańsku jako specjalista zagadnień szkolnictwa polskiego w II Wolnym Mieście Gdańsku, którego wiedzę wykorzystywano przy podpisywaniu umów polsko-gdańskich dotyczących oświaty. Pełnił funkcję przewodniczącego Zarządu Koła Przyjaciół Harcerstwa i członka Komisji Rewizyjnej Okręgu Związku Harcerstwa Polskiego w Gdańsku. W 1936 opublikował pracę Szkolnictwo polskie na terenie Wolnego Miasta Gdańska (w: Piętnastolecie Macierzy Szkolnej w Gdańsku 1921–1936, Gdańsk 1936), było autorem artykułów i recenzji publikowanych między innymi w „Przeglądzie Pedagogicznym” i „Straży Gdańskiej”. Za działalność kulturalno–oświatową otrzymał Złoty Krzyż Zasługi.
Aresztowany w Gdyni 16 IX 1939, w październiku przewieziony do więzienia w Gdańsku, 10 listopada przewieziony do więzienia w Wejherowie, 11 listopada rozstrzelany w masowej egzekucji. Jego imię od 20 III 1965 nosi Szkoła Podstawowa nr 58 przy ul. Skarpowej w Gdańsku- Siedlcach. Jego nazwisko widnieje także na tablicy pomnika pomordowanych nauczycieli polskich z Wolnego Miasta Gdańska przy ul. Wałowej 21, oraz na tablicy na Domu Harcerza.
Żonaty był z Heleną z domu Małaczyńską (zm. 4 II 1960 Gdynia–Orłowo), ojciec Andrzeja (1922–1999), bosmanmata w Polskiej Marynarki Wojennej w czasie II wojny światowej, służącego na niszczycielu ORP „Garland”, po wojnie malarz i grafik w Anglii.
