AIRD ALEXANDER, budowniczy wodociągów

Aktualna wersja na dzień 09:30, 29 cze 2024

Fontanna na Placu Wintera ( Targu Maślanym), dar Aleksandra Airda dla Gdańska na zakończenie prac przy budowie wodociągów, uruchomiona w 1875

Reklama firmy „A. Aird”, 1927

ALEXANDER AIRD (10 III 1836 Londyn – 14 VI 1910 Stuttgart), budowniczy gdańskich wodociągów. Jeden z dziewięciorga dzieci Johna Airda (1800 – 9 IV 1876), założyciela firmy konstruktorskiej „John Aird & Sons” w Londynie (1848), i Agnes z domu Bennett (zm. 29 VII 1869). Początkowo dyrektor w firmie ojca. Od lat 60. XIX wieku wspólnik działającej w Niemczech (od 1 IX 1879 z siedzibą w Berlinie) firmy „J. und A. Aird” (Joseph i Alexander).

Od 1868 do 16 XII 1871 kierował budową nowoczesnej instalacji wodociągowej w Gdańsku (wraz z ujęciem wody w Pręgowie), następnie budową pierwszej w Europie samospławnej sieci kanalizacyjnej, wykonanej według projektu Eduarda Friedricha Wiebego. W 1868 przeniósł do Gdańska siedzibę firmy, która po 1871 budowała i eksploatowała prototypowe w Europie pola irygacyjne w Sączkach, zakładała instalacje wodociągowo-kanalizacyjne we Wrocławiu (1881), Wiedniu, Królewcu (Königsberg, 1899). W 1878 zbudował ujęcie wodne Pelonken (Polanki) w Oliwie do zaopatrywania w wodę mieszkańców Wrzeszcza i Nowego Portu. Fundator fontanny Wintera na Targu Maślanym. Od 1 IV 1883 przejął bezpośrednie kierowanie firmą, 1 VII 1904 przekazał ją bratu i opuścił Gdańsk.

Po 1870 mieszkał w Dworze V (zwanym też Angielskim Dworem; dwory oliwskie) przy Pelonker Straße (ul. Polanki 117). Miał dziesięcioro dzieci, m.in. Florence (zm. 1938), Agnes i Waldemara (ur. 1876).

Firma pod nazwą „A. Aird”, mieszcząca się przy Ankerschmiedegasse (ul. Kotwiczników), istniała do 1945, będąc własnością innych osób, m. in. inż. Karla Schäfera. MrGl

















Bibliografia:
„Danziger Zeitung”, 17 VI 1910 (nekrolog).