NEUFELD GEORG jr, profesor Gimnazjum Akademickiego

Wersja z 12:23, 3 lut 2024

Strona tytułowa rozprawy Joachima Bartholdiego napisanej pod kierunkiem Georga Neufelda, 1668

GEORG NEUFELD jr (George; Neuenfeldt) (1625/1627 Gdańsk – 2 VIII 1673 Gdańsk), profesor Gimnazjum Akademickiego. Syn rektora szkoły św. Jana Georga seniora i Anny z domu Figk. We wrześniu 1630, wraz z braćmi Martinem i Conradem, zapisany został do Gimnazjum Akademickiego, wychowanek Petera Oelhafa. Od 1644 student filozofii we Frankfurcie nad Odrą, od 1646 w Wittenberdze, gdzie w 1647 pod patronatem dziekana, Johannesa Scharfffa (1595–1660), prowadził dysputę De utilitate Spiritus siniti (O dobrodziejstwie płynącym z ducha). W 1648 uzyskał tytuł magistra. Od 1649 w Jenie, gdzie wziął krytyczny udział w dyspucie na temat synkretyzmu. Następnie przeniósł się do Królewca, gdzie przewodniczył głośnym dysputom: teologicznej w 1651 De existentiae Angelici cognitione naturali (O naturalnej wiedzy o istnieniu aniołów) i w 1652 filozoficznej De Causa per Accidens, ejusque vero ac caeterarum causarum per se influxu (O przyczynie przez zdarzenie, prawdzie o nim i napływie innych przyczyn).

Od 13 III 1653 profesor filozofii gdańskiego Gimnazjum Akademickiego i bibliotekarz Biblioteki Rady Miejskiej. Wchodził m.in. w skład zarządu fundacji stypendialnej Aerarium pauperum studiosorum. Wykładał politykę, etykę i logikę, jako pierwszy wprowadził nadobowiązkowe wykłady z metafizyki. Organizował prywatne seminaria z filozofii teoretycznej i praktycznej.

Autor podręczników, m.in. Metaphysica synoptica (1669) i Logica synoptica (1672). Zorganizował i prowadził wiele dysput filozoficznych, z których większość została potem wydrukowana (np. Miscellanearum Controversiarum Philos. semidecades (1657), Logicae erotematicae pars simplex de termine logicis... (1661), Disputatio de Censura publica (1673)). Autor m.in. pożegnalnych poetyckich utworów po śmierci Lorenza Eichstädta i Johanna Maukischa.

Był trzykrotnie żonaty. Po raz pierwszy z poślubioną 10 XI 1654 w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP) Elisabethą (pochowana w wieku 35 lat 4 X 1658 wraz z ojcem), córką kupca przy Brotbänkengasse (ul. Chlebnicka), przez 26 lat członka rady kościoła NMP Hansa Bolnera (1580 – pochowany 16 I 1654 tamże w grobie nr 238). Z okazji tego ślubu wydane drukiem wiersze ogłosili m.in. Georg Bauer (Epithalamium in nuptas… Georgii Newfelds… cum… virgine Elisabetha Bolneriana), Israel Conradi (Nuptiis Georgii Neufeldii et virginis Elisabethae Bolnerianae), Rudger zur Horst (Epithalamium in honorem nuptalem virii… Georgii Neufeld… et virginis… Eisabethe Bolnerin, viri… Johannis Bolneri… relictae filiae…), Michael Conov (Melos sacris nuptiarum honoribus Georgii Newfeldti cum Elisabetha, Johannis Bolneri filia) i inni (zob. też Samuel Moeresius). Drugą żoną była poślubiona 16 XI 1659 w kościele NMP Dorothea (pochowana w wieku 31 lat 7 I 1671 wraz z pierwszą żoną), córka gdańszczanina Johanna van Hamma (zob. Ludwig Hammen) i jego pierwszej żony Anny Möller. Trzecią żoną była poślubiona 9 X 1672 Elisabeth (pochowana 10 IV 1744 wraz z ojcem), córka złotnika Andreasa Mackensena II.

Ojciec 1/ Anny Dorothei zmarłej bezżennie w wieku 31 lat 18 VI 1692 i pochowanej wraz z matką Dorotheą, 2/ Ernsta Conrada i 3/ Johanna Georga, którzy w marcu 1664 zapisani zostali do Gimnazjum Akademickiego, Johann Georg w listopadzie 1691 ożenił się w kościele Bożego Ciała z Erdtmute, córką Jakoba Papenbrocka (zm. 1691 Gdańsk), z którą miał syna Nicolausa.

Pochowany 9 VIII 1673 w kościele św. Trójcy w grobowcu rodzinnym trzeciej żony. JANSZ











Bibliografia:
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 120, 202.
Hirsch Theodor, Geschichte des academischen Gymnasiums in Danzig, Danzig 1837. s. 63.
Kościelak Sławomir, Katolicy w protestanckim Gdańsku od połowy XVI do końca XVIII wieku, Gdańsk 2012, s. 409–410.
Prätorius Ephraim, Dantziger-Lehrer Gedächtniβ..., Danzig und Leipzig, 1760, s. 77.
Prätorius Ephraim, Athenae Gedanenses sive commentarius..., Leipzig, 1713, s. 112.
Schwarz Friedrich, Neufeld Georg, w: Altpreußische Biographie, Bd. II, Marburg/Lahn, 1967, s. 460.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 318; 2, 352, 512; 3, 381.