KONSERWATORZY ZABYTKÓW W GDAŃSKU
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | {{paper}}[[File:Dwór Artusa po 1945 roku.JPG|thumb|Dwór Artusa po 1945 | + | {{paper}}[[File:Dwór Artusa po 1945 roku.JPG|thumb|Dwór Artusa po 1945]] |
[[File:Dwór Artusa po odbudowie.JPG|thumb|Dwór Artusa po odbudowie]] | [[File:Dwór Artusa po odbudowie.JPG|thumb|Dwór Artusa po odbudowie]] | ||
'''KONSERWATORZY ZABYTKÓW W GDAŃSKU.''' Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków (WKZ) byli i są pracownikami wojewódzkiej administracji państwowej, Miejscy (MKZ) [[ADMINISTRACYJNY PODZIAŁ I TERYTORIALNY ROZWÓJ GDAŃSKA | administracji komunalnej]]. W sprawach merytorycznych podlegają Generalnemu Konserwatorowi Zabytków, działającemu od 2003 w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (w latach 1945–2003 Ministra Kultury i Sztuki), na podstawie aktualnie obowiązującej ustawy o ochronie zabytków i dziedzictwa kulturowego. Do zadań służby konserwatorskiej należą: opieka nad obiektami zabytkowymi i zabytkami ruchomymi w zbiorach muzealnych i prywatnych, prowadzenie ewidencji i dokumentacji naukowej zabytków (przede wszystkim tych wpisanych do państwowego rejestru obiektów zabytkowych), wydawanie decyzji w sprawie rejestrowanych zabytków, prowadzenie nadzoru konserwatorskiego nad pracami konserwatorskimi, budowlanymi oraz badaniami archeologicznymi, opracowywanie planów merytorycznych i finansowych tych prac, prowadzenie akcji popularyzatorskich w sprawie ochrony dziedzictwa kulturowego.<br/><br/> | '''KONSERWATORZY ZABYTKÓW W GDAŃSKU.''' Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków (WKZ) byli i są pracownikami wojewódzkiej administracji państwowej, Miejscy (MKZ) [[ADMINISTRACYJNY PODZIAŁ I TERYTORIALNY ROZWÓJ GDAŃSKA | administracji komunalnej]]. W sprawach merytorycznych podlegają Generalnemu Konserwatorowi Zabytków, działającemu od 2003 w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (w latach 1945–2003 Ministra Kultury i Sztuki), na podstawie aktualnie obowiązującej ustawy o ochronie zabytków i dziedzictwa kulturowego. Do zadań służby konserwatorskiej należą: opieka nad obiektami zabytkowymi i zabytkami ruchomymi w zbiorach muzealnych i prywatnych, prowadzenie ewidencji i dokumentacji naukowej zabytków (przede wszystkim tych wpisanych do państwowego rejestru obiektów zabytkowych), wydawanie decyzji w sprawie rejestrowanych zabytków, prowadzenie nadzoru konserwatorskiego nad pracami konserwatorskimi, budowlanymi oraz badaniami archeologicznymi, opracowywanie planów merytorycznych i finansowych tych prac, prowadzenie akcji popularyzatorskich w sprawie ochrony dziedzictwa kulturowego.<br/><br/> | ||
W latach 1946–1955 głównym zadaniem gdańskich służb konserwatorskich było zabezpieczanie ocalałych obiektów zabytkowych lub ich fragmentów przed dalszymi zniszczeniami, organizowanie i prowadzenie prac ratowniczych. Osobną akcją było odnalezienie i zabezpieczenie dzieł sztuki wywiezionych z miasta przez niemieckich konserwatorów do podgdańskich i pomorskich miejscowości, a także tych, które trafiły do miejsc ukrycia w głębi Niemiec. Odnalezione obiekty były umieszczane w gdańskich składnicach konserwatorskich, w tym w Oliwie, Muzeum Miejskim ([[MUZEUM NARODOWE | Muzeum Narodowe]]), część trafiła do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie.<br/><br/> | W latach 1946–1955 głównym zadaniem gdańskich służb konserwatorskich było zabezpieczanie ocalałych obiektów zabytkowych lub ich fragmentów przed dalszymi zniszczeniami, organizowanie i prowadzenie prac ratowniczych. Osobną akcją było odnalezienie i zabezpieczenie dzieł sztuki wywiezionych z miasta przez niemieckich konserwatorów do podgdańskich i pomorskich miejscowości, a także tych, które trafiły do miejsc ukrycia w głębi Niemiec. Odnalezione obiekty były umieszczane w gdańskich składnicach konserwatorskich, w tym w Oliwie, Muzeum Miejskim ([[MUZEUM NARODOWE | Muzeum Narodowe]]), część trafiła do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie.<br/><br/> | ||
| − | WKZ brali udział w opracowywaniu koncepcji, a potem planów realizacyjnych rewitalizacji zabytkowej części Głównego Miasta. Z urzędu musieli zatwierdzać wszystkie plany odbudowy poszczególnych obiektów sakralnych i miejskich. Tworzyli dokumentację konserwatorską i ewidencyjną. Organizowali pracownie konserwatorskie w Muzeum Miejskim oraz podległe służbom konserwatorskim, które stały się bazą dla powstałego w 1953 | + | WKZ brali udział w opracowywaniu koncepcji, a potem planów realizacyjnych rewitalizacji zabytkowej części Głównego Miasta. Z urzędu musieli zatwierdzać wszystkie plany odbudowy poszczególnych obiektów sakralnych i miejskich. Tworzyli dokumentację konserwatorską i ewidencyjną. Organizowali pracownie konserwatorskie w Muzeum Miejskim oraz podległe służbom konserwatorskim, które stały się bazą dla powstałego w 1953 [[PRZEDSIĘBIORSTWO PAŃSTWOWE PRACOWNIE KONSERWACJI ZABYTKÓW | Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków]]. Przedsiębiorstwo to po 1955 przejęło większość prac przy odbudowie, rekonstrukcji zabytkowych gdańskich obiektów oraz konserwacji najcenniejszych dzieł gdańskiej sztuki. Zadania miejskich konserwatorów są ustalane między WKZ a władzami Gdańska. {{author: CzB}} <br/><br/> |
{| class="tableGda" | {| class="tableGda" | ||
|- | |- | ||
| Linia 10: | Linia 10: | ||
|- | |- | ||
| 1946–1951 | | 1946–1951 | ||
| − | | prof. dr hab. [[BOROWSKI JAN | Jan Borowski]] | + | | prof. dr hab. [[BOROWSKI JAN, architekt, konserwator zabytków | Jan Borowski]] |
|- | |- | ||
| 1951–1958 | | 1951–1958 | ||
| − | | mgr [[MIESZKOWSKI BRONISŁAW | Bronisław Mieszkowski (Mora-Mieszkowski)]] | + | | mgr [[MIESZKOWSKI BRONISŁAW, historyk sztuki, konserwator zabytków | Bronisław Mieszkowski (Mora-Mieszkowski)]] |
|- | |- | ||
| 1958–1961 | | 1958–1961 | ||
| − | | mgr [[RACZYNIEWSKI HENRYK | Henryk Raczyniewski]] | + | | mgr [[RACZYNIEWSKI HENRYK, architekt, konserwator zabytków | Henryk Raczyniewski]] |
|- | |- | ||
| 1961–1967 | | 1961–1967 | ||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
|- | |- | ||
| 1967–1973 | | 1967–1973 | ||
| − | | mgr inż. arch. [[CHRZANOWSKI TADEUSZ | Tadeusz Chrzanowski]] | + | | mgr inż. arch. [[CHRZANOWSKI TADEUSZ, architekt, konserwator zabytków | Tadeusz Chrzanowski]] |
|- | |- | ||
| 1973–1975 | | 1973–1975 | ||
| − | | mgr [[ZEIDLER MIROSŁAW | Mirosław Zeidler]] | + | | mgr [[ZEIDLER MIROSŁAW, zabytkoznawca, konserwator, marszand | Mirosław Zeidler]] |
|- | |- | ||
| 1975–1979 | | 1975–1979 | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|- | |- | ||
| 1979–1980 | | 1979–1980 | ||
| − | | mgr [[ZEIDLER MIROSŁAW | Mirosław Zeidler]] | + | | mgr [[ZEIDLER MIROSŁAW, zabytkoznawca, konserwator, marszand | Mirosław Zeidler]] |
|- | |- | ||
| 1981–1991 | | 1981–1991 | ||
| − | | mgr inż. architekt [[CHRZANOWSKI TADEUSZ | Tadeusz Chrzanowski]] | + | | mgr inż. architekt [[CHRZANOWSKI TADEUSZ, architekt, konserwator zabytków | Tadeusz Chrzanowski]] |
|- | |- | ||
| 1991–2003 | | 1991–2003 | ||
| − | | dr inż. architekt [[GAWLICKI MARCIN | Marcin Gawlicki]] | + | | dr inż. architekt [[GAWLICKI MARCIN, architekt, konserwator zabytków | Marcin Gawlicki]] |
|- | |- | ||
| 2003–2004 | | 2003–2004 | ||
| Linia 61: | Linia 61: | ||
|- | |- | ||
| 1955–1960 | | 1955–1960 | ||
| − | | mgr inż. architekt [[KWAŚNY ZDZISŁAW | Zdzisław Kwaśny]] | + | | mgr inż. architekt [[KWAŚNY ZDZISŁAW, konserwator zabytków | Zdzisław Kwaśny]] |
|- | |- | ||
| 1960–1962 | | 1960–1962 | ||
| − | | mgr inż. architekt [[MASSALSKI RYSZARD | Ryszard Massalski]] | + | | mgr inż. architekt [[MASSALSKI RYSZARD, architekt, konserwator | Ryszard Massalski]] |
|- | |- | ||
| 1962–1965 | | 1962–1965 | ||
| Linia 73: | Linia 73: | ||
|- | |- | ||
| 1973–1978 | | 1973–1978 | ||
| − | | mgr [[CHOMICZ ROMUALD | Romuald Chomicz]] | + | | mgr [[CHOMICZ ROMUALD, konserwator zabytków | Romuald Chomicz]] |
|- | |- | ||
| 1979–1980 | | 1979–1980 | ||
Wersja z 19:40, 11 gru 2022
KONSERWATORZY ZABYTKÓW W GDAŃSKU. Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków (WKZ) byli i są pracownikami wojewódzkiej administracji państwowej, Miejscy (MKZ) administracji komunalnej. W sprawach merytorycznych podlegają Generalnemu Konserwatorowi Zabytków, działającemu od 2003 w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (w latach 1945–2003 Ministra Kultury i Sztuki), na podstawie aktualnie obowiązującej ustawy o ochronie zabytków i dziedzictwa kulturowego. Do zadań służby konserwatorskiej należą: opieka nad obiektami zabytkowymi i zabytkami ruchomymi w zbiorach muzealnych i prywatnych, prowadzenie ewidencji i dokumentacji naukowej zabytków (przede wszystkim tych wpisanych do państwowego rejestru obiektów zabytkowych), wydawanie decyzji w sprawie rejestrowanych zabytków, prowadzenie nadzoru konserwatorskiego nad pracami konserwatorskimi, budowlanymi oraz badaniami archeologicznymi, opracowywanie planów merytorycznych i finansowych tych prac, prowadzenie akcji popularyzatorskich w sprawie ochrony dziedzictwa kulturowego.
W latach 1946–1955 głównym zadaniem gdańskich służb konserwatorskich było zabezpieczanie ocalałych obiektów zabytkowych lub ich fragmentów przed dalszymi zniszczeniami, organizowanie i prowadzenie prac ratowniczych. Osobną akcją było odnalezienie i zabezpieczenie dzieł sztuki wywiezionych z miasta przez niemieckich konserwatorów do podgdańskich i pomorskich miejscowości, a także tych, które trafiły do miejsc ukrycia w głębi Niemiec. Odnalezione obiekty były umieszczane w gdańskich składnicach konserwatorskich, w tym w Oliwie, Muzeum Miejskim ( Muzeum Narodowe), część trafiła do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie.
WKZ brali udział w opracowywaniu koncepcji, a potem planów realizacyjnych rewitalizacji zabytkowej części Głównego Miasta. Z urzędu musieli zatwierdzać wszystkie plany odbudowy poszczególnych obiektów sakralnych i miejskich. Tworzyli dokumentację konserwatorską i ewidencyjną. Organizowali pracownie konserwatorskie w Muzeum Miejskim oraz podległe służbom konserwatorskim, które stały się bazą dla powstałego w 1953 Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków. Przedsiębiorstwo to po 1955 przejęło większość prac przy odbudowie, rekonstrukcji zabytkowych gdańskich obiektów oraz konserwacji najcenniejszych dzieł gdańskiej sztuki. Zadania miejskich konserwatorów są ustalane między WKZ a władzami Gdańska.
| 1946–1951 | prof. dr hab. Jan Borowski |
| 1951–1958 | mgr Bronisław Mieszkowski (Mora-Mieszkowski) |
| 1958–1961 | mgr Henryk Raczyniewski |
| 1961–1967 | mgr Barbara Roll |
| 1967–1973 | mgr inż. arch. Tadeusz Chrzanowski |
| 1973–1975 | mgr Mirosław Zeidler |
| 1975–1979 | mgr Czesława Betlejewska |
| 1979–1980 | mgr Mirosław Zeidler |
| 1981–1991 | mgr inż. architekt Tadeusz Chrzanowski |
| 1991–2003 | dr inż. architekt Marcin Gawlicki |
| 2003–2004 | mgr Grzegorz Jerzy Budnik |
| 2004–2012 | dr Marian Kwapiński |
| 2012–2016 | mgr Dariusz Chmielewski |
| 2016–2019 | mgr Agnieszka Kowalska |
| 2019– | arch. Igor Strzok |
| * Województwa gdańskiego w latach 1946–1999; od 15 III 1999 województwa pomorskiego. |
| 1955–1960 | mgr inż. architekt Zdzisław Kwaśny |
| 1960–1962 | mgr inż. architekt Ryszard Massalski |
| 1962–1965 | inż. architekt Kazimierz Orłowski |
| 1965–1973 | urząd nie istniał jako samodzielny podmiot państwowej służby konserwatorskiej |
| 1973–1978 | mgr Romuald Chomicz |
| 1979–1980 | mgr Zdzisław Balewski |
| 1981–1982 | urząd nie istniał jako samodzielny podmiot państwowej służby konserwatorskiej |
| 1982–1985 | dr inż. architekt Zofia Gzowska-Maciakowska |
| 1985–1990 | mgr inż. architekt Grzegorz Sulikowski |
| 1991–1992 | mgr Małgorzata Ruszkowska-Macur |
| 1992–1993 | mgr inż. architekt Joanna Labenz |
| 1993–1995 | urząd nie istniał jako samodzielny podmiot państwowej służby konserwatorskiej |
| 1995–1999 | mgr Janusz Tarnacki |
| 2000–2003 | mgr inż. architekt Ewa Stieler |
| 2003–2015 | mgr Janusz Tarnacki |
| 2015–2021 | mgr inż architekt Grzegorz Sulikowski |
| 2021– | mgr Janusz Tarnacki |
