FIDALKE JOHANN, pastor kościoła św. Bartłomieja
| (Nie pokazano 29 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | [[File:Fidalke Johann.JPG|thumb|Johann Fidalke, miedzioryt Johanna Martina Bernigerotha według Jacoba Wessela, 1764]] | + | [[File:Fidalke Johann.JPG|thumb|Johann Fidalke, miedzioryt Johanna Martina Bernigerotha według [[WESSEL JACOB, artysta malarz | Jacoba Wessela]], 1764]] |
| + | [[File:2_Johann_Fidalke.jpg|thumb|Zaginiony w 1945 portret Johanna Fidalke z 1764, z kościoła św. Bartłomieja, na obu przedstawieniach wskazuje ręką na swoją bogatą bibliotekę]] | ||
| + | [[File: Fidalke_exlibris.jpg|thumb| Exlibris biblioteki Johanna Fidalke]] | ||
| − | '''JOHANN FIDALKE''' (30 VII 1703 Gdańsk – | + | '''JOHANN FIDALKE''' (Fidalcke) (30 VII 1703 Gdańsk – 21 IX 1763 Gdańsk), pastor [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARTŁOMIEJA I OPIEKI NAJŚWIĘTSZEJ BOGURODZICY | kościoła św. Bartłomieja]], orientalista. Syn przybysza z ziemi lubuskiej Matthiasa, od 24 VII 1702 posiadającego kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]], i Dorothei Erdmann. Uczeń [[SZKOŁA MARIACKA | szkoły mariackiej]], 18 III 1716 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) gdańskiego [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]]. Od 1723 studiował teologię na uniwersytecie w Rostoku, od 1725 teologię i język hebrajski na uniwersytecie w Lipsku. W 1727 obronił tam pracę magisterską poświęconą tematyce biblijnej i językowi hebrajskiemu ''Theocratiam Iudaicam ex historia sacra et antiqvitatum monumentis delineat'' (1728). Zweryfikowany jako kaznodzieja 12 V 1730. Od 1732 do 1743 był profesorem greki i języków orientalnych w gdańskim Gimnazjum Akademickim. Autor wielu dysertacji, m.in. ''Historiae infanticidii Herodis...'' (1738) czy ''De more Hebraeorum reficiendi lugentes epulo'' (1741). <br/><br/> |
| − | Od 1743 | + | Od 1743 do śmierci pastor kościoła św. Bartłomieja. Posiadał bogatą bibliotekę obejmującą około 11 000 woluminów, książki opatrywał własnym ekslibrysem. Zbiór obejmował pisma teologiczne, historyczne, filologiczne, wyróżniał się dużą ilością słowników oraz prac z zakresu judaistyki i orientalistyki. Pochowany w [[KOŚCIÓŁ I KLASZTOR FRANCISZKANÓW ŚW. TRÓJCY | kościele św. Trójcy]], wykonanie kantaty żałobnej na jego cześć poprowadził [[FREISLICH JOHANN BALTHASAR CHRISTIAN, kompozytor | Johann Balthasar Christian Freislich]]. Od 26 XI 1737 żonaty był z Anną Renatą (1716 – pochowana 26 III 1795 w kościele św. Trójcy, przy mężu), córką Georga Erdmanna.<br/><br/> |
| + | Nie powiodły się podejmowane po jego śmierci, zwłaszcza przez [[HANOW MICHAEL CHRISTOPH, profesor Gimnazjum Akademickiego | Michaela Christopha Hanowa]] i [[BERTLING ERNST AUGUST KARL, archidiakon kościoła NMP, bibliotekarz | Ernsta Augusta Bertlinga]], próby zakupu pozostawionego zbioru książek (okolo 11 000 woluminów) do [[BIBLIOTEKA MIEJSKA | Biblioteki Miejskiej]]. W latach 1764–1766 zbiór ten sprzedano podczas czterech aukcji, część nabył [[UPHAGEN JOHANN, bibliofil, historyk, rajca | Johann Uphagen]]. {{author: PP}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> | ||
| + | '''Bibliografia''': <br/> | ||
| + | ''Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814'', wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VI, s. 262.<br/> | ||
| + | ''Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814'', wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 298.<br/> | ||
| + | Hugo Reinhold, ''Danizger Inschriften'', Danzig 1899, s. 21–22.<br/> | ||
| + | Reychman Kazimierz, ''Ex-Librisy gdańskie'', Warszawa 1929, s. 30–32.<br/> | ||
| + | Weichbrodt Dorothea, ''Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert'', Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 2, 243. | ||
Aktualna wersja na dzień 14:38, 12 wrz 2024
JOHANN FIDALKE (Fidalcke) (30 VII 1703 Gdańsk – 21 IX 1763 Gdańsk), pastor kościoła św. Bartłomieja, orientalista. Syn przybysza z ziemi lubuskiej Matthiasa, od 24 VII 1702 posiadającego kupieckie obywatelstwo Gdańska, i Dorothei Erdmann. Uczeń szkoły mariackiej, 18 III 1716 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. Od 1723 studiował teologię na uniwersytecie w Rostoku, od 1725 teologię i język hebrajski na uniwersytecie w Lipsku. W 1727 obronił tam pracę magisterską poświęconą tematyce biblijnej i językowi hebrajskiemu Theocratiam Iudaicam ex historia sacra et antiqvitatum monumentis delineat (1728). Zweryfikowany jako kaznodzieja 12 V 1730. Od 1732 do 1743 był profesorem greki i języków orientalnych w gdańskim Gimnazjum Akademickim. Autor wielu dysertacji, m.in. Historiae infanticidii Herodis... (1738) czy De more Hebraeorum reficiendi lugentes epulo (1741).
Od 1743 do śmierci pastor kościoła św. Bartłomieja. Posiadał bogatą bibliotekę obejmującą około 11 000 woluminów, książki opatrywał własnym ekslibrysem. Zbiór obejmował pisma teologiczne, historyczne, filologiczne, wyróżniał się dużą ilością słowników oraz prac z zakresu judaistyki i orientalistyki. Pochowany w kościele św. Trójcy, wykonanie kantaty żałobnej na jego cześć poprowadził Johann Balthasar Christian Freislich. Od 26 XI 1737 żonaty był z Anną Renatą (1716 – pochowana 26 III 1795 w kościele św. Trójcy, przy mężu), córką Georga Erdmanna.
Nie powiodły się podejmowane po jego śmierci, zwłaszcza przez Michaela Christopha Hanowa i Ernsta Augusta Bertlinga, próby zakupu pozostawionego zbioru książek (okolo 11 000 woluminów) do Biblioteki Miejskiej. W latach 1764–1766 zbiór ten sprzedano podczas czterech aukcji, część nabył Johann Uphagen.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VI, s. 262.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 298.
Hugo Reinhold, Danizger Inschriften, Danzig 1899, s. 21–22.
Reychman Kazimierz, Ex-Librisy gdańskie, Warszawa 1929, s. 30–32.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 2, 243.
