MAŁA ZBROJOWNIA

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
(Utworzył nową stronę „{{paper}} Mała Zbrojownia, około 1900[[File:Mała Zbrojownia, Matthaeus Deisch, 1761–1765.JPG|thumb|Mała Zbrojo...”)
 
 
(Nie pokazano 20 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{paper}}
 
{{paper}}
[[File:Mała Zbrojownia, około 1900.JPG|thumb|Mała Zbrojownia, około 1900]][[File:Mała Zbrojownia, Matthaeus Deisch, 1761–1765.JPG|thumb|Mała Zbrojownia, Matthaeus Deisch, 1761–1765]]MAŁA ZBROJOWNIA, zw. też Nową Zbrojownią (Neues Zeughaus), q plac Wałowy15. Dawny arsenał, położony na q Starym Przedmieściu, w płd.-zach. narożniku pierścienia q fortyfikacji. Wzniesiona 1643–45 wg projektu q Georga Strakowskiego, z przeznaczeniem na magazyn ciężkich dział, które obok kul armatnich gromadzone były na parterze, w obszernym, jednoprzestrzennym pomieszczeniu, podzielonym 6 słupami, dźwigającymi podciąg, na którym opierały się belki stropowe. Na podciągu zawieszano lżejszą broń, elementy uzbrojenia ochronnego, które zapełniały również ściany. Na piętrze składowano pistolety, muszkiety i siodła dla kawalerii, przechowywano obiekty o znacznych gabarytach, np. w końcu XVII w. elementy dekoracji ozdabiających trasę przejazdu władców pol. Wzniesiona jako dwukondygnacyjny budynek o pow. ok. 1500 m² przyziemia i takiej samej poddasza zwieńczonego 8 szczytami. Dach  złożony z 2 części ustawionych wzdłuż i 2 krótszych, umieszczonych prostopadle względem osi budynku. Nie otrzymała tak efektownego wystroju fasad jak q Wielka Zbrojownia. Dekoracje umieszczono na obramowaniach 6 bram, na zwieńczeniach 8 szczytów – w postaci płonących kul – i na fasadzie wsch., na której umieszczono efektowny q herb Gd., podtrzymywany przez 2 lwy, pod którym widnieje data ukończenia budowy: 1645. W 1. poł. XIX w. przebudowana: zlikwidowano poprzeczne części dachów, szczyty na ich zakończeniach i bramy od strony placu musztry (plac Wałowy), przekształcono pozostałe wejścia. W 1945 częściowo spłonęła; przetrwały ściany dolnej kondygnacji (w tym i płyta z herbem Gd.). Odbudowana w formie z XVII w., wraz z pełnym odtworzeniem kształtu dachu i zlikwidowanych bram; nie zrekonstruowano dekoracji szczytów. Służyła różnym celom, m.in. do 1993 jako baza przedsięb. taksówkowego. Od 1994 użytkowana przez Wydz. Rzeźby q ASP. {{author: TD}} [[Category: Encyklopedia]]
+
[[File:Mała_Zbrojownia,_Der_Stadt_Dantzig…,_1688.jpg|thumb|Mała Zbrojownia, ''Der Stadt Dantzigk...'', 1688]]
 +
[[File:Mała Zbrojownia, Matthaeus Deisch, 1761–1765.JPG|thumb|''Mała Zbrojownia'', Matthaeus Deisch, 1761–1765]]
 +
[[File:Mała Zbrojownia, około 1900.JPG|thumb|Mała Zbrojownia,<br/>około 1900]]
 +
[[File: 6_Mała_Zbrojownia.jpg |thumb| Mała Zbrojownia około 1960]]
 +
[[File:Mała__Zbrojownia-4.jpg|thumb|Mała Zbrojownia, 2010]]
 +
[[File: Mała_Zbrojownia_i_garaże.jpg |thumb| Mała Zbrojownia, widok od strony północnej, w tle byłe garaże, 2022]]
 +
[[File: Mała_Zbrojownia_widok_od_poludnia.jpg |thumb| Mała Zbrojownia, widok od strony południowej, 2022]]
 +
[[File:Mała__Zbrojownia-5.jpg|thumb|Herb Gdańska na Małej Zbrojowni, 2010]]
 +
 
 +
'''MAŁA ZBROJOWNIA''', zwana też Nową Zbrojownią (Neues Zeughaus), [[PLAC WAŁOWY | pl. Wałowy]] 15. Dawny arsenał, położony na [[STARE PRZEDMIEŚCIE | Starym Przedmieściu]], w południowo-zachodnim narożniku pierścienia [[FORTYFIKACJE | fortyfikacji]]. Obiekt wzniesiono w latach 1643–1645, (nie znajduje jednak potwierdzenia powszechna opinia, że według projektu [[STRAKOWSKI GEORG, budowniczy | Georga Strakowskiego]]), przeznaczając go na magazyn ciężkich dział. Gromadzono je na parterze – obok kul armatnich w obszernym pomieszczeniu, podzielonym tylko sześcioma słupami dźwigającymi podciąg, na którym opierały się belki stropowe. Na podciągu zawieszano lżejszą broń i elementy uzbrojenia ochronnego (te zapełniały również ściany). Na piętrze składowano pistolety, muszkiety i siodła dla kawalerii, ponadto przechowywano obiekty o znacznych gabarytach, na przykład od końca XVII wieku elementy dekoracji ozdabiających trasę przejazdu polskich władców, takie jak bramy triumfalne, posągi; przedmioty te spalono po zajęciu Gdańska przez Prusy w 1793. Od tego roku w okresie złej pogody przeprowadzano tu musztrę żołnierzy gdańskiego garnizonu. <br/><br/>
 +
Zbrojownia została wzniesiona jako dwukondygnacyjny budynek o powierzchni przyziemia około 1500 m² i takiej samej poddasza, zwieńczonego ośmioma szczytami. Jej dach składał się z dwóch części ustawionych wzdłuż osi budynku i dwóch krótszych, umieszczonych prostopadle. Fasady nie miały tak efektownego wystroju jak w wypadku [[WIELKA ZBROJOWNIA | Wielkiej Zbrojowni]]. Dekoracje umieszczono na obramowaniach sześciu bram, na zwieńczeniach ośmiu szczytów – w postaci płonących kul – i na fasadzie wschodniej, na której umieszczono efektowny [[HERBY MIASTA GDAŃSKA I DZIELNIC | herb Gdańska]] (przypuszczalnie wykonany w warsztacie [[RICHTER WILHELM, kamieniarz, rzeźbiarz| Wilhelma Richtera]]), podtrzymywany przez dwa lwy, pod którym widnieje data ukończenia budowy: 1645. W 1833 wieku zbrojownia została przebudowana: zlikwidowano poprzeczne części dachów, szczyty na ich zakończeniach i bramy od strony placu musztry (pl. Wałowy), przekształcono pozostałe wejścia. Od 1876 służyła jako wozownia artyleryjska, od około 1895 do 1908 znajdowało się tu biuro Urzędu Mundurowego [[SIEDEMNASTY KORPUS ARMIJNY| Siedemnastego Korpusu Armijnego]].
 +
W 1945 częściowo spłonęła; przetrwały ściany dolnej kondygnacji (w tym płyta z herbem Gdańska). W styczniu 1957 została przekazana Wojewódzkiemu Przedsiębiorstwu Komunikacyjnemu Gdańsk-Gdynia, które odbudowało ją w formie z XVII wieku, w pełni odtwarzając również kształt dachu i zlikwidowanych bram; nie zrekonstruowano dekoracji szczytów. W 1958 urządzono tu garaże dla 150 [[TAKSÓWKI | taksówek miejskich]] (parkujących na dwóch poziomach; wjazd na piętro umożliwiał przylegający do budynku wał ziemny). W 1993 krótko funkcjonował tu magazyn [[UNIMOR| Unimoru]]. Od 1994 obiekt jest użytkowany przez Wydział Rzeźby [[AKADEMIA SZTUK PIĘKNYCH W GDAŃSKU | Akademii Sztuk Pięknych]]. {{author: TD}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]]

Aktualna wersja na dzień 18:42, 2 sty 2023

Mała Zbrojownia, Der Stadt Dantzigk..., 1688
Mała Zbrojownia, Matthaeus Deisch, 1761–1765
Mała Zbrojownia,
około 1900
Mała Zbrojownia około 1960
Mała Zbrojownia, 2010
Mała Zbrojownia, widok od strony północnej, w tle byłe garaże, 2022
Mała Zbrojownia, widok od strony południowej, 2022
Herb Gdańska na Małej Zbrojowni, 2010

MAŁA ZBROJOWNIA, zwana też Nową Zbrojownią (Neues Zeughaus), pl. Wałowy 15. Dawny arsenał, położony na Starym Przedmieściu, w południowo-zachodnim narożniku pierścienia fortyfikacji. Obiekt wzniesiono w latach 1643–1645, (nie znajduje jednak potwierdzenia powszechna opinia, że według projektu Georga Strakowskiego), przeznaczając go na magazyn ciężkich dział. Gromadzono je na parterze – obok kul armatnich – w obszernym pomieszczeniu, podzielonym tylko sześcioma słupami dźwigającymi podciąg, na którym opierały się belki stropowe. Na podciągu zawieszano lżejszą broń i elementy uzbrojenia ochronnego (te zapełniały również ściany). Na piętrze składowano pistolety, muszkiety i siodła dla kawalerii, ponadto przechowywano obiekty o znacznych gabarytach, na przykład od końca XVII wieku elementy dekoracji ozdabiających trasę przejazdu polskich władców, takie jak bramy triumfalne, posągi; przedmioty te spalono po zajęciu Gdańska przez Prusy w 1793. Od tego roku w okresie złej pogody przeprowadzano tu musztrę żołnierzy gdańskiego garnizonu.

Zbrojownia została wzniesiona jako dwukondygnacyjny budynek o powierzchni przyziemia około 1500 m² i takiej samej poddasza, zwieńczonego ośmioma szczytami. Jej dach składał się z dwóch części ustawionych wzdłuż osi budynku i dwóch krótszych, umieszczonych prostopadle. Fasady nie miały tak efektownego wystroju jak w wypadku Wielkiej Zbrojowni. Dekoracje umieszczono na obramowaniach sześciu bram, na zwieńczeniach ośmiu szczytów – w postaci płonących kul – i na fasadzie wschodniej, na której umieszczono efektowny herb Gdańska (przypuszczalnie wykonany w warsztacie Wilhelma Richtera), podtrzymywany przez dwa lwy, pod którym widnieje data ukończenia budowy: 1645. W 1833 wieku zbrojownia została przebudowana: zlikwidowano poprzeczne części dachów, szczyty na ich zakończeniach i bramy od strony placu musztry (pl. Wałowy), przekształcono pozostałe wejścia. Od 1876 służyła jako wozownia artyleryjska, od około 1895 do 1908 znajdowało się tu biuro Urzędu Mundurowego Siedemnastego Korpusu Armijnego. W 1945 częściowo spłonęła; przetrwały ściany dolnej kondygnacji (w tym płyta z herbem Gdańska). W styczniu 1957 została przekazana Wojewódzkiemu Przedsiębiorstwu Komunikacyjnemu Gdańsk-Gdynia, które odbudowało ją w formie z XVII wieku, w pełni odtwarzając również kształt dachu i zlikwidowanych bram; nie zrekonstruowano dekoracji szczytów. W 1958 urządzono tu garaże dla 150 taksówek miejskich (parkujących na dwóch poziomach; wjazd na piętro umożliwiał przylegający do budynku wał ziemny). W 1993 krótko funkcjonował tu magazyn Unimoru. Od 1994 obiekt jest użytkowany przez Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych. TD

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania