RYDLEWSKI STANISŁAW, rektor Politechniki Gdańskiej

Aktualna wersja na dzień 12:07, 6 lip 2024

STANISŁAW RYDLEWSKI (29 X 1911 Rogowo powiat Pińczów – 28 II 1970 Gdańsk), rektor Politechniki Gdańskiej (PG). Syn rolnika Michała i Marii z domu Rumas. Ukończył Szkołę Powszechną w Opatowcu oraz w 1930 II Gimnazjum w Tarnowie. Studiował w latach 1930–1938 na Wydziale Inżynierii Lądowej i Wodnej Politechniki Lwowskiej (absolutorium), egzamin dyplomowy zdał z odznaczeniem 17 XII 1945 na PG.

W latach 1934–1935 odbył Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy Piechoty we Lwowie. Od 1938 zastępca kierownika budowy Drogi Państwowej nr 9 w tamtejszym Urzędzie Wojewódzkim. W 1939 zmobilizowany do pułku piechoty, jako podporucznik rezerwy brał udział w obronie Warszawy. Od 1 VI 1940 do 25 I 1945 przebywał w niewoli w oflagach: X B, XVIII C i II C w Woldenbergu (Dobiegniew), wykładając w Kole Inżynierii Lądowej i Wodnej w ramach Studium Dokształcania Politechnicznego.

Po powrocie z niewoli od 8 lutego do 15 sierpnia 1945 pracował w Zarządzie Miejskim w Łodzi, następnie do 1 VI 1946 kierownik gdyńskiego oddziału Biura Odbudowy Portów. Jednocześnie od 1 XI 1945 pracował na Wydziale Inżynierii Lądowej i Wodnej oraz Wydziale Architektury PG, prowadził wykłady ze statyki budowli oraz drewnianych konstrukcji i mostów. Od 1 III 1946 adiunkt, od 1 IX 1948 zastępca profesora i kierownik Katedry Budownictwa Drewnianego i zastępca dziekana Wydziału Inżynierii Lądowej i Wodnej PG. Od 1949 doktor na podstawie rozprawy Drgania własne układów kratowych o węzłach sztywnych. W roku akademickim 1950–1951 dziekan Wydziału Budownictwa Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej, od 1 VI 1951 do 15 IX 1954 jej rektor. Od semestru letniego 1951–1952 kierował także Katedrą i Zakładem Statyki i Konstrukcji Budowlanych na Wydziale Architektury.

12 XI 1953 powołany został na rzeczoznawcę Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej. W latach 1953–1956 przewodniczący Zespołu Wieczorowych Szkół Inżynierskich. Od 1955 profesor nadzwyczajny (tytularny). W 1956 przebywał w Chinach jako rzeczoznawca z ramienia Ministerstwa Handlu Zagranicznego. W latach 1954–1956 i 1959–1968 prorektor PG do spraw nauczania. Od 1966 profesor zwyczajny. Po marcu 1968 rektor PG, przeprowadził zmiany w strukturze organizacyjnej uczelni. W 1969, jako przewodniczący kolegium rektorów uczelni Trójmiasta, poparł decyzję o utworzeniu Uniwersytetu Gdańskiego.

Specjalista z zakresu konstrukcji budowlanych. Autor i współautor projektów m.in. chłodni w Gdyni, Świnoujściu i Białymstoku, magazynów w Gdyni i Gdańsku-Nowym Porcie, mostu drogowego w Czarnej Wodzie, 225 orzeczeń technicznych.

W latach 1947–1949 sekretarz Związku Zawodowego Nauczycielstwa Polskiego, od 1949 kurator Bratniej Pomocy Studentów PG, w latach 1952–1954 przewodniczący Komitetu Uczelnianego Frontu Narodowego (FN, później Front Jedności Narodu), a od 1953 członek Prezydium Miejskiego Komitetu FN. W 1953 organizator Ligi Przyjaciół Żołnierza na PG. Od grudnia 1954 do stycznia 1957 radny wojewódzki i przewodniczący Komisji Finansów, Budżetu i Planu, następnie do 1958 członek Rady Techniczno-Ekonomicznej Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku oraz członek Kolegium Wojewódzkiej Komisji Planowania Gospodarczego. Od stycznia 1947 członek Polskiej Parii Socjalistycznej (PPS), od 1948 Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR), od 1949 I sekretarz POP PZPR na Wydziale Inżynierii Lądowej i Wodnej, członek egzekutywy Komitetu Zakładowego, w latach 1952–1970 członek Plenum Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku. W 1968 awansowany na podpułkownika rezerwy.

Członek Rady Głównej Ministerstwa Oświaty (w latach 1954–1956 przewodniczący Sekcji Technicznej), w 1958 w prezydium Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa oraz Polskiego Towarzystwa Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej. Od 1965 przewodniczący Zespołu Kierunkowego Budownictwa Sekcji Technicznej Rady Głównej, od 1968 Rady Naukowej Zakładu Badań nad Szkolnictwem Wyższym.

Odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari (przyznany w 1939, otrzymany w 1966), Krzyżem Kawalerskim (1954), Krzyżem Oficerskim (1960) i Krzyżem Komandorskim (1966) Orderu Odrodzenia Polski. Laureat Nagrody Państwowej I stopnia (1963), Nagrody Ministra Szkolnictwa Wyższego I stopnia (1964 i 1967) oraz tytułu „Zasłużony Nauczyciel PRL” (1968).

Żonaty był z nauczycielką Janiną Julią z domu Winnicka (21 VI 1912 Lwów – 29 X 2008 Gdańsk), ojciec Stanisława (ur. 1939) i Hanny (ur. 4 V 1949). Jego pogrzebowi na cmentarzu Srebrzysko władze nadały propagandowo uroczystą oprawę. MA







Bibliografia:
Andrzejewski Marek, Rydlewski Stanisław, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwislańskiego, t. 4, Gdańsk 1997, s. 122.
Mokrzecki Lech, Rydlewski Stanisław, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 33, 19991/1992, s. 424–426.
Pionierzy Politechniki Gdańskiej, red. Zygmunt Paszota, Janusz Rachoń, Edmund Wittbrodt, Gdańsk 2005, s. 569.
Rektorzy i prorektorzy Politechniki Gdańskiej 1904–2014, red. Bolesław Mazurkiewicz, Gdańsk 2014.