GDAŃSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE
| (Nie pokazano 24 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | '''GDAŃSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE''' (Societas Scientiarum Gedanensis; GTN), kontynuator [[TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUKI I SZTUKI | Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki]] (TPNiS), reaktywowanego w 1945 | + | [[File: GTN_Siedziba_1973.jpeg |thumb| Siedziba Gdańskiego Towarzystwa Naukowego przy ul. Grodzkiej 12, 1973]] |
| + | [[File: GTN_1977.jpeg |thumb| Wystawa w siedzibie Gdańskiego Towarzystwa Naukowego przy ul. Grodzkiej 12, 1977]] | ||
| + | '''GDAŃSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE''' (Societas Scientiarum Gedanensis; GTN), kontynuator [[TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUKI I SZTUKI | Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki]] (TPNiS), reaktywowanego w 1945. Zarząd TPNiS już w 1948 podjął starania o zmianę statutu i przekształcenie w wielowydziałowe towarzystwo odpowiadające nowym warunkom życia naukowego w Gdańsku. GTN zarejestrowano w 1956 na podstawie nowego statutu, jednocześnie zostało rozwiązane TPNiS.<br/><br/> | ||
| + | Trzy powstałe wówczas wydziały: Wydział I – Nauk Społecznych i Humanistycznych, Wydział II – Nauk Biologicznych i Medycznych oraz Wydział IV – Nauk Technicznych, działają w niezmienionym kształcie do dziś. Natomiast ówczesny Wydział III – Nauk Matematyczno-Przyrodniczych zrestrukturyzowano, w jego miejsce powstał w 1975 Wydział Nauk Matematyczno-Fizyczno-Chemicznych i Wydział V – Nauk o Ziemi. Poza wydziałami w strukturze GTN działa komisja rewizyjna, sąd honorowy i komisje przedmiotowe, od stycznia 2002 także zespół ekspertów GTN.<br/><br/> | ||
| + | Od 1956 do końca stycznia 1961 siedziba GTN-u mieściła się w gmachu [[BIBLIOTEKA GDAŃSKA POLSKIEJ AKADEMII NAUK| Biblioteki PAN]] przy ul. Wałowej 15, do 1963 w Domu Ekonomistów (siedzibie gdańskiego oddziału [[POLSKIE TOWARZYSTWO EKONOMICZNE. ODDZIAŁ W GDAŃSKU| Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego]]) przy Długim Targu 46/47, następnie do 1972 w lokalu willi przy al. Zwycięstwa 57. W 1972, z okazji 50-lecia działalności, otrzymało od władz Gdańska siedzibę w odrestaurowanej i wpisanej do rejestru zabytków kamieniczce z XVIII wieku przy ul. Grodzkiej 12. W siedzibie mieściły się biuro, sala odczytowa, pokoje gościnne, biblioteka; w sali odbywały się odczyty, konferencje, spotkania; z pokoi gościnnych korzystali pracownicy naukowi z kraju i zagranicy; z biblioteki (3256 woluminów) pracownicy naukowi, studenci i indywidualni czytelnicy. Pogłębiające się trudności finansowe zmusiły 1 XII 2008 Zarząd GTN do częściowego wydzierżawia kamieniczki przy ul. Grodzkiej 12 Centrum Badawczo-Rozwojowemu firmy Energa Sp. z o.o., a od 1 IX 2011 prywatnemu przedsiębiorcy na działalność hotelarską. Od tego roku GTN dzierżawiło dwa pomieszczenia użyczone przez władze [[UNIWERSYTET GDAŃSKI | Uniwersytetu Gdańskiego]] (UG) w Instytucie Archeologii przy ul. Bielańskiej 5a, w 2022 otrzymało od UG pomieszczenia przy ul. Kładki 24.<br/><br/> | ||
| + | Celem GTN jest, w nawiązaniu do potrzeb i tradycji nauki, zapoczątkowywanie i organizowanie prac naukowo-badawczych z różnych dziedzin wiedzy, upowszechnianie wyników badań naukowych, przedstawianie władzom potrzeb i inicjatyw naukowych, rozwijanie życia naukowego regionu, działanie na rzecz wiązania nauki z potrzebami gospodarczymi i społecznymi, popieranie badań naukowych. GTN prowadzi działalność statutową, finansując ją ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (około 30–45% potrzeb), składek członków zwyczajnych i wspierających, darowizn od sponsorów, sprzedaży wydawnictw własnych, wynajmu pokoi gościnnych, sali odczytowej, pomieszczeń biurowych.<br/><br/> | ||
| + | Prowadzi działalność wydawniczą. Trzy spośród pięciu wydziałów dysponują własnymi czasopismami i wydawnictwami ciągłymi. Wydział I oprócz [[ROCZNIK GDAŃSKI | „Rocznika Gdańskiego”]] wydaje „Gdańskie Studia Językoznawcze”, „Pomorskie Monografie Topomastyczne” oraz „Serię Monografii”; Wydział II – „Acta Biologica et Medica”, Wydział V – „Peribalticum”. Wydawane były też materiały z licznych sesji, w tym międzynarodowych, organizowanych w większości przez przedstawicieli nauk ścisłych, biologiczno-medycznych i technicznych. <br/><br/> | ||
| + | Od 1974 przyznaje w drodze konkursu nagrody naukowe młodym badaczom w dziedzinach reprezentowanych przez wydziały – 5 nagród rocznie. Współpracuje z UG, [[POLITECHNIKA GDAŃSKA | Politechniką Gdańską]], [[GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY | Gdańskim Uniwersytetem Medycznym]], Akademią Morską w Gdyni, [[AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I SPORTU IM. JĘDRZEJA ŚNIADECKIEGO | Akademią Wychowania Fizycznego i Sportu]], Akademią Marynarki Wojennej w Gdyni, [[WYŻSZA SZKOŁA BANKOWA | Wyższą Szkołą Bankową]] w Gdańsku, Wyższą Szkołą Zarządzania w Słupsku, [[MUZEUM ARCHEOLOGICZNE W GDAŃSKU | Muzeum Archeologicznym]], [[MUZEUM GDAŃSKA | Muzeum Gdańska]], Polskim Towarzystwem Archeologicznym i Numizmatycznym w Gdańsku oraz z [[NADBAŁTYCKIE CENTRUM KULTURY | Nadbałtyckim Centrum Kultury]]; także z kontynuatorem gdańskiego niegdyś towarzystwa Danziger Naturforschende Gesellschaft w Lubece, a efektem tej współpracy są konferencje naukowe organizowane co dwa lata i wydawane drukiem materiały pokonferencyjne. Pełniący wiele lat funkcję sekretarza [[ZBIERSKI ANDRZEJ, archeolog, radny, honorowy obywatel Gdańska | doc. dr hab. Andrzej Zbierski]] wyróżniony został tytułem honorowego prezesa. {{author: MWS}} <br /><br /> | ||
{| class="tableGda" | {| class="tableGda" | ||
|- | |- | ||
| Linia 6: | Linia 13: | ||
|- | |- | ||
| 1956–1959 | | 1956–1959 | ||
| − | | | + | | [[BILIKIEWICZ TADEUSZ ANTONI, profesor Akademii Medycznej w Gdańsku | prof. Tadeusz Bilikiewicz]] |
|- | |- | ||
| 1959–1963 | | 1959–1963 | ||
| − | | | + | | [[HILLER STANISŁAW, prorektor Akademii Medycznej w Gdańsku | prof. Stanisław Hiller]] |
|- | |- | ||
| 1963–1965 | | 1963–1965 | ||
| − | | | + | | [[BALCERSKI WACŁAW EDWARD, profesor Politechniki Gdańskiej, patron ulicy | prof. Wacław Balcerski]] |
|- | |- | ||
| 1965–1971 | | 1965–1971 | ||
| − | | | + | | [[SAWLEWICZ JÓZEF, prorektor Akademii Medycznej w Gdańsku | prof. Józef Sawlewicz]] |
|- | |- | ||
| 1971–1973 | | 1971–1973 | ||
| − | | | + | | [[SZEWALSKI ROBERT, rektor Politechniki Gdańskiej | prof. Robert Szewalski]] |
|- | |- | ||
| 1973–1979 | | 1973–1979 | ||
| − | | | + | | [[KUPRYSZEWSKI GOTFRYD, prorektor Uniwersytetu Gdańskiego | prof. Gotfryd Kupryszewski]] |
|- | |- | ||
| 1979–1985 | | 1979–1985 | ||
| − | | | + | | [[WAPIŃSKI ROMAN, profesor Uniwersytetu Gdańskiego | prof. Roman Wapiński]] |
|- | |- | ||
| 1985–1995 | | 1985–1995 | ||
| − | | | + | | [[PROSNAK WŁODZIMIERZ JULIUSZ, profesor PAN | prof. Włodzimierz Prosnak]] |
|- | |- | ||
| 1995–1998 | | 1995–1998 | ||
| − | | prof. Marek Latoszek | + | | [[LATOSZEK MAREK, profesor Akademii Medycznej w Gdańsku | prof. Marek Latoszek]] |
|- | |- | ||
| 1998–2012 | | 1998–2012 | ||
| − | | | + | | [[DRWAL JAN, profesor Uniwersytetu Gdańskiego | prof. Jan Drwal]] |
|- | |- | ||
| 2012–2013 | | 2012–2013 | ||
| Linia 39: | Linia 46: | ||
|- | |- | ||
| 2013– | | 2013– | ||
| − | | | + | | [[BŁAŻEJOWSKI JERZY STANISŁAW, profesor Uniwersytetu Gdańskiego | prof. Jerzy Błażejowski]] |
|- | |- | ||
|} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] | |} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] | ||
Aktualna wersja na dzień 13:11, 13 cze 2023
GDAŃSKIE TOWARZYSTWO NAUKOWE (Societas Scientiarum Gedanensis; GTN), kontynuator Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki (TPNiS), reaktywowanego w 1945. Zarząd TPNiS już w 1948 podjął starania o zmianę statutu i przekształcenie w wielowydziałowe towarzystwo odpowiadające nowym warunkom życia naukowego w Gdańsku. GTN zarejestrowano w 1956 na podstawie nowego statutu, jednocześnie zostało rozwiązane TPNiS.
Trzy powstałe wówczas wydziały: Wydział I – Nauk Społecznych i Humanistycznych, Wydział II – Nauk Biologicznych i Medycznych oraz Wydział IV – Nauk Technicznych, działają w niezmienionym kształcie do dziś. Natomiast ówczesny Wydział III – Nauk Matematyczno-Przyrodniczych zrestrukturyzowano, w jego miejsce powstał w 1975 Wydział Nauk Matematyczno-Fizyczno-Chemicznych i Wydział V – Nauk o Ziemi. Poza wydziałami w strukturze GTN działa komisja rewizyjna, sąd honorowy i komisje przedmiotowe, od stycznia 2002 także zespół ekspertów GTN.
Od 1956 do końca stycznia 1961 siedziba GTN-u mieściła się w gmachu Biblioteki PAN przy ul. Wałowej 15, do 1963 w Domu Ekonomistów (siedzibie gdańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego) przy Długim Targu 46/47, następnie do 1972 w lokalu willi przy al. Zwycięstwa 57. W 1972, z okazji 50-lecia działalności, otrzymało od władz Gdańska siedzibę w odrestaurowanej i wpisanej do rejestru zabytków kamieniczce z XVIII wieku przy ul. Grodzkiej 12. W siedzibie mieściły się biuro, sala odczytowa, pokoje gościnne, biblioteka; w sali odbywały się odczyty, konferencje, spotkania; z pokoi gościnnych korzystali pracownicy naukowi z kraju i zagranicy; z biblioteki (3256 woluminów) pracownicy naukowi, studenci i indywidualni czytelnicy. Pogłębiające się trudności finansowe zmusiły 1 XII 2008 Zarząd GTN do częściowego wydzierżawia kamieniczki przy ul. Grodzkiej 12 Centrum Badawczo-Rozwojowemu firmy Energa Sp. z o.o., a od 1 IX 2011 prywatnemu przedsiębiorcy na działalność hotelarską. Od tego roku GTN dzierżawiło dwa pomieszczenia użyczone przez władze Uniwersytetu Gdańskiego (UG) w Instytucie Archeologii przy ul. Bielańskiej 5a, w 2022 otrzymało od UG pomieszczenia przy ul. Kładki 24.
Celem GTN jest, w nawiązaniu do potrzeb i tradycji nauki, zapoczątkowywanie i organizowanie prac naukowo-badawczych z różnych dziedzin wiedzy, upowszechnianie wyników badań naukowych, przedstawianie władzom potrzeb i inicjatyw naukowych, rozwijanie życia naukowego regionu, działanie na rzecz wiązania nauki z potrzebami gospodarczymi i społecznymi, popieranie badań naukowych. GTN prowadzi działalność statutową, finansując ją ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (około 30–45% potrzeb), składek członków zwyczajnych i wspierających, darowizn od sponsorów, sprzedaży wydawnictw własnych, wynajmu pokoi gościnnych, sali odczytowej, pomieszczeń biurowych.
Prowadzi działalność wydawniczą. Trzy spośród pięciu wydziałów dysponują własnymi czasopismami i wydawnictwami ciągłymi. Wydział I oprócz „Rocznika Gdańskiego” wydaje „Gdańskie Studia Językoznawcze”, „Pomorskie Monografie Topomastyczne” oraz „Serię Monografii”; Wydział II – „Acta Biologica et Medica”, Wydział V – „Peribalticum”. Wydawane były też materiały z licznych sesji, w tym międzynarodowych, organizowanych w większości przez przedstawicieli nauk ścisłych, biologiczno-medycznych i technicznych.
Od 1974 przyznaje w drodze konkursu nagrody naukowe młodym badaczom w dziedzinach reprezentowanych przez wydziały – 5 nagród rocznie. Współpracuje z UG, Politechniką Gdańską, Gdańskim Uniwersytetem Medycznym, Akademią Morską w Gdyni, Akademią Wychowania Fizycznego i Sportu, Akademią Marynarki Wojennej w Gdyni, Wyższą Szkołą Bankową w Gdańsku, Wyższą Szkołą Zarządzania w Słupsku, Muzeum Archeologicznym, Muzeum Gdańska, Polskim Towarzystwem Archeologicznym i Numizmatycznym w Gdańsku oraz z Nadbałtyckim Centrum Kultury; także z kontynuatorem gdańskiego niegdyś towarzystwa Danziger Naturforschende Gesellschaft w Lubece, a efektem tej współpracy są konferencje naukowe organizowane co dwa lata i wydawane drukiem materiały pokonferencyjne. Pełniący wiele lat funkcję sekretarza doc. dr hab. Andrzej Zbierski wyróżniony został tytułem honorowego prezesa.
| 1956–1959 | prof. Tadeusz Bilikiewicz |
| 1959–1963 | prof. Stanisław Hiller |
| 1963–1965 | prof. Wacław Balcerski |
| 1965–1971 | prof. Józef Sawlewicz |
| 1971–1973 | prof. Robert Szewalski |
| 1973–1979 | prof. Gotfryd Kupryszewski |
| 1979–1985 | prof. Roman Wapiński |
| 1985–1995 | prof. Włodzimierz Prosnak |
| 1995–1998 | prof. Marek Latoszek |
| 1998–2012 | prof. Jan Drwal |
| 2012–2013 | prof. Marek Wesołowski |
| 2013– | prof. Jerzy Błażejowski |
