AIRD ALEXANDER, budowniczy wodociągów
| (Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | '''ALEXANDER AIRD''' ( | + | [[File:Fontanna Wintera, 1882.JPG|thumb|Fontanna na Placu Wintera ([[TARG MAŚLANY| Targu Maślanym]]), dar Aleksandra Airda dla Gdańska na zakończenie prac przy budowie wodociągów, uruchomiona w 1875]] |
| + | [[File:Alex._Aird.png|thumb|Reklama firmy „A. Aird”, 1927]] | ||
| + | |||
| + | '''ALEXANDER AIRD''' (10 III 1836 Londyn – 14 VI 1910 Stuttgart), budowniczy gdańskich [[WODOCIĄGI | wodociągów]]. Jeden z dziewięciorga dzieci Johna Airda (1800 – 9 IV 1876), założyciela firmy konstruktorskiej „John Aird & Sons” w Londynie (1848), i Agnes z domu Bennett (zm. 29 VII 1869). Początkowo dyrektor w firmie ojca. Od lat 60. XIX wieku wspólnik działającej w Niemczech (od 1 IX 1879 z siedzibą w Berlinie) firmy „J. und A. Aird” (Joseph i Alexander).<br/><br/> | ||
| + | Od 1868 do 16 XII 1871 kierował budową nowoczesnej instalacji wodociągowej w Gdańsku (wraz z [[UJĘCIE WODY PRĘGOWO | ujęciem wody w Pręgowie]]), następnie budową pierwszej w Europie samospławnej sieci kanalizacyjnej, wykonanej według projektu [[WIEBE EDUARD FRIEDRICH, inżynier, honorowy obywatel Gdańska | Eduarda Friedricha Wiebego]]. W 1868 przeniósł do Gdańska siedzibę firmy, która po 1871 budowała i eksploatowała prototypowe w Europie pola irygacyjne w [[SĄCZKI | Sączkach]], zakładała instalacje wodociągowo-kanalizacyjne we Wrocławiu (1881), Wiedniu, Królewcu (Königsberg, 1899). W 1878 zbudował ujęcie wodne Pelonken (Polanki) w [[OLIWA | Oliwie]] do zaopatrywania w wodę mieszkańców [[WRZESZCZ | Wrzeszcza]] i [[NOWY PORT | Nowego Portu]]. Fundator [[FONTANNA WINTERA | fontanny Wintera]] na [[TARG MAŚLANY| Targu Maślanym]]. Od 1 IV 1883 przejął bezpośrednie kierowanie firmą, 1 VII 1904 przekazał ją bratu i opuścił Gdańsk. <br/><br/> | ||
| + | Po 1870 mieszkał w [[DWÓR V „ANGIELSKI DWÓR” | Dworze V]] (zwanym też Angielskim Dworem; [[DWORY OLIWSKIE | dwory oliwskie]]) przy Pelonker Straße (ul. Polanki 117). Miał dziesięcioro dzieci, m.in. Florence (zm. 1938), Agnes i Waldemara (ur. 1876).<br/><br/> | ||
| + | Firma pod nazwą „A. Aird”, mieszcząca się przy Ankerschmiedegasse (ul. Kotwiczników), istniała do 1945, będąc własnością innych osób, m. in. inż. Karla Schäfera. {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> | ||
| + | '''Bibliografia''': <br/> | ||
| + | „Danziger Zeitung”, 17 VI 1910 (nekrolog). | ||
Aktualna wersja na dzień 09:30, 29 cze 2024
ALEXANDER AIRD (10 III 1836 Londyn – 14 VI 1910 Stuttgart), budowniczy gdańskich wodociągów. Jeden z dziewięciorga dzieci Johna Airda (1800 – 9 IV 1876), założyciela firmy konstruktorskiej „John Aird & Sons” w Londynie (1848), i Agnes z domu Bennett (zm. 29 VII 1869). Początkowo dyrektor w firmie ojca. Od lat 60. XIX wieku wspólnik działającej w Niemczech (od 1 IX 1879 z siedzibą w Berlinie) firmy „J. und A. Aird” (Joseph i Alexander).
Od 1868 do 16 XII 1871 kierował budową nowoczesnej instalacji wodociągowej w Gdańsku (wraz z ujęciem wody w Pręgowie), następnie budową pierwszej w Europie samospławnej sieci kanalizacyjnej, wykonanej według projektu Eduarda Friedricha Wiebego. W 1868 przeniósł do Gdańska siedzibę firmy, która po 1871 budowała i eksploatowała prototypowe w Europie pola irygacyjne w Sączkach, zakładała instalacje wodociągowo-kanalizacyjne we Wrocławiu (1881), Wiedniu, Królewcu (Königsberg, 1899). W 1878 zbudował ujęcie wodne Pelonken (Polanki) w Oliwie do zaopatrywania w wodę mieszkańców Wrzeszcza i Nowego Portu. Fundator fontanny Wintera na Targu Maślanym. Od 1 IV 1883 przejął bezpośrednie kierowanie firmą, 1 VII 1904 przekazał ją bratu i opuścił Gdańsk.
Po 1870 mieszkał w Dworze V (zwanym też Angielskim Dworem; dwory oliwskie) przy Pelonker Straße (ul. Polanki 117). Miał dziesięcioro dzieci, m.in. Florence (zm. 1938), Agnes i Waldemara (ur. 1876).
Firma pod nazwą „A. Aird”, mieszcząca się przy Ankerschmiedegasse (ul. Kotwiczników), istniała do 1945, będąc własnością innych osób, m. in. inż. Karla Schäfera.
Bibliografia:
„Danziger Zeitung”, 17 VI 1910 (nekrolog).
