PAPIEŻ JAN PAWEŁ II W GDAŃSKU
(Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
[[File: Karol_Wojtyła.jpg |thumb| Arcybiskup Karol Wojtyła (późniejszy papież Jan Paweł II) w Gdańsku podczas uroczystości milenijnych, 29 V 1966]] | [[File: Karol_Wojtyła.jpg |thumb| Arcybiskup Karol Wojtyła (późniejszy papież Jan Paweł II) w Gdańsku podczas uroczystości milenijnych, 29 V 1966]] | ||
− | [[File: | + | [[File: Jan_Paweł__II_w_Gdańsku_na_Długim_Targu,_1987.jpg |thumb| Papież Jan Paweł II na Długim Targu i ul. Długiej, 1987]] |
− | [[File: | + | [[File: Jan_Paweł_II_ul._Długa_1987.jpg |thumb| Papież Jan Paweł II na ul. Długiej, 1987]] |
− | [[File:Jan Paweł II na ulicach Gdańska, 1987.JPG|thumb|Jan Paweł II | + | [[File:Jan Paweł II na ulicach Gdańska, 1987.JPG|thumb|Jan Paweł II u wylotu ul. Świętego Ducha na Targ Drzewny, w drodze pod pomnik Poległych Stoczniowców, 1987]] |
− | [[File: | + | [[File:Budynek na Zaspie udekorowany z okazji pielgrzymki Jana Pawła II 1987.JPG|thumb|Budynek w Gdańsku-Zaspie udekorowany z okazji pielgrzymki Jana Pawła II, 1987]] |
− | [[File: | + | [[File: Ołtarz_papieski_na_Zaspie,_1987.jpg |thumb| Ołtarz papieski w Gdańsku-Zaspie, 1987]] |
− | [[File: | + | [[File: Zaspa,_msza_12_VI_1987.jpg |thumb| Msza na Zaspie, 12 VI 1987]] |
− | [[File:Papież_Jan_Paweł_w_Gdańsku.jpg|thumb|Msza na Zaspie]] | + | [[File:Papież_Jan_Paweł_w_Gdańsku.jpg|thumb|Msza na Zaspie, 12 VI 1987]] |
[[File:Jan Paweł II Zaspa.JPG|thumb|Pomnik w miejscu, w którym Jan Paweł II odprawił mszę na Zaspie 12 VI 1987]] | [[File:Jan Paweł II Zaspa.JPG|thumb|Pomnik w miejscu, w którym Jan Paweł II odprawił mszę na Zaspie 12 VI 1987]] | ||
[[File:2_Papież_jan_Paweł_II_w_Gdansku.JPG|thumb|Krzyż z ołtarza, przy którym Jan Paweł II odprawił mszę na Zaspie 12 VI 1987, ustawiony w 1992 przy [[KOŚCIÓŁ OPATRZNOŚCI BOŻEJ| kościele Opatrzności Bożej]]]] | [[File:2_Papież_jan_Paweł_II_w_Gdansku.JPG|thumb|Krzyż z ołtarza, przy którym Jan Paweł II odprawił mszę na Zaspie 12 VI 1987, ustawiony w 1992 przy [[KOŚCIÓŁ OPATRZNOŚCI BOŻEJ| kościele Opatrzności Bożej]]]] | ||
[[File:3_Papież_Jan_Paweł_II_w_Gdansku.JPG|thumb|Tabliczka na krzyżu przy [[KOŚCIÓŁ OPATRZNOŚCI BOŻEJ| kościele Opatrzności Bożej]]]] | [[File:3_Papież_Jan_Paweł_II_w_Gdansku.JPG|thumb|Tabliczka na krzyżu przy [[KOŚCIÓŁ OPATRZNOŚCI BOŻEJ| kościele Opatrzności Bożej]]]] | ||
[[File:Jan Paweł II Oliwa.JPG|thumb|Tablica pamiątkowa na budynku kurii biskupiej w Oliwie]] | [[File:Jan Paweł II Oliwa.JPG|thumb|Tablica pamiątkowa na budynku kurii biskupiej w Oliwie]] | ||
− | + | [[File:Jan Paweł II Westerplatte.jpg|thumb|Tablica upamiętniająca pobyt Jana Pawła II na Westerplatte w 1987, między innymi z cytatem: ''Każdy … znajdzie też w życiu jakieś swoje Westerplatte'']] | |
− | + | [[File:Jan Paweł II NMP.JPG|thumb|Pomnik Jana Pawła II w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]]]] | |
+ | [[File:Jan Paweł II Pomnik Poległych Stoczniowców.JPG|thumb|Tablica upamiętniająca modlitwę Jana Pawła II pod [[POMNIK POLEGŁYCH STOCZNIOWCÓW 1970 | pomnikiem Poległych Stoczniowców]]]] | ||
+ | [[File:1 Jan Paweł II Pomnik Poległych Stoczniowców.JPG|thumb|Upamiętnienie wizyty Jana Pawła II pod [[POMNIK POLEGŁYCH STOCZNIOWCÓW 1970 | pomnikiem Poległych Stoczniowców]]]] | ||
'''PAPIEŻ JAN PAWEŁ II W GDAŃSKU.''' Po raz pierwszy papież Jan Paweł II przebywał w Gdańsku 11–12 VI 1987, podczas swojej trzeciej pielgrzymki do Polski. Zabiegi o włączenie Gdańska do programu wizyty papieża w Polsce czynił biskup [[GOCŁOWSKI TADEUSZ, arcybiskup gdański| Tadeusz Gocłowski]] już od września 1986. Strona rządowa od początku stawiała warunki: wizyta papieża na Westerplatte, zminimalizowanie roli [[JANKOWSKI HENRYK, ksiądz | ks. Henryka Jankowskiego]] jako współorganizatora, spotkanie z [[WAŁĘSA LECH, prezydent Polski | Lechem Wałęsą]] tylko jako dyskretne i prywatne. W styczniu 1987 władze rozważały jednak ewentualność pominięcia Gdańska na rzecz innego z miast Wybrzeża, ostatecznie o papieskiej wizycie w Trójmieście zadecydował gen. Wojciech Jaruzelski. <br/><br/> | '''PAPIEŻ JAN PAWEŁ II W GDAŃSKU.''' Po raz pierwszy papież Jan Paweł II przebywał w Gdańsku 11–12 VI 1987, podczas swojej trzeciej pielgrzymki do Polski. Zabiegi o włączenie Gdańska do programu wizyty papieża w Polsce czynił biskup [[GOCŁOWSKI TADEUSZ, arcybiskup gdański| Tadeusz Gocłowski]] już od września 1986. Strona rządowa od początku stawiała warunki: wizyta papieża na Westerplatte, zminimalizowanie roli [[JANKOWSKI HENRYK, ksiądz | ks. Henryka Jankowskiego]] jako współorganizatora, spotkanie z [[WAŁĘSA LECH, prezydent Polski | Lechem Wałęsą]] tylko jako dyskretne i prywatne. W styczniu 1987 władze rozważały jednak ewentualność pominięcia Gdańska na rzecz innego z miast Wybrzeża, ostatecznie o papieskiej wizycie w Trójmieście zadecydował gen. Wojciech Jaruzelski. <br/><br/> | ||
W lutym 1987 do przygotowań wizyty powołano zespół wojewódzki. W jego skład ze strony rządowej weszli: I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR) [[BEJGER STANISŁAW I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR | Stanisław Bejger]], sekretarz KW PZPR do spraw organizacyjnych Mieczysław Chabowski, wojewoda gdański [[CYGAN MIECZYSŁAW, wojewoda gdański | gen. Mieczysław Cygan]], szef Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Gdańsku [[ANDRZEJEWSKI JERZY, generał brygady Milicji Obywatelskiej| gen. Jerzy Andrzejewski]], dyrektor Wydziału do spraw Wyznań Urzędu Wojewódzkiego [[POBŁOCKI EDWARD, działacz społeczno-polityczny | Edward Pobłocki]], przewodniczący Wojewódzkiej Rady Narodowej Włodzimierz Zwierzykowski. Ze strony kościelnej w skład zespołu wchodzili: biskup Tadeusz Gocłowski, sufragan gdański [[PAWŁOWICZ ZYGMUNT, biskup pomocniczy gdański | biskup Zygmunt Pawłowicz]], sufragan chełmiński biskup Andrzej Śliwiński, kanclerz Kurii Biskupiej w Gdańsku [[LAUER WIESŁAW, ksiądz, redaktor | ks. Wiesław Lauer]], wikariusz generalny gdański [[POLZIN FRANCISZEK BERNARD, wikariusz generalny diecezji gdańskiej | ks. Franciszek Polzin]] i proboszcz | W lutym 1987 do przygotowań wizyty powołano zespół wojewódzki. W jego skład ze strony rządowej weszli: I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR) [[BEJGER STANISŁAW I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR | Stanisław Bejger]], sekretarz KW PZPR do spraw organizacyjnych Mieczysław Chabowski, wojewoda gdański [[CYGAN MIECZYSŁAW, wojewoda gdański | gen. Mieczysław Cygan]], szef Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Gdańsku [[ANDRZEJEWSKI JERZY, generał brygady Milicji Obywatelskiej| gen. Jerzy Andrzejewski]], dyrektor Wydziału do spraw Wyznań Urzędu Wojewódzkiego [[POBŁOCKI EDWARD, działacz społeczno-polityczny | Edward Pobłocki]], przewodniczący Wojewódzkiej Rady Narodowej Włodzimierz Zwierzykowski. Ze strony kościelnej w skład zespołu wchodzili: biskup Tadeusz Gocłowski, sufragan gdański [[PAWŁOWICZ ZYGMUNT, biskup pomocniczy gdański | biskup Zygmunt Pawłowicz]], sufragan chełmiński biskup Andrzej Śliwiński, kanclerz Kurii Biskupiej w Gdańsku [[LAUER WIESŁAW, ksiądz, redaktor | ks. Wiesław Lauer]], wikariusz generalny gdański [[POLZIN FRANCISZEK BERNARD, wikariusz generalny diecezji gdańskiej | ks. Franciszek Polzin]] i proboszcz | ||
Linia 20: | Linia 22: | ||
Wieczorem 11 VI 1987, po zakończeniu wizyty w Gdyni, trałowcem OPR „Mewa” przypłynął do mola w Sopocie, skąd papamobilem przybył na nocleg do rezydencji w kurii biskupiej w [[OLIWA | Oliwie]]. 12 czerwca rano rozpoczął program pobytu od odwiedzenia [[KOŚCIÓŁ TRÓJCY ŚWIĘTEJ | kościoła (archikatedry) Trójcy Świętej]]. Następnie odpłynął ORP „Mewą” z sopockiego mola na [[WESTERPLATTE | Westerplatte]], gdzie salutem 21 wystrzałów powitał go okręt szkolny ORP „Wodnik”. Tam od godziny 9.10, w obecności 35 żyjących obrońców placówki z 1939, spotkał się z kilkunastotysięczną grupą młodzieży. Przy powitaniu prezydent Gdańska [[RYNKOWSKI KAZIMIERZ, prezydent Gdańska | Kazimierz Rynkowski]] wręczył papieżowi pierwszy z 1200 egzemplarzy faksymilowej edycji dzieła [[HEWELIUSZ JAN, astronom | Jana Heweliusza]] ''Firmamentium Sobiescianum'', przygotowanej przez gdański oddział Ossolineum. <br/><br/> | Wieczorem 11 VI 1987, po zakończeniu wizyty w Gdyni, trałowcem OPR „Mewa” przypłynął do mola w Sopocie, skąd papamobilem przybył na nocleg do rezydencji w kurii biskupiej w [[OLIWA | Oliwie]]. 12 czerwca rano rozpoczął program pobytu od odwiedzenia [[KOŚCIÓŁ TRÓJCY ŚWIĘTEJ | kościoła (archikatedry) Trójcy Świętej]]. Następnie odpłynął ORP „Mewą” z sopockiego mola na [[WESTERPLATTE | Westerplatte]], gdzie salutem 21 wystrzałów powitał go okręt szkolny ORP „Wodnik”. Tam od godziny 9.10, w obecności 35 żyjących obrońców placówki z 1939, spotkał się z kilkunastotysięczną grupą młodzieży. Przy powitaniu prezydent Gdańska [[RYNKOWSKI KAZIMIERZ, prezydent Gdańska | Kazimierz Rynkowski]] wręczył papieżowi pierwszy z 1200 egzemplarzy faksymilowej edycji dzieła [[HEWELIUSZ JAN, astronom | Jana Heweliusza]] ''Firmamentium Sobiescianum'', przygotowanej przez gdański oddział Ossolineum. <br/><br/> | ||
O godzinie 10.30 odpłynął z Westerplatte ORP „Mewą” do przystani [[ŻEGLUGA GDAŃSKA | Żeglugi Gdańskiej]] przy [[BRAMA ZIELONA | Zielonej Bramie]], skąd o godzinie 11.00 papamobilem przez Długi Targ i następnie pieszo udał się na spotkanie z ciężko chorymi w kościele NMP, na które przybyło blisko tysiąc osób z całego kraju, a także liczne grono pracowników służby zdrowia. Po opuszczeniu bazyliki o godzinie 12.30 przejechał pod [[POMNIK POLEGŁYCH STOCZNIOWCÓW 1970 | pomnik Poległych Stoczniowców 1970]], gdzie modlił się samotnie w milczeniu, odgrodzony od wiernych kordonami milicji i stojących do niego tyłem wyselekcjonowanych cywilów. <br/><br/> | O godzinie 10.30 odpłynął z Westerplatte ORP „Mewą” do przystani [[ŻEGLUGA GDAŃSKA | Żeglugi Gdańskiej]] przy [[BRAMA ZIELONA | Zielonej Bramie]], skąd o godzinie 11.00 papamobilem przez Długi Targ i następnie pieszo udał się na spotkanie z ciężko chorymi w kościele NMP, na które przybyło blisko tysiąc osób z całego kraju, a także liczne grono pracowników służby zdrowia. Po opuszczeniu bazyliki o godzinie 12.30 przejechał pod [[POMNIK POLEGŁYCH STOCZNIOWCÓW 1970 | pomnik Poległych Stoczniowców 1970]], gdzie modlił się samotnie w milczeniu, odgrodzony od wiernych kordonami milicji i stojących do niego tyłem wyselekcjonowanych cywilów. <br/><br/> | ||
− | Po powrocie do Oliwy, obiedzie i krótkim odpoczynku o 14.45 przejechał na Zaspę. Tam przewodniczył mszy św. pontyfikalnej. Uczestniczyło w niej oraz wysłuchało homilii poświęconej pracy około 600 000 zgromadzonych. Był to główny i zarazem ostatni punkt wizyty w Gdańsku, a także najważniejsze w wymiarze społecznym wydarzenie całej pielgrzymki. Mszę odprawiono przy ołtarzu w kształcie statku (kogi) Mariana Kołodzieja i Lecha Zaleskiego (w tym miejscu powstał później [[PARK IM. JANA PAWŁA II | Park im. Jana Pawła II]]). <br/><br/> | + | Po powrocie do Oliwy, obiedzie i krótkim odpoczynku o 14.45 przejechał na Zaspę. Tam przewodniczył mszy św. pontyfikalnej. Uczestniczyło w niej oraz wysłuchało homilii poświęconej pracy około 600 000 zgromadzonych. Był to główny i zarazem ostatni punkt wizyty w Gdańsku, a także najważniejsze w wymiarze społecznym wydarzenie całej pielgrzymki. Mszę odprawiono przy ołtarzu w kształcie statku (kogi) Mariana Kołodzieja i Lecha Zaleskiego (w tym miejscu powstał później [[PARK IM. JANA PAWŁA II | Park im. Jana Pawła II]]). Ochronę zapewniało m.in. [[BRACTWO OBLATÓW ŚW. BRYGIDY | Bractwo Oblatów św. Brygidy]]. <br/><br/> |
O 18.05 papież helikopterem odleciał na lotnisko w Rębiechowie, skąd samolotem udał się do Częstochowy. Po mszy około 8000 jej uczestników sformowało pochód w kierunku centrum, pod pomnik Poległych Stoczniowców. Stopniały w wyniku akcji MO do około 3000 uczestników został on we Wrzeszczu gwałtownie rozpędzony przez Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej (ZOMO), którego siły skoncentrowano w całym Trójmieście. Aresztowano kilkadziesiąt osób. Znaczenie obecności Jana Pawła II w Gdańsku porównać można z jego pierwszą pielgrzymką do Polski w 1979. Obie wpłynęły na przebudzenie Polaków do przemian zasługujących na miano przełomowych. {{author: ALB}} <br/><br/> | O 18.05 papież helikopterem odleciał na lotnisko w Rębiechowie, skąd samolotem udał się do Częstochowy. Po mszy około 8000 jej uczestników sformowało pochód w kierunku centrum, pod pomnik Poległych Stoczniowców. Stopniały w wyniku akcji MO do około 3000 uczestników został on we Wrzeszczu gwałtownie rozpędzony przez Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej (ZOMO), którego siły skoncentrowano w całym Trójmieście. Aresztowano kilkadziesiąt osób. Znaczenie obecności Jana Pawła II w Gdańsku porównać można z jego pierwszą pielgrzymką do Polski w 1979. Obie wpłynęły na przebudzenie Polaków do przemian zasługujących na miano przełomowych. {{author: ALB}} <br/><br/> | ||
− | Po raz drugi papież Jan Paweł II gościł na Pomorzu w czerwcu 1999, kiedy odwiedził Sopot i Pelplin. Powitany 5 czerwca na [[LOTNISKO W RĘBIECHOWIE | lotnisku w Rębiechowie]] przez najwyższe władze państwowe i członków episkopatu Polski, przejechał papamobilem wśród szpalerów gdańszczan ul. Słowackiego, al. Grunwaldzką, ul. Rybińskiego do kurii biskupiej w Oliwie. Skąd udał się na uroczystości na sopockim hipodromie, w drodze powrotnej odwiedził Międzynarodowe Centrum Ekumeniczne Sióstr Brygidek przy ul. Polanki ([[DWORY OLIWSKIE | dwory oliwskie]], [[DWÓR II „QUELLBRUNN” | Dwór II]]). Wieczorem w swej rezydencji spotkał się z Lechem Wałęsą i jego rodziną. Drugiego dnia, po modlitwie w katedrze oliwskiej i spotkaniu z siostrami zakonnymi, udał się limuzyną do Sopotu, skąd odleciał z hipodromu helikopterem do Pelplina. {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] | + | Po raz drugi papież Jan Paweł II gościł na Pomorzu w czerwcu 1999, kiedy odwiedził Sopot i Pelplin. Powitany 5 czerwca na [[LOTNISKO W RĘBIECHOWIE | lotnisku w Rębiechowie]] przez najwyższe władze państwowe i członków episkopatu Polski, przejechał papamobilem wśród szpalerów gdańszczan ul. Słowackiego, al. Grunwaldzką, ul. Rybińskiego do kurii biskupiej w Oliwie. Skąd udał się na uroczystości na sopockim hipodromie (krzyż z ołtarza ustawiono później przy [[KOŚCIÓŁ ŚW. OJCA PIO | kościele św. Ojca Pio]] w Gdańsku-[[UJEŚCISKO | Ujeścisku]]), w drodze powrotnej odwiedził Międzynarodowe Centrum Ekumeniczne Sióstr Brygidek przy ul. Polanki ([[DWORY OLIWSKIE | dwory oliwskie]], [[DWÓR II „QUELLBRUNN” | Dwór II]]). Wieczorem w swej rezydencji spotkał się z Lechem Wałęsą i jego rodziną. Drugiego dnia, po modlitwie w katedrze oliwskiej i spotkaniu z siostrami zakonnymi, udał się limuzyną do Sopotu, skąd odleciał z hipodromu helikopterem do Pelplina. {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] |
Aktualna wersja na dzień 17:22, 23 paź 2024
PAPIEŻ JAN PAWEŁ II W GDAŃSKU. Po raz pierwszy papież Jan Paweł II przebywał w Gdańsku 11–12 VI 1987, podczas swojej trzeciej pielgrzymki do Polski. Zabiegi o włączenie Gdańska do programu wizyty papieża w Polsce czynił biskup ► Tadeusz Gocłowski już od września 1986. Strona rządowa od początku stawiała warunki: wizyta papieża na Westerplatte, zminimalizowanie roli ► ks. Henryka Jankowskiego jako współorganizatora, spotkanie z ► Lechem Wałęsą tylko jako dyskretne i prywatne. W styczniu 1987 władze rozważały jednak ewentualność pominięcia Gdańska na rzecz innego z miast Wybrzeża, ostatecznie o papieskiej wizycie w Trójmieście zadecydował gen. Wojciech Jaruzelski.
W lutym 1987 do przygotowań wizyty powołano zespół wojewódzki. W jego skład ze strony rządowej weszli: I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR) ► Stanisław Bejger, sekretarz KW PZPR do spraw organizacyjnych Mieczysław Chabowski, wojewoda gdański ► gen. Mieczysław Cygan, szef Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w Gdańsku ► gen. Jerzy Andrzejewski, dyrektor Wydziału do spraw Wyznań Urzędu Wojewódzkiego ► Edward Pobłocki, przewodniczący Wojewódzkiej Rady Narodowej Włodzimierz Zwierzykowski. Ze strony kościelnej w skład zespołu wchodzili: biskup Tadeusz Gocłowski, sufragan gdański ► biskup Zygmunt Pawłowicz, sufragan chełmiński biskup Andrzej Śliwiński, kanclerz Kurii Biskupiej w Gdańsku ► ks. Wiesław Lauer, wikariusz generalny gdański ► ks. Franciszek Polzin i proboszcz
► kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (NMP) ► ks. Stanisław Bogdanowicz.
Dyskusję wywołał zwłaszcza projekt ołtarza w kształcie kogi, przygotowywanego do mszy w Gdańsku-► Zaspie, autorstwa ► Mariana Kołodzieja i Lecha Zaleskiego: w jego trzech krzyżach władze partyjne doszukały się nawiązania do zdelegalizowanego wówczas ► Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, za niewłaściwie uważano także łączenie flag państwowych i gdańskich symboli. Do zmian w projekcie nie dopuścił biskup Tadeusz Gocłowski (fragmenty ołtarza przechowywane są w ► kościele Bożego Ciała w Gdańsku-►Pieckach).
Wieczorem 11 VI 1987, po zakończeniu wizyty w Gdyni, trałowcem OPR „Mewa” przypłynął do mola w Sopocie, skąd papamobilem przybył na nocleg do rezydencji w kurii biskupiej w ► Oliwie. 12 czerwca rano rozpoczął program pobytu od odwiedzenia ► kościoła (archikatedry) Trójcy Świętej. Następnie odpłynął ORP „Mewą” z sopockiego mola na ► Westerplatte, gdzie salutem 21 wystrzałów powitał go okręt szkolny ORP „Wodnik”. Tam od godziny 9.10, w obecności 35 żyjących obrońców placówki z 1939, spotkał się z kilkunastotysięczną grupą młodzieży. Przy powitaniu prezydent Gdańska ► Kazimierz Rynkowski wręczył papieżowi pierwszy z 1200 egzemplarzy faksymilowej edycji dzieła ► Jana Heweliusza Firmamentium Sobiescianum, przygotowanej przez gdański oddział Ossolineum.
O godzinie 10.30 odpłynął z Westerplatte ORP „Mewą” do przystani ► Żeglugi Gdańskiej przy ► Zielonej Bramie, skąd o godzinie 11.00 papamobilem przez Długi Targ i następnie pieszo udał się na spotkanie z ciężko chorymi w kościele NMP, na które przybyło blisko tysiąc osób z całego kraju, a także liczne grono pracowników służby zdrowia. Po opuszczeniu bazyliki o godzinie 12.30 przejechał pod ► pomnik Poległych Stoczniowców 1970, gdzie modlił się samotnie w milczeniu, odgrodzony od wiernych kordonami milicji i stojących do niego tyłem wyselekcjonowanych cywilów.
Po powrocie do Oliwy, obiedzie i krótkim odpoczynku o 14.45 przejechał na Zaspę. Tam przewodniczył mszy św. pontyfikalnej. Uczestniczyło w niej oraz wysłuchało homilii poświęconej pracy około 600 000 zgromadzonych. Był to główny i zarazem ostatni punkt wizyty w Gdańsku, a także najważniejsze w wymiarze społecznym wydarzenie całej pielgrzymki. Mszę odprawiono przy ołtarzu w kształcie statku (kogi) Mariana Kołodzieja i Lecha Zaleskiego (w tym miejscu powstał później ► Park im. Jana Pawła II). Ochronę zapewniało m.in. ► Bractwo Oblatów św. Brygidy.
O 18.05 papież helikopterem odleciał na lotnisko w Rębiechowie, skąd samolotem udał się do Częstochowy. Po mszy około 8000 jej uczestników sformowało pochód w kierunku centrum, pod pomnik Poległych Stoczniowców. Stopniały w wyniku akcji MO do około 3000 uczestników został on we Wrzeszczu gwałtownie rozpędzony przez Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej (ZOMO), którego siły skoncentrowano w całym Trójmieście. Aresztowano kilkadziesiąt osób. Znaczenie obecności Jana Pawła II w Gdańsku porównać można z jego pierwszą pielgrzymką do Polski w 1979. Obie wpłynęły na przebudzenie Polaków do przemian zasługujących na miano przełomowych.
Po raz drugi papież Jan Paweł II gościł na Pomorzu w czerwcu 1999, kiedy odwiedził Sopot i Pelplin. Powitany 5 czerwca na ► lotnisku w Rębiechowie przez najwyższe władze państwowe i członków episkopatu Polski, przejechał papamobilem wśród szpalerów gdańszczan ul. Słowackiego, al. Grunwaldzką, ul. Rybińskiego do kurii biskupiej w Oliwie. Skąd udał się na uroczystości na sopockim hipodromie (krzyż z ołtarza ustawiono później przy ► kościele św. Ojca Pio w Gdańsku-► Ujeścisku), w drodze powrotnej odwiedził Międzynarodowe Centrum Ekumeniczne Sióstr Brygidek przy ul. Polanki (► dwory oliwskie, ► Dwór II). Wieczorem w swej rezydencji spotkał się z Lechem Wałęsą i jego rodziną. Drugiego dnia, po modlitwie w katedrze oliwskiej i spotkaniu z siostrami zakonnymi, udał się limuzyną do Sopotu, skąd odleciał z hipodromu helikopterem do Pelplina.