POLSKA AKADEMIA NAUK BIBLIOTEKA GDAŃSKA
| (Nie pokazano 33 wersji utworzonych przez 7 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| + | [[File:2_Biblioteka_Miejska.jpg|thumb|Biblioteka Miejska (po lewej) i [[SZKOŁA ŚW. PIOTRA I PAWŁA| szkoła św. Piotra i Pawła]] (po prawej), początek XX wieku, widok od strony wschodniej ze skrzyżowania obecnych ul. Łagiewniki i Wałowej ]] | ||
| + | [[File:3_b_Biblioteka_Miejska.jpg|thumb|Były budynek Biblioteki Miejskiej i szkoły św. Piotra i Pawła współcześnie (2019), widok od strony południowo-wschodniej, od [[KOŚCIÓŁ ŚW. JAKUBA (Stare Miasto)| kościoła św. Jakuba]]. W miejscu widocznego poprzednio w środku niskiego budynku w listopadzie 1975 oddano do użytku nową czytelnię [[BIBLIOTEKA GDAŃSKA POLSKIEJ AKADEMII NAUK| Biblioteki Gdańskiej PAN]] (biały budynek)]] | ||
| + | [[File:1._Biblioteka_PAN,_gmach_stary.JPG|thumb|Historyczny gmach <br/> PAN Biblioteki Gdańskiej, ul. Wałowa 15]] | ||
| + | [[File:2._Biblioteka_PAN,_gmach_nowy.JPG|thumb|Nowy budynek PAN Biblioteki Gdańskiej, ul. Wałowa 24]] | ||
| + | [[File:3___Biblioteka_PAN.jpg|thumb|Wejście do nowego gmachu PAN Biblioteki Gdańskiej, ul. Wałowa 24]] | ||
| + | [[File: Biblioteka_Gdańska_jesień_1945.jpeg |thumb| Przed Biblioteką Gdańską, jesień 1945]] | ||
| + | [[File: Bibliotekarze_BG__1946.jpeg |thumb| Bibliotekarze Biblioteki Gdańskiej, 1946; pierwsza z lewej klęczy [[PELCZAR MARIA RYTA, dyrektor Biblioteki Gdańskiej PAN | Maria Pelczar]], przyszła dyrektor]] | ||
[[File:Inkunabuł ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej.JPG|thumb|Inkunabuł ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej]] | [[File:Inkunabuł ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej.JPG|thumb|Inkunabuł ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej]] | ||
| − | '''POLSKA AKADEMIA NAUK BIBLIOTEKA GDAŃSKA''' (PAN BG; do 1 I 2011 Biblioteka Gdańska | + | [[File:Ausmo Nicolaus de, Supplementum Summae Pisanellae, XV wiek.JPG|thumb|Nicolaus de Ausmo ''Supplementum Summae Pisanellae'', XV wiek, ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej]] |
| − | {| | + | [[File:Psałterz z lipskiej oficyny Kachelofena, XV wiek.JPG|thumb|Psałterz z lipskiej oficyny Kachelofena, XV wiek, ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej]] |
| − | + | [[File:Podobizna św. Wojciecha na frontyspisie dzieła Chronica Polonorum Macieja Miechowity, 1521.JPG|thumb| Frontyspis dzieła ''Chronica Polonorum'' Macieja Miechowity, 1521, ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej]] | |
| + | [[File:Dantyszek Jan, Poemata et hymni, wydanie z 1764.JPG|thumb|Jan Dantyszek ''Poemata et hymni'', wydanie z 1764, ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej]] | ||
| + | |||
| + | |||
| + | '''POLSKA AKADEMIA NAUK BIBLIOTEKA GDAŃSKA''' (PAN BG; do 1 I 2011 Biblioteka Gdańska Polskiej Akademii Nauk). Powstała decyzją Sekretariatu Naukowego Prezydium PAN z 14 IX 1954, poprzedzoną uchwałami Miejskiej Rady Narodowej w Gdańsku (23 V 1953) i Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku (10 XI 1953) w sprawie wystąpienia do Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz PAN o przejęcie przez PAN działu naukowego [[BIBLIOTEKA MIEJSKA | Biblioteki Miejskiej]]. Włączenie tego działu do sieci bibliotek PAN nastąpiło 1 I 1955. Nazwę Biblioteka Gdańska PAN zatwierdził 31 XII 1957 Sekretariat Naukowy PAN. Przekazanie siedziby przy ul. Wałowej 15, wraz ze zbiorami, nastąpiło pod koniec roku 1954.<br/><br/> | ||
| + | Zbiory w momencie przejęcia przez PAN obejmowały ponad 265 tysięcy woluminów druków zwartych z XIX i XX wieku, ponad 6 tysięcy woluminów czasopism z XIX i XX wieku, ponad 50 000 druków z XV–XVIII wieku, ponad 3000 rękopisów, niemal 4000 obiektów kartograficznych i niemal 3 tysiące graficznych. Stale uzupełniane (poprzez zakupy, dary oraz wymianę krajową i międzynarodową), pod koniec 2005 liczyły ponad 551 tysięcy woluminów druków zwartych z XIX–XXI wieku, niemal 88 000 woluminów (ponad 7000 tytułów) czasopism z XIX–XXI wieku, ponad 5000 rękopisów (jednostek inwentarzowych), niemal 56 000 starych druków, w tym 663 inkunabuły, niemal 10 000 pozycji kartograficznych (atlasy, mapy, plany), prawie 8000 obiektów graficznych (albumy, ryciny, wśród nich szczególnie cenne ryciny gdańskie, rysunki, płyty miedziorytnicze i stalorytnicze, klocki drzeworytnicze), ponad 12 tysięcy ekslibrisów dawnych i współczesnych (w tym gdańskie i pomorskie ekslibrisy z XV–XVIII wieku).<br/><br/> | ||
| + | Na zbiory fotograficzne składa się ponad 27 000 odbitek, pocztówek, negatywów. Zbiór numizmatów, niemal 3500 pozycji, tworzą monety (wśród nich niemal komplet monet srebrnych bitych w mennicy gdańskiej XV–XVIII wieku) i banknoty, medale (w tym barokowe z gdańskiej szkoły medalierskiej; [[MEDALE, MEDALIERZY | medale, medalierzy]]), medaliki, medaliony i plakietki, ponadto odznaczenia, odznaki, pieczęcie. Do zbiorów należą dokumenty życia społecznego (plakaty, ulotki, zaproszenia, programy imprez artystycznych i sportowych, statuty instytucji, katalogi, prospekty reklamowe itp.) w liczbie 27 000, 5000 mikrofilmów i ponad 2000 teatraliów.<br/><br/> | ||
| + | Zgromadzone rękopisy, druki, obiekty graficzne, kartograficzne, fotograficzne i numizmatyczne dokumentują przede wszystkim dzieje Polski, Pomorza, Gdańska, historię związków Polski z Bałtykiem i krajami nadbałtyckimi. Szczególnie bogato reprezentowane są: filozofia, teologia, historia wraz z naukami pomocniczymi, prawo, historia kultury i sztuki, nauka o literaturze i języku, bibliologia, pedagogika, psychologia. PAN BG zatrudnia pracowników naukowych, bibliotekarzy dyplomowanych i pracowników służby bibliotecznej, zajmujących się dokumentacją zbiorów (wydano drukiem katalogi rękopisów, inkunabułów, poloników, planów Gdańska, Oliwy, Sopotu i Gdyni, map i planów Żuław Wiślanych) i prowadzących badania naukowe, głównie nad dziejami gospodarczymi i politycznymi, historią kultury, sztuki, literatury i książki.<br/><br/> | ||
| + | Wyniki badań publikowano w [[ROCZNIK GDAŃSKI | „Roczniku Gdańskim”]] oraz w organie PAN BG [[LIBRI GEDANENSES | „Libri Gedanenses”]]. Opracowywano m.in. ''Bibliografię Pomorza Gdańskiego, Polską bibliografię morską, Bibliografię Gdańska'' (1997). Pieczę nad działalnością Biblioteki od początku jej istnienia sprawuje Rada Naukowa. 18 XI 1979 w dobudowanym od ul. Łagiewniki skrzydle otwarto nową czytelnię z 70 miejscami. Od 16 VII 1990 działa [[FUNDACJA BIBLIOTEKI GDAŃSKIEJ | Fundacja Biblioteki Gdańskiej]], wspierająca ją finansowo i rzeczowo, w 1993 powstało Towarzystwo Przyjaciół Biblioteki Gdańskiej, publikujące własny organ [[D’ORIANA, periodyk | „d’Oriana”]]. 18 XII 2000 wmurowano kamień węgielny pod nowy, drugi budynek, przy ul. Wałowej 24, otwarty w listopadzie 2005. {{author: EK}} <br/><br/> | ||
| + | {| class="tableGda" | ||
|- | |- | ||
| − | | Dyrektorzy PAN BG | + | |+ Dyrektorzy PAN BG |
|- | |- | ||
| 1945–1971 | | 1945–1971 | ||
| − | | | + | | [[PELCZAR MARIAN, dyrektor Biblioteki Gdańskiej PAN, patron ulicy | Marian Pelczar]] (1945–1955 dyr. [[BIBLIOTEKA MIEJSKA | Biblioteki Miejskiej]]) |
|- | |- | ||
| 1973–1981 | | 1973–1981 | ||
| − | | | + | | [[KOTARSKI EDMUND, profesor Uniwersytetu Gdańskiego | Edmund Kotarski]] |
|- | |- | ||
| 1981–1997 | | 1981–1997 | ||
| − | | | + | | [[NOWAK ZBIGNIEW JAN, dyrektor Biblioteki Gdańskiej PAN | Zbigniew Nowak]] |
|- | |- | ||
| 1998–2009 | | 1998–2009 | ||
| − | | | + | | [[PELCZAR MARIA RYTA, dyrektor Biblioteki Gdańskiej PAN | Maria Pelczar]] |
|- | |- | ||
| − | | | + | | 2010–2018 |
| Zofia Tylewska-Ostrowska | | Zofia Tylewska-Ostrowska | ||
| − | |} [[Category: Encyklopedia]] | + | |- |
| + | | 2018 | ||
| + | | Anna Walczak | ||
| + | |- | ||
| + | | class="authorEgTab" | {{author: RED}} | ||
| + | |} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] | ||
Aktualna wersja na dzień 17:13, 18 lis 2023
PAN Biblioteki Gdańskiej, ul. Wałowa 15
POLSKA AKADEMIA NAUK BIBLIOTEKA GDAŃSKA (PAN BG; do 1 I 2011 Biblioteka Gdańska Polskiej Akademii Nauk). Powstała decyzją Sekretariatu Naukowego Prezydium PAN z 14 IX 1954, poprzedzoną uchwałami Miejskiej Rady Narodowej w Gdańsku (23 V 1953) i Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku (10 XI 1953) w sprawie wystąpienia do Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz PAN o przejęcie przez PAN działu naukowego Biblioteki Miejskiej. Włączenie tego działu do sieci bibliotek PAN nastąpiło 1 I 1955. Nazwę Biblioteka Gdańska PAN zatwierdził 31 XII 1957 Sekretariat Naukowy PAN. Przekazanie siedziby przy ul. Wałowej 15, wraz ze zbiorami, nastąpiło pod koniec roku 1954.
Zbiory w momencie przejęcia przez PAN obejmowały ponad 265 tysięcy woluminów druków zwartych z XIX i XX wieku, ponad 6 tysięcy woluminów czasopism z XIX i XX wieku, ponad 50 000 druków z XV–XVIII wieku, ponad 3000 rękopisów, niemal 4000 obiektów kartograficznych i niemal 3 tysiące graficznych. Stale uzupełniane (poprzez zakupy, dary oraz wymianę krajową i międzynarodową), pod koniec 2005 liczyły ponad 551 tysięcy woluminów druków zwartych z XIX–XXI wieku, niemal 88 000 woluminów (ponad 7000 tytułów) czasopism z XIX–XXI wieku, ponad 5000 rękopisów (jednostek inwentarzowych), niemal 56 000 starych druków, w tym 663 inkunabuły, niemal 10 000 pozycji kartograficznych (atlasy, mapy, plany), prawie 8000 obiektów graficznych (albumy, ryciny, wśród nich szczególnie cenne ryciny gdańskie, rysunki, płyty miedziorytnicze i stalorytnicze, klocki drzeworytnicze), ponad 12 tysięcy ekslibrisów dawnych i współczesnych (w tym gdańskie i pomorskie ekslibrisy z XV–XVIII wieku).
Na zbiory fotograficzne składa się ponad 27 000 odbitek, pocztówek, negatywów. Zbiór numizmatów, niemal 3500 pozycji, tworzą monety (wśród nich niemal komplet monet srebrnych bitych w mennicy gdańskiej XV–XVIII wieku) i banknoty, medale (w tym barokowe z gdańskiej szkoły medalierskiej; medale, medalierzy), medaliki, medaliony i plakietki, ponadto odznaczenia, odznaki, pieczęcie. Do zbiorów należą dokumenty życia społecznego (plakaty, ulotki, zaproszenia, programy imprez artystycznych i sportowych, statuty instytucji, katalogi, prospekty reklamowe itp.) w liczbie 27 000, 5000 mikrofilmów i ponad 2000 teatraliów.
Zgromadzone rękopisy, druki, obiekty graficzne, kartograficzne, fotograficzne i numizmatyczne dokumentują przede wszystkim dzieje Polski, Pomorza, Gdańska, historię związków Polski z Bałtykiem i krajami nadbałtyckimi. Szczególnie bogato reprezentowane są: filozofia, teologia, historia wraz z naukami pomocniczymi, prawo, historia kultury i sztuki, nauka o literaturze i języku, bibliologia, pedagogika, psychologia. PAN BG zatrudnia pracowników naukowych, bibliotekarzy dyplomowanych i pracowników służby bibliotecznej, zajmujących się dokumentacją zbiorów (wydano drukiem katalogi rękopisów, inkunabułów, poloników, planów Gdańska, Oliwy, Sopotu i Gdyni, map i planów Żuław Wiślanych) i prowadzących badania naukowe, głównie nad dziejami gospodarczymi i politycznymi, historią kultury, sztuki, literatury i książki.
Wyniki badań publikowano w „Roczniku Gdańskim” oraz w organie PAN BG „Libri Gedanenses”. Opracowywano m.in. Bibliografię Pomorza Gdańskiego, Polską bibliografię morską, Bibliografię Gdańska (1997). Pieczę nad działalnością Biblioteki od początku jej istnienia sprawuje Rada Naukowa. 18 XI 1979 w dobudowanym od ul. Łagiewniki skrzydle otwarto nową czytelnię z 70 miejscami. Od 16 VII 1990 działa Fundacja Biblioteki Gdańskiej, wspierająca ją finansowo i rzeczowo, w 1993 powstało Towarzystwo Przyjaciół Biblioteki Gdańskiej, publikujące własny organ „d’Oriana”. 18 XII 2000 wmurowano kamień węgielny pod nowy, drugi budynek, przy ul. Wałowej 24, otwarty w listopadzie 2005.
| 1945–1971 | Marian Pelczar (1945–1955 dyr. Biblioteki Miejskiej) |
| 1973–1981 | Edmund Kotarski |
| 1981–1997 | Zbigniew Nowak |
| 1998–2009 | Maria Pelczar |
| 2010–2018 | Zofia Tylewska-Ostrowska |
| 2018 | Anna Walczak |
