PANKIEWICZ TOMASZ, adiunkt Politechniki Gdańskiej

Aktualna wersja na dzień 16:40, 3 lip 2024

TOMASZ PANKIEWICZ (3 II 1913 Białystok – 21 VII 2005 Gdańsk), naukowiec, konstruktor, adiunkt Politechniki Gdańskiej (PG). Syn Kazimierza i Marii z domu Pieńczykowskiej. W latach 1915–1918 mieszkał w Jarosławiu nad Wołgą. Od 1918 w Białymstoku, w 1932 ukończył tamtejsze Gimnazjum im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. W tym samym roku przeprowadził się do Warszawy, absolwent sekcji ogólnokonstrukcyjnej Wydziału Mechanicznego Politechniki Warszawskiej z 1938, inżynier mechanik. Od 15 stycznia do 5 września 1939 pracował jako konstruktor w Zakładach Ostrowieckich w Warszawie. Jako podlegający służbie wojskowej, ale nieprzeszkolony, został ewakuowany na wschód. Po zajęciu terenów wschodnich II Rzeczypospolitej przez Armię Czerwoną (17 IX 1939) powrócił do Białegostoku.

Od listopada 1939 do czerwca 1941 pracował w Gimnazjum Mechanicznym oraz Szkole Zawodowej Fabrycznej i Technikum Kolejowym w Białymstoku, od 1 VIII 1941 do 2 IX 1944 był zatrudniony jako inżynier działu technicznego w elektrowni w Białymstoku, od 2 VIII 1944 do 31 VIII 1945 pełnił funkcję kierownika Działu Urządzeń Mechanicznych Dyrekcji Lasów Państwowych w tym mieście. Uratował przed zniszczeniem plany białostockiej elektrowni, odbudowanej i uruchomionej w lipcu 1944. Po wyzwoleniu miasta przyczynił się do odbudowy przemysłu leśnego i tartaków Białostocczyzny.

W Gdańsku od czerwca 1945. W lipcu 1945 uruchomił Zakład Produkcji Beczek „Bruno Stoegler”, od września 1945 do września 1947 kierował Wydziałem Wytwórni w Zjednoczeniu Energetycznym Okręgu Pomorskiego oraz Zakładami Elektrycznymi „Wybrzeże”. Brał udział w odbudowie elektrowni Wybrzeża, między innymi elektrowni Ołowianka; kierownik elektrowni wodnych na rzece Radunia. Od października 1946 do przejścia na emeryturę w marcu 1983 pracował na PG, gdzie wykładał także w latach 1989–1991. Przyczynił się do odbudowy i uruchomienia kotłowni na PG. Od września 1947 do października 1948 pracował także jako nauczyciel w Gdańskich Technicznych Zakładach Naukowych, między czerwcem a wrześniem 1949 w Zjednoczeniu Stoczni Polskich jako starszy konstruktor, a od września 1949 do sierpnia 1950 w Dyrekcji Okręgowej Szkolenia Zawodowego jako wizytator gdańskich szkół zawodowych. Między wrześniem 1950 a marcem 1951 był również projektantem w Biurze Projektów Budownictwa Morskiego, od października 1952 do kwietnia 1954 starszym projektantem w Spółdzielczym Biurze Dokumentacji Technicznej, od stycznia 1979 do marca 1980 doradcą w Gdańskich Zakładach Piwowarskich, a od maja 1962 biegłym sądowym w Sądzie Wojewódzkim w Gdańsku. W 1970 na zlecenie Zjednoczenia Przemysłu Okrętowego w Gdańsku zaprojektował dla Stoczni Szczecińskiej im. A. Warskiego podgrzewacz pary dla statków. Od 1989 był ekspertem w zakresie gospodarki cieplnej i pomiarów cieplnych Polskiej Izby Handlu Zagranicznego w Gdyni.

W 16 III 1963 uzyskał doktorat na Wydziale Mechanicznym PG; w 1980 ukończył rozprawę habilitacyjną, jednak nie został dopuszczony do kolokwium na Wydziale Budowy Maszyn PG.

Specjalista z zakresu konstrukcji kotłów parowych i wodnych, autor 35 projektów konstrukcyjnych (między innymi kotłów centralnego ogrzewania), twórca czterech patentów (m.in. paleniska na miał koksowy, 1954) oraz opracowań wykonywanych między innymi dla Zakładów Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego „Dagoma” w Gdańsku oraz gdańskiego Biura Projektów Kolejowych. Autor ponad dwustu ekspertyz urządzeń kotłowych, paleniskowych, okrętowych i przemysłowych, sporządzonych dla zakładów przemysłu tłuszczowego i cukrowniczego. Wykonawca wielu projektów, realizowanych między innymi w Zakładach Przemysłu Tłuszczowego w Gdańsku w latach 1948–1950. Zaprojektował również komin kotłowni Union, uławiacz cyklonowy sadzy dla Gdańskich Fabryk Mebli, kotłownię dla gdańskiej rzeźni miejskiej oraz przegrzewacz dla Biura Projektowego „Prozamet” w Gdańsku. Członek Stowarzyszenia Inżynierów Mechaników Polskich (SIMP), w latach 1948–1955 wiceprzewodniczący Zarządu Oddziału Gdańskiego tej organizacji. Od kwietnia 1973 do 1990 pełnił w SIMP funkcję dyplomowanego rzeczoznawcy. W okresie 1946–1983 należał do Związku Nauczycielstwa Polskiego.

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1973), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1983), odznaką „Za Zasługi dla Gdańska” (1988), złotą odznaką „Za Zasługi dla Rozwoju Przemysłu Maszynowego” (1988), Złotą Honorową Odznaką SIMP (1989), złotą odznaką „Za Zasługi dla Wydziału Mechanicznego PG” (1995). Od 1949 był żonaty z Marią Zofią z domu Rudnicką (ur. 1 X 1926), lekarką, ojciec Kazimierza, lekarza chirurga w Częstochowie, Piotra, psychiatrę, adiunkta i ordynatora Oddziału Nerwic Akademii Medycznej w Gdańsku, Marii, filologa rosyjskiego, oraz Katarzyny – logopedy. Pochowany na cmentarzu Srebrzysko. WP







Bibliografia:
Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów Politechniki Gdańskiej (akta osobowe).
Stąsiek Jan, Doktor inż. Tomasz Pankiewicz – wspomnienie (1913 –2005), „Pismo PG”, nr 1, 2007, s.24-25.