PETER VON DANZIG, karawela
< Poprzednie | Następne > |


„PETER von DANZIG”, pierwotnie: „Pierre de La Rochelle”. Trójmasztowa karawela, zbudowana przed 1462, o długości 52,20 m (45,40 m długość kadłuba, 43,12 m długość pokładu), 12,20 m całkowitej szerokości i 800 ton ładowności, własność Francuza Pierre’a Boeffa. W początku lata 1462, płynąc pod dowództwem Aymara Boeffa (krewnego właściciela) z ładunkiem soli, podczas wchodzenia do portu gdańskiego uległa uszkodzeniu od uderzenia pioruna. Zniszczenia objęły pokład, poszycie statku oraz główny maszt. Po mniej więcej roku pobytu w Gdańsku Boeff wrócił do Francji w poszukiwaniu środków na remont. Dowodzenie przejął Peter Bezart, a po jego śmierci, od października 1463 Peter Nantes, który w maju 1464 zastawił za tysiąc grzywien karawelę gdańszczanom ► Rudolfowi Feldstetemu i Kasparowi Langemu.
Wobec śmierci właściciela karaweli przeszła (w ramach rozliczeń finansowych) na własność króla Francji Ludwika XI i jego wysłannicy uznali zastaw za nieważny. Na zwrot karaweli Francuzom nalegali przedstawiciele ► Hanzy, gdańszczanie korzystali w sporze (1466–1469) z poparcia króla polskiego Kazimierza Jagiellończyka. Niszczejącą w porcie na Motławie karawelę ► Rada Miejska Gdańska wiosną 1470 skierowała do remontu w stoczni na ► Lastadii. W sierpniu 1471, już jako okręt wojenny „Peter von Danzig”, wraz z innymi statkami gdańskiej jednostki (m.in. z tzw. małą karawelą z kapitanem, gdańszczaninem Martinem Ertmanem), wyruszyła pod dowództwem ► Bernarda Pawesta (z ponadtrzystuosobową załogą) przeciwko Anglii, toczącej wojnę z Hanzą.
Wielkością i siłą uzbrojenia okręt budził zarówno popłoch, jak i podziw na Morzu Północnym i w Kanale La Manche. Wiosną 1472 karawela uległa uszkodzeniu na Morzu Północnym. Po kilkumiesięcznym remoncie w Brugii odbyła rejs do Hamburga, gdzie jesienią dowództwo przejął ► Paul Beneke. Wiosną 1473 u angielskich wybrzeży zdobył on florencką galerę „San Andre” (zwaną też „San Mateo”), płynącą pod banderą burgundzką, wiozącą towary (wśród nich ałun, sukno, futra, kosztowności) oraz obraz ► Sąd Ostateczny Hansa Memlinga, przekazany do Gdańska. Karawela zakończyła służbę w 1475, kiedy to w miejscu swego powstania, w La Rochelle, uległa uszkodzeniu od pioruna. Spory współudziałowców galery z Gdańska o zwrot zagrabionych towarów trwały do końca 1. ćwierci XVI wieku.
Pamiątkową nazwę „Peter von Danzig” nosiło następnie wiele jednostek, m.in. jacht zbudowany w początku XX wieku, należący do firmy Seereederei Danzig, nazwę „Peter von Danzig II” – jacht zbudowany w 1924 (ex „Mermerns”, pierwotnie brytyjski, następnie żaglowiec klubu jachtowego ► Gode Wind, później żaglowiec szkolny Kriegsmarine). Zbudowany w 1916 statek „Peter von Danzig” w latach 1930–1945 był własnością gdańskiej firmy armatorsko-spedycyjnej ► F.G. Reinhold. Imię to nosił także jeden z samolotów ► Akademickiego Dywizjonu Lotniczego (zob. ► „Peter von Danzig”, samolot) i szybowiec (zob. ► „Peter von Danzig”, szybowiec). 1 IX 1921 została otwarta restauracja „Zum Peter von Danzig” przy Breitgasse 44 (ul. Szeroka).