PARK UPHAGENA
| < Poprzednie | Następne > |
PARK UPHAGENA, we Wrzeszczu, obecnie między al. Grunwaldzką i ul. Uphagena, pierwotnie część posiadłości Monplaisir (Moja Przyjemność); ciągnął się od Potoku Królewskiej Doliny na zachód aż po początek obecnej al. Zwycięstwa na wschód, kompozycyjnie związany z barokowym dworem, który znajdował się w miejscu późniejszego ► Dworu Uphagena (al. Grunwaldzka 5). Posiadłość założona w początku XVIII wieku przez burmistrza ► Gabriela Bömelna, po jego śmierci (1740) własność jego zięcia hrabiego Constantina von Unruha. Sprzedana w 1763 na licytacji po śmierci hrabiego, należała następnie do członka ► Towarzystwa Przyrodniczego ► Georga Ernsta Remusa, nabyta 30 III 1790 przez ► Johanna Uphagena.
W 1896 posiadłość przejęły od ► Związku Rodzinnego Uphagenów władze Gdańska z zamiarem parcelacji. W latach 1898 i 1906 w biurze mierniczego miejskiego Maximiliana Blocka (1853–1931) powstały dwie wersje projektu podziału jej gruntów. Wobec oporu mieszkańców i ► Towarzystwa Upiększania i Popierania Wrzeszcza parcelację powstrzymano na linii obecnej ul. Uphagena (za wzniesioną na rozparcelowanym gruncie willą ► Rudolfa Patschkego), część zachodnią uratowano, w 1913 udostępniono jako park miejski.
Z dawnej barokowej kompozycji parku pozostał regularny zarys i fragmenty starych obrzeżnych alej: lipowej i kasztanowcowej. W miejscu przecięcia się skośnych ścieżek powstał okrągły placyk, od strony północno-zachodniej, po półokręgu, obsadzony formowanymi lipami; po drugiej stronie posadzono róże. Dosadzono szereg drzew ozdobnych, m.in. rosnący i obecnie buk odmiany czerwonolistnej. Uporządkowano północną, nieregularną część, ukształtowano staw na ► Potoku Królewskim i wybudowano drewnianą toaletę. Po stronie północnej monumentalnej alei kasztanowcowej przed rokiem 1918 staraniem Towarzystwa Upiększania i Popierania Wrzeszcza wybudowano korty tenisowe, w latach 20. przekazane przez władze Gdańska ► Technische Hochschule Danzig. Na terenie przyległym do kortów (obecnie ul. Uphagena 25) wybudowano siedzibę korporacji studenckiej Alemannia (Alemanniahaus). 17 VII 1927 postawiono ► pomnik ku czci poległych w I wojnie światowej żołnierzy niemieckich z Wrzeszcza, po 1945 rozebrany.
W 1948, w związku z poszerzaniem al. Grunwaldzkiej, okrojony od strony zachodniej. W latach 60. XX wieku przez środek parku przeprowadzono ciepłociąg, co odbiło się niekorzystnie na kondycji drzew. W 1969 byłą siedzibę korporacji studenckiej, po II wojnie światowej siedzibę harcerzy, przekazano w gestię Akademickiego Związku Sportowego.
