ZWIĄZEK RODZINNY UPHAGENÓW
< Poprzednie | Następne > |
ZWIĄZEK RODZINNY UPHAGENÓW (Fideikommiss für die Uphagensche Familie), zarejestrowany sądownie 23 X 1789, funkcjonujący od 1803, utworzony przez Johanna Uphagena w celu uczczenia pamięci rodziców: Petera Uphagena i Elisabeth Uphagen z domu Forret, mający sprawować opiekę nad majątkiem rodzinnym. Związku nie wolno było przenieść do innego miasta. Zarządcy przysługiwało prawo do zamieszkiwania kamienicy przy Langgasse (ul. Długa 12, Dom Uphagena) i użytkowania całego wyposażenia, jednak bez dokonywania zmian w wystroju domu. Dopóki żyli spadkobiercy, dom miał pozostać w rodzinie. Po wygaśnięciu wszelkich potomków w linii męskiej i żeńskiej kamienica przy Langgasse (ul. Długa) miała przypaść wraz z całym wyposażeniem Towarzystwu Przyrodniczemu, pod warunkiem, że przeniesie ono tam swoją siedzibę i zamieszka w niej kustosz zbiorów. Pozostałe nieruchomości położone w mieście (w tym kamieniczka przy Brotbänkengasse 705 (ul. Chlebnicka 38) i 50% udziałów w willi przy Langgarten 201 (ul. Długie Ogrody 47)) po spieniężeniu miały posłużyć do założenia domu połogowego dla ubogich i upadłych niewiast oraz utworzenia instytutu dla położnych. Kwoty uzyskane ze sprzedaży dóbr podmiejskich miały posłużyć do utworzenia fundacji dla ubogich dziewcząt z obu ewangelickich konfesji. Terminy dwóch corocznych spotkań i wypłaty dywidendy od kapitałów ulokowanych między innymi w Anglii ustalono na 22 stycznia (na pamiątkę śmierci Petera, w salonie kamienicy przy Langgasse 12) i 17 lipca (dla upamiętnienia śmierci Elisabeth Uphagen, w posiadłości podmiejskiej).
Spadkobiercą Johanna Uphagena został jego młodszy brat Carl Heinrich. Po nim pieczę nad majątkiem, dziedziczonym w drodze majoratu, objął bratanek Johann Uphagen, kolejnymi spadkobiercami byli: Carl Wilhelm Uphagen, Moritz Uphagen (1834–1890), Hans Uphagen (1863–1909) i Hans Eugen Horst Uphagen (1906–1944). W 1803, po śmierci Johanna Uphagena, sporządzono rękopiśmienny spis jego księgozbioru (zachowany w Polskiej Akademii Naukowej Bibliotece Gdańskiej (PAN BG)). W 1846 fundacja zaoferowała owe zbiory Bibliotece Miejskiej, do przekazania w depozyt doszło w 1879 (obecnie w PAN BG, z odrębnymi numerami katalogowymi: „uph”). Po przekazaniu władzom Gdańska w 1909 kamienicy przy Langgasse (ul. Długa 12, Dom Uphagena) na muzeum wnętrz mieszczańskich ( Dom Uphagena), zgodnie z umową, do 1944 rodzina odbywała tu 22 stycznia coroczne spotkania, obecnie tradycję dorocznych spotkań w tym dniu kontynuuje Stowarzyszenie Konsulów Honorowych, również mające swą siedzibę w Domu Uphagena.