MEYER CHRISTIAN, szewc, przywódca opozycji
| < Poprzednie | Następne > |
CHRISTIAN MEYER (2. połowa XVII wieku), szewc, przywódca opozycji cechów. Przybył do Gdańska ze Stralsundu, 28 VIII 1657 jako szewc
uzyskał ► obywatelstwo Gdańska. W 1674, jako przywódca rzemieślników, wymógł na ► Radzie Miejskiej Gdańska przywrócenie stanowisk ► Aegidiusowi Strauchowi. W czerwcu 1675 stał na czele delegacji cechów do króla polskiego Jana III Sobieskiego przebywającego w Jaworowie (nie mogąc się doprosić posłuchania, wraz ze swoimi ludźmi przedostał się w tajemnicy do zamkowego ogrodu, rozmieścił towarzyszy wzdłuż ścieżki i wręczył petycję przechadzającemu się i zaskoczonemu królowi). 18 I 1776, jako starszy cechów uczestniczył w sejmie koronacyjnym w Krakowie, gdzie również przedstawiono skargi na gdańską Radę Miejską (w wyjeździe na koronację towarzyszyli mu piekarz Michael Feuer, nożownik Martin Rads, krawiec Simon Wiedemann i kołodziej Georg Bahl). W 1677 w ► Lipcach witał króla w imieniu cechów przed jego wizytą w Gdańsku. Próbował bezskutecznie wejść w skład ► Trzeciego Ordynku.
W czasie antykatolickiego ► tumultu w 1678 bez efektu zabiegał u gdańskiego burgrabiego o zaprowadzenie spokoju przez siły miejskie, słusznie obawiając się niechęci króla Jana III Sobieskiego do gdańskich cechów. W następnych latach tracił na popularności, co wykorzystali jego przeciwnicy. Atakowany zwłaszcza przez krawca Dawida Meneke, 29 I 1680 udał się w celu wyjaśnienia powodów do niego do domu, w efekcie doszło do bojóki między zwolennikami jednego i drugiego, on sam kawałkiem żelaza uderzył w głowę i pozbawił przytomności krawca Daniela Heina. Od razu nadano temu w mieście duży rozgłos, twierdzono, że ranił przeciwnika śmiertlenie, żądano aresztowania go przez burgrabiego. W rzeczywistości krawiec Daniel Hein odniósł tylko powierzchowne skaleczenia, Rada Miejska wynagrodziła go posadą miejskiergo pisarza piwnego w komorze akcyzy, zaś Dawida Meneke urzędem piwnicznego w ► Dworze Artusa. W atmosferze nagonki, mimo, że podczas podczas króla w Gdańsku 27 I 1678 otrzymał przywileju zaliczający go do grona sług królewskich, tym samym uwalniający od jurysdykcji gdańskich sądów, wyjechał do Warszawy (zwłaszcza, kiedy okazało się, że król zezwolił mu także na zatrudnianie dwolnej liczby czeladników i uczniów oraz zgodę na swobodny handel skórą, co łamało przywileje cechowe).
Po rozruchach antykatolickich w Gdańsku (► tumult 1678), oskarżany przez władze Gdańska o przyczynienie się swoją działalnością do ich wywołania, z rozkazu Jana III Sobieskiego uwięziony został z towarzyszącymi mu w osobami w areszcie. Po wyjaśnieniu sprawy wolność odzyskał w połowie 1681, zabroniono mu jednak powrotu do Gdańska, zamieszkał w Gniewie. Zastrzeżenie to zniesiono dopiero w październiku 1690 i odnotowany fakt powrotu do miasta jest ostatnią o nim wiadomością. W związku z powrotem, już 23 X 1690 potwierdzenie gdańskiego obywatelsta jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli) uzyskał jego syn, także Christian i także szewc, a równo rok później (23 X 1691) jego drugi syn, Jacob, również szewc.
Spośród jego towarzyszy na karę śmierci przez ścięcie skazano i wyrok wykonano 30 VI 1681 przed Dworem Artusa nożownika Martina Radsa (z którym kilkakrotnie jeździł do króla), którego oskarżono o fałszowanie monety wartości 80 złotych i który przyznał się do tego czynu na torturach.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VI, s. 45, 362, 437.
Cieślak Edmund, Walki społeczno-polityczne w Gdańsku w drugiej połowie XVII wieku. Interwencja Jana III Sobieskiego, Gdańsk 1962 (przez indeks).
Cieślak Edmund, Meyer Christian, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. III, Gdańsk 1997, s. 192.
