KOPECKI KAZIMIERZ, rektor Politechniki Gdańskiej, patron gdańskiej ulicy
| < Poprzednie | Następne > |
KAZIMIERZ KOPECKI (28 IV 1904 Morawsko koło Jarosławia – 11 III 1984 Gdańsk), rektor Politechniki Gdańskiej (PG), patron gdańskiej ulicy. Syn Władysława (27 VII 1860 – 22 XII 1923 Jarosław) i Idy Henryki z domu Turnau (10 XI 1875 Dobczyce – 31 VIII 1955 Kraków), świadkini w procesie kanonizacyjnym Andrzeja Boboli (1937). Brat Jerzego (ur. 20 IX 1893 – 4 X 1949),
Oficera Wojska Polskiego Stefana (10 III 1895 Lwów – 15 IV 1940 Katyń), Wandy po mężu Kowalskiej (18 I 1907 – 9 I 1970), oficera Wojska Polskiego Adama (14 IV 1898 Morawsko – 1940 Katyń), Janiny Marii po mężu Rydel (23 IV 1909 – 20 II 1988).
W latach 1919–1922 uczeń gimnazjum klasycznego oo. Jezuitów w Chyrowie. Od 1920 jednocześnie ochotnik w 5 Pułku Artylerii Ciężkiej Wojska Polskiego. Dyplom inżyniera elektryka uzyskał w 1928 na politechnice we Lwowie pod kierunkiem prof. Kazimierza Idaszewskiego, który pod koniec studiów powierzył mu kierownictwo laboratorium maszynowego i (na prośbę Alfonsa Hoffmanna o przysłanie fachowca) skierował do pracy w Pomorskiej Elektrowni Krajowej „Gródek”. Odpowiadał za elektryfikację Pomorza, w tym Gdyni. Mimo starań Alfonsa Hoffmanna władze Technische Hochschule Danzig odmówiły mu zgody na prowadzenie zajęć w charakterze docenta prywatnego. Od 1938 dyrektor Elektrowni i Tramwajów Miejskich w Toruniu. We wrześniu 1939 komendant obrony cywilnej Torunia, okupację spędził w Krakowie, pracując jako robotnik w Elektrowni Miejskiej.
Wchodził w skład delegacji Ministerstwa Oświaty do spraw PG, która pod przewodnictwem Stanisława Turskiego dotarła do Gdańska 5 IV 1945. Uruchomił elektrownię na PG, był też m.in. pomysłodawcą polskich nazw dla Stągwi Mlecznych. W latach 1945–1950 dziekan Wydziału Elektrycznego PG, od 1946 na stanowisku profesora tytularnego, od 1950 doktor, od 1958 profesor zwyczajny, 1945–1969 kierownik Katedry Urządzeń Elektrycznych, Sieci i Gospodarki Elektrycznej (Katedry Elektroenergetyki) PG, 1969–1974 (do przejścia na emeryturę) dyrektor Instytutu Elektroenergetyki i Automatyki PG. W latach 1951–1954, 1954–1956 i 1959/1960 prorektor, 1954/1955 i 1960–1966 rektor PG. Autor prac głównie na temat ekonomiki energetyki kompleksowej, systemów elektroenergetycznych, ochrony środowiska naturalnego i ciepłownictwa.
W 1961–1969 bezpartyjny poseł na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej III i IV kadencji. Od 6 VI 1967 przewodniczący gdańskiego Miejskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. Otrzymał m.in. w 1970 Honorary Fellow (odpowiednik doktora honoris causa) uniwersytetu w Manchesterze i w 1975 tytuł doktora honoris causa PG. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim (1954) i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1961), Orderem Budowniczych Polski Ludowej (1980), medalem im. Mikołaja Kopernika za wybitne osiągnięcia naukowe (1973). Wybitny filatelista, w 1977 otrzymał tytuł członka honorowego Polskiego Związku Filatelistów.
Żonaty był z Jadwigą Zofią z domu Kucharską (6 I 1907 – 15 II 1983 Gdańsk), ojciec Krystyny Idy (ur. 30 V 1929 Toruń) i Marii Ewy (ur. 8 IX 1933 Toruń). Pochowany wraz z żoną na cmentarzu w Oliwie. 10 III 1994 przy wejściu na Wydział Elektryczny PG odsłonięto tablicę pamiątkową, a gmach Wydziału nazwano jego imieniem. Od 16 XII 1986 patron ulicy w Gdańsku-Chełmie, patron ulicy także w Bełchatowie. 22 IX 2022 na domu, w którym mieszkał przy ul. Derdowskiego 28, odsłonięto poświęconą mu tablicę pamiątkową.
Bibliografia:
Gapiński Szczepan, Złota Księga Politechniki Gdańskiej. Pionierzy Politechniki Gdańskiej urodzeni w 1904 roku, „Pismo PG”, t. 31, 2024, nr 3, s. 51–52.
Marecki Jacek, Kopecki Kazimierz, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 2, Gdańsk 1994, s. 444–445.
Pionierzy Politechniki Gdańskiej, red. Zygmunt Paszota, Janusz Rachoń, Edmund Wittbrodt, Gdańsk 2005, s. 285.
Rektorzy i prorektorzy Politechniki Gdańskiej 1904–2014, red. Bolesław Mazurkiewicz, Gdańsk 2014.
