KOŚCIÓŁ ŚW. JERZEGO

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Budynek dawnej plebanii, 2020

KOŚCIÓŁ ŚW. JERZEGO (St. Georg), Ujeścisko (nieistniejący). Pierwsza wzmianka o parafii St. Georg, kościele i jego pastorze pochodzi z 1647. Budowa świątyni trwała od 1648 do 1663. Był to typowy kościół wiejski o konstrukcji ryglowej o wymiarach około 45 × 20 m z małą absydą od wschodu i małą zakrystią w południowej przybudówce. Po zniszczeniu przez Szwedów w 1656 pierwotnego kościoła Zbawiciela (Salwatora) na Zaroślaku, trafiły tu jego organy. Około 1663 dobudowana została od zachodu kwadratowa wieża z drewnianych bali (o przekroju 50 cm), wysokości około 20 m, kryta czterospadowym dachem. W południowej przybudówce z 1773 obok zakrystii od strony głównej drogi (obecnie ul. Cedrowa, róg ul. Warszawskiej) znajdowało się boczne wejście do kościoła. Całość dachu kryta była przed 1945 ceramiczną dachówką. W 1860 otynkowany, w tej formie zewnętrznej dotrwał do zniszczenia w marcu 1945.

Dla pastora zbudowano po 1647 pierwszą ryglową plebanię, kolejne nowe wznoszono w latach 1701 i 1876. Ostatnia, parterowa z czerwonej cegły, dotrwała do dziś jako dom mieszkalny. Zmianom ulegało także wyposażenie kościoła. W 1804 powstała nowa kazalnica, w 1817 i 1828 zakupiono dwa nowe dzwony, w 1874 – nowe organy, organistami najczęściej byli wiejscy nauczyciele czy sołtysi. Do kościoła przylegał cmentarz parafialny. Po II wojnie światowej kościół nieodbudowany, obecnie nieczynny, w ruinie.

Luterańska parafia św. Jerzego, oprócz wsi Ujeścisko, obejmowała swym zasięgiem okoliczne wsie, w tym przed 1900: Emaus, Zakoniczyn, Szadółki, Pieklisko, Zabornię, majątek w Krzyżownikach, folwark Trzy Lipy, Migowo. MrGl

Pastorzy kościoła św. Jerzego
1647–1653 Balthasar Ernst Hettenbach (ur. 1721 Szczecin), od 1653 skierowany do pomocy drugiemu pastorowi w kościele św. Barbary, gdzie w tymże roku, po czterech tygodniach, zmarł (z żoną) podczas epidemii dżumy,
pochowany w zakrystii kościoła św. Barbary 17 VIII 1653
1653–1665 Melchior Janichius (zm. 1665)
1666–1673 Benedictus Böhm (zm. 1673)
1674–1695 Georg Kühle (zm. 1709), następnie kaznodzieja w Przebrnie
1696–1713 Detlaus Bethmann (1648 – 2 II 1713), wcześniej, w 1674 kaznodzieja w Domu Poprawy (Zuchthaus) na Zamczysku, od 1682 kaznodzieja w Przebrnie
1713–1715 Johann Salomon Richter
1715–1759 Heinrich Gerber (ojciec kaznodziei Johanna Gerbera)
1759–1788 Jacob Friedrich Karsburg (25 XI 1725 Gdańsk – 25 VIII 1788), 17 III 1741 zapisany do przedostatniej klasy Gimnazjum Akademickiego (328), od 3 VI 1746 studiował w Jenie, od 25 IV 1748 w Wittenberdze
1788 Johann Michael Kuschel (27 IV 1744 Gdańsk – 26 IX 1788), 14 X 1765 immatrykulowany na studiach w Wittenberdze, od 1766 w Jenie

urząd objął 14 IX 1788, zmarł po niecałych dwóch tygodniach

1788–1795 Johann Jacob Knaack (28 VII 1744 Gdańsk – 28 IV 1795), gdańszczanin, 11 I 1748 zapisany do początkowej (piątej) klasy Gimnazjum Akademickiego (334), wraz z gdańszczaninem, późniejszym kupcem i właścicielem Rekcina pod Pruszczem Gd., Johannem Jacobem Siewertem,
25 IX 1765 immatrykulował się na uniwersytet w Wittenberdze,
1795–1808 Johann Erdmann Felskau
1808–1831 Johann Ernst Andreá
1832–1847 Franz Alexander Mischke (ur. 15 IV 1806 Gdańsk), później pastor w Gottswalde (Koszwałach); wnuk pastora Johanna Beniamina Mischkego.
1847–1856 Julius August Dagobert Sachsze
1857 vacat
1858–1873 Paul Heinrich Harms
1873–1876 Daniel Andreas Uebe
1877–1881 Arthur Leonhard Wessel
1882–1885 Karl Theodor Kahle
1886–1902 Andreas Ernst Gottlieb Weihe
1903–1936 Emil Hinz
1937–1941 Günther Stobbies
1938–1945 Peter Hofmann
MrGl
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania