KLAWITTER JOHANN WILHELM, właściciel stoczni, radny
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANN WILHELM KLAWITTER (7 VII 1801 Gdańsk – 15 IX 1863 Berlin), budowniczy statków, pionier gdańskiego przemysłu stoczniowego. Pochodził z rodziny gdańskich szkutników, występujących w dokumentach cechowych od początku XVIII wieku (1712 Georg). Syn budowniczego okrętów (Schiffsbaumeister) Johanna Jacoba (1766–1829), w 1793 mistrza szkutniczego, w 1804 starszego cechu cieśli okręt, wykładowcy teorii budowy statków w Królewskiej Szkole Nawigacyjnej.
Od 1814 wraz z bratem Gustawem Davidem (1805–1837) przebywał kilka lat w Anglii, gdzie zapoznał się z nowymi trendami w przemyśle okrętowym. Po powrocie objął w 1823 na Lastadii kierownictwo budowy kanonierki „Thorn”, realizowanej wspólnie z Beniaminem Wilhelmem Grottem na potrzeby marynarki pruskiej, pierwszego okrętu wojennego zbudowanego w Gdańsku od XVII wieku. Z pomocą ojca założył w 1827 na Brabancji (okolice obecnej ul. Stara Stocznia) nowoczesną stocznię ( Stocznia Klawittera). Początkowo budował statki o kadłubach drewnianych, od 1840 statki żelazne i o napędzie mechanicznym. Od 1842 założona przez niego i Alexandra Gibsone’a spółka Weichsel (Wisła) eksploatowała w gdańskim porcie pierwsze pasażersko-towarowe bocznokołowe statki parowe.
W 1840 w spółce z Carlem Devrientem na zlecenie Stoczni Królewskiej kierował budową korwety parowo-żaglowej ( „Danzig”, wodowanej w 1851). W 1853 zbudował pierwszy w Prusach pływający dok drewniany, który przez kilkadziesiąt lat służył do remontu statków. Od 1855 budował pierwsze w Gdańsku żelazne parowce towarowe.
W latach 1845–1860 radny gdański, wieloletni członek związku budowniczych statków w Gdańsku i Korporacji Kupców. W 1846 należał do Towarzystwa Przyjaciół Sztuki. Zmarł w czasie podróży służbowej do Berlina. Nagrobek Johanna Wilhelma i innych członków rodziny znajduje się przy kościele Bożego Ciała.
15 XI 1827 w kościele św. Jana poślubił Juliannę Renatę (20 II 1808 Gdańsk – 8 I 1874 Gdańsk), córkę radnego Gdańska Carla Christiana Haamanna. Z synów Carl Jacob (28 IX 1828 Gdańsk – 17 III 1874 Toeplitz (Cieplice koło Jeleniej Góry)), prawdopodobnie słabego zdrowia, tylko pomagał ojcu w kierowaniu stocznią, zmarł młodo; następcą i właścicielem rodzinnej stoczni w Gdańsku został po ojcu Julius Wilhelm (od 1863). Z córek Johanna Julianna Adelgunda (ur. 6 I 1833 Gdańsk) była od 2 IX 1851 żoną kupca i miejskiego radnego Adolfa Heinricha von Vehlowa (1825 – około 1900), Rosa Betty (ur. 30 XI 1843 Gdańsk) od 16 V 1864 żoną Friedricha Helmutha Carla Flemminga (ur. 1837 Meklemburgia), właściciela majątku ziemskiego Groß Malsau (Małżewo) w powiecie tczewskim, najmłodsza Ida Anna Maria (ur. 27 VIII 1846 Gdańsk) 5 X 1865 poślubiła Friedricha Hassmana, budowniczego statków.
Bibliografia:
Kukliński Jerzy, Klawitter Johann Wilhelm, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. II, Gdańsk 1994, s. 393.
