BRANDT BARTHOLOMÄUS I, burmistrz Gdańska
| < Poprzednie | Następne > |
BARTHOLOMÄUS (Barthel) BRANDT I (około 1490 Gdańsk – 1/2 II 1549 Gdańsk), burmistrz Gdańska. Syn burmistrza Georga Brandta, dziadek burmistrza Bartholomäusa (Barthela) Brandta II.
Od 1520 był ławnikiem, od 1524 conseniorem, od 1526 seniorem. Od 1526 był rajcą, od 1538 burmistrzem. Urząd pierwszego burmistrza sprawował w 1539, 1543 i 1547, drugiego w 1538, 1542 i 1546; trzeciego w 1541 i 1545; czwartego w 1540, 1544 i 1548.
W 1525 został ławnikiem z nadania zrewoltowanego pospólstwa jako jeden z mniej skompromitowanych w jego oczach przedstawicieli patrycjatu. 24 VII 1542 pozwany, najprawdopodobniej za sprawą biskupa warmińskiego Jana Dantyszka, przez króla polskiego Zygmunta Starego przed sąd sejmowy (wraz z burmistrzem Tiedemannem Giesem) pod zarzutem potajemnego wprowadzania w Gdańsku obrządku luterańskiego. Ostatecznie do sądu nad burmistrzami nie doszło; mimo to w 1544 przybyła do Gdańska komisja królewska, oskarżająca gdańszczan o wprowadzenie kultu luterańskiego wbrew przysiędze złożonej monarsze w 1526, zarzuciła mu nieprzestrzeganie norm obyczajowości katolickiej. W roku 1543 bliżej nieznany Dimmies von der Heide publicznie rozpowiadał, że zamierza zamordować burmistrza (został aresztowany, po czym zwolniony z braku dowodów winy).
Aktywnie zajmował się działalnością kupiecką lokując kapitały w handel morski. W 1530 nabył majątek Kościelice, dzierżawił także majątki ziemskie Kościeleczki i Szymankowo na Żuławach. Pochowany w kościele Najświętszej Marii Panny.
Około 1515–1519 ożenił się z Anną, córką burmistrza Antona Bokelmanna. Ojciec ośmiorga dzieci: sześciu córek: Anny, Margarethy, Barbary, Elisabeth, Brigitty i Cathariny oraz dwóch synów: Antona (zmarł przedwcześnie) i Bartholomäusa (Barthela) (1522 Gdańsk – 22 V 1593), ławnika (od 1565), rajcy (od 1573), sędziego (1574) i burgrabiego królewskiego w Gdańsku (1585), aktywnego zwłaszcza na rynku kapitałowym w Amsterdamie.
Bibliografia:
Brandt Carl Freidrich, Geschichte einer Westpreussischen Familie. Das hansische Ratsgeschlecht Brandt vom Werder, „Zeitschrift des historischen Vereins für den Regierungsbezirk Marienwerder” , H. 64, 1925, s. 9-11.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 91.
Zdrenka Joachim, Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342–1792 i 1807–1814, t. II, Gdańsk 2008, s. 53.
