ZIMNY KAZIMIERZ FRANCISZEK, lekkoatleta, olimpijczyk, trener

Wersja z 13:12, 19 lut 2022

Kazimierz Zimny na czele biegu podczas Przełajowych Mistrzostw Polski, 1966

KAZIMIERZ FRANCISZEK ZIMNY (ur. 4 VI 1935 Tczew), lekkoatleta, olimpijczyk, trener, działacz sportowy i związkowy. Syn Władysława i Heleny, brat Felicji (ur. 1932) i Witolda (ur. 1940). Pierwsze trzy lata edukacji (1942–1944) spędził w szkole niemieckiej, po II wojnie światowej ukończył Szkołę Podstawową nr 4, od 1951 uczeń Zasadniczej Szkoły Metalowej w Tczewie. Karierę sportową zaczynał jako sternik w czwórce wioślarskiej Kolejowego Klubu Sportowego Unia Tczew, do biegania namówiony w 1952 po szkolnych eliminacji Biegów Narodowych przez Józefa Żylewicza. W 1954 mistrz Polski juniorów w na 1500 metrów, w 1955 rekordzista Polski na tym dystansie i wicemistrz Polski seniorów w biegach przełajowych. Początkowo trenował w tczewskich klubach SKS (1953), Start (1954), Wisła (1955), następnie – w okresie służby wojskowej – OWKS (Zawisza) Bydgoszcz (1955–1957). W latach 1958–1967 zawodnik Lechii.

Po wczesnej stracie rodziców, po ukończeniu szkoły zawodowej pracował w Pomorskiej Fabryce Gazomierzy w Tczewie, następnie jako trzyzmianowy tokarz w tamtejszych zakładach Technicznej Obsługi Rolnictwa, w dziale głównego mechanika jako weryfikator obrabiarek. Po odbyciu służby wojskowej podjął pracę w Gdańskich Zakładach Remontowo-Montażowych w Gdańsku-Oliwie. Równolegle uczył się w Technikum Mechanicznym w Gdyni. Po maturze został w swoim zakładzie zastępcą kierownika kontroli technicznej.

Trzydziestosiedmiokrotny reprezentant Polski w meczach międzynarodowych (1956–1966: 43 starty, 21 zwycięstw indywidualnych). Dwukrotny uczestnik igrzysk olimpijskich: w Melbourne (1956, bez sukcesu, kontuzja) i w Rzymie (1960, brązowy medal w biegu na 5 km). Do wyjazdu do Melbourne nie był przewidziany, zakwalifikował się w ostatniej chwili uzyskując na zwodach górniczych w Brukseli czwarty na świecie wynik na 5 km. Wicemistrz Europy w Sztokholmie (1958) i w Belgradzie (1962). Mistrz Polski w biegach: na 1500 m (1956), na 5 km (1960, 1965 i 1966), w biegach przełajowych na 8 km (1964) i 6 km (1966 i 1967). Czterokrotny rekordzista kraju (3 km, 5 km, 10 km oraz w sztafecie 4 x 1500 m). Członek lekkoatletycznego „Wunderteamu” Jana Mulaka, obok Józefa Chromika, Zdzisława Krzyszkowiaka i Mariana Jochmana w latach 60. XX w. zaliczany do światowej czołówki długodystansowców. Karierę sportową zakończył 30 IX 1967.

Od 1965 (jeszcze w trakcie kariery sportowej) trener sekcji lekkiej atletyki Lechii, w latach 1974–1975 i 1979 trener Polskiego Związku Lekkiej Atletyki. 10 IV 1969 absolwent Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego (później Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego) w Poznaniu, w maju tego roku uzyskał uprawnienia trenerskie I klasy. W latach 1972–1974 nauczyciel WF-u w Technikum Łączności w Gdańsku, w latach 1974–1991 w Studium Wychowania Fizycznego Uniwersytetu Gdańskiego. Od 1980 doktor na podstawie pracy Wpływ stosowanych środków treningowych na wynik sportowy juniorów i juniorek w biegach na średnie i długie dystanse.

W 1980 członek i działacz NSZZ „Solidarności”, przewodniczący regionalnej i wiceprzewodniczący Sekcji Krajowej Kultury Fizycznej i Sportu, z jej ramienia uczestniczący w zespole przygotowującym projekt ustawy sejmowej o kulturze fizycznej. Wieloletni członek Polskiego Komitetu Olimpijskiego, prze cztery kadencje zasiadał w jego Zarządzie. Współzałożyciel i wiceprzewodniczący Towarzystwa Olimpijczyków Polskich. W 1989 uczestnik debaty na temat naprawy polskiego sportu, podczas tworzenia rządu przez Jana Krzysztofa Bieleckiego był kandydatem (odmówił) na ministra sportu.

W 1990 odszedł na wcześniejszą emeryturę, w 1991 powrócił do pracy jako koordynator sekcji LA Lechii Gdańsk. Twórca Stowarzyszenia Maratonu ,,Solidarności” ( maraton Solidarności), od 1995 jego dyrektor. W czasie tworzenia rządu Jerzego Buzka (1997) raz drugi proponowano mu tekę ministra sportu (ponownie odmówił). W latach 1998–2011 dyrektor Centralnego Ośrodka Sportu w Cetniewie.

W 1973 główny inicjator powołaniem do życia corocznego lekkoatletycznego Memoriału im. Józefa Żylewicza, przez wiele lat jeden z głównych organizatorów tej imprezy. Promotor sportu i kultury fizycznej wśród społeczności lokalnej oraz łączenia różnych środowisk społecznych wokół ważnych idei i celów, między innymi pomysłodawca i główny organizator „Sztafety Św. Wojciecha” z Gniezna do Gdańska (1997) (pobiegł na ostatnim, finalnym odcinku do miejscowości Święty Gaj) oraz współorganizator „Biegów Nadwiślańskich” na trasie Barania Góra–Gdańsk (1998, 2000).

Odznaczony między innymi Krzyżem Kawalerskim (1960) i Oficerskim (2000) Orderu Odrodzenia Polski, srebrnym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe, Dyplomem Honorowym Polskiego Komitetu Olimpijskiego „Za działalność i zasługi dla rozwoju idei olimpijskiej”, Laurem Jerzego Buzka „za wyjątkowe dokonania" (2001), Medalem 700-lecia Tczewa (1960). W 1958, 1959, 1961 i 1962 zwycięzca plebiscytu „Dziennika Bałtyckiego” na najlepszego sportowca województwa gdańskiego. Czterokrotnie w dziesiątce najlepszych polskich sportowców w plebiscycie "Przeglądu Sportowego": 1959 (6. miejsce), 1960 (9. miejsce), 1961 (6. miejsce), 1962 (7. miejsce). Zasłużony mistrz sportu (1962). Honorowy Obywatel Miasta Tczewa (2015), Członek Honorowy Stowarzyszenia Biegający Tczew (2013). Laureat wyróżnienia „Fair Play” Polskiego Komitetu Olimpijskiego „za całokształt kariery sportowej i godne życie po jej zakończeniu” (2013).

Żonaty po raz pierwszy w 1957 z Mirosławą z domu Budnik, jako wdowiec po raz drugi z Urszulą, po raz trzeci z Krystyną, lekarzem. Ojciec Karoliny, absolwentki architektury na PG, Joanny, Jarosława i Andrzeja, wyczynowych koszykarzy. Sportowe trofea przekazał do poświęconej mu Izby Pamięci w Muzeum Fabryka Sztuk w Tczewie. JANSZ