TUSK JÓZEF, lutnik
| Linia 4: | Linia 4: | ||
'''JÓZEF TUSK''' (23 III 1907 [[EMAUS | Emaus]] – 12 VI 1987 Sopot), lutnik. Syn właściciela sklepu z dewocjonaliami Józefa (1870–1910) i Augustyny z domu Adamczyk. Ukończył w Gdańsku niemiecką szkołę powszechną i polską wieczorową, następnie | '''JÓZEF TUSK''' (23 III 1907 [[EMAUS | Emaus]] – 12 VI 1987 Sopot), lutnik. Syn właściciela sklepu z dewocjonaliami Józefa (1870–1910) i Augustyny z domu Adamczyk. Ukończył w Gdańsku niemiecką szkołę powszechną i polską wieczorową, następnie | ||
| − | [[PAŃSTWOWA RZEMIEŚLNICZA SZKOŁA DOKSZTAŁCAJĄCA | Szkołę Rzemiosła Artystycznego (Kunstgewerbeschule)]]. | + | [[PAŃSTWOWA RZEMIEŚLNICZA SZKOŁA DOKSZTAŁCAJĄCA | Szkołę Rzemiosła Artystycznego (Kunstgewerbeschule)]]. W 1923 pływał w charakterze chłopca okrętowego na statkach „Gdynia” i „Warszawa”. Posiadał [[OBYWATELSTWO II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA | obywatelstwo II Wolnego Miasta Gdańska]].<br/><br/> |
| − | W latach 1926–1939 | + | W latach 1926–1939 pracował w Polskich Kolejach Państwowych, między innymi od 1 I 1938 jako telegrafista na [[DWORZEC GDAŃSK GŁÓWNY | Dworcu Gdańsk Główny]]. Należał do [[GMINA POLSKA ZWIĄZEK POLAKÓW W WOLNYM MIEŚCIE GDAŃSKU | Gminy Polskiej Związku Polaków]] w II WMG, [[ZJEDNOCZENIE ZAWODOWE POLSKIE | Zjednoczenia Zawodowego Polskiego]], Towarzystwa Śpiewaczego „Harmonia”. Mieszkał w Gdańsku-[[SIEDLCE | Siedlcach]] przy Rothahnchengang 25 (ul. Goszczyńskiego).<br/><br/> |
| − | Początkowo, w roku 1924, jako samouk, próbował budować skrzypce. Od 1934 pracował pod kierunkiem Emila Neumanna i zbudował skrzypce modelu Steinera. Kolejne wykonał w obozie koncentracyjnym. Od 1949 roku prowadził pracownię w Sopocie, od 1955 był członkiem Związku Polskich Artystów Lutników. Zbudował około 150 skrzypiec, 10 altówek, wiolonczelę i około 12 gitar. Został laureatem I Krajowego Konkursu Lutniczego w 1955 roku. Na wystawie Polskie Instrumenty Muzyczne (Warszawa 1966) prezentował skrzypce z roku 1965. Stosował kartki identyfikacyjne: ''Józef Tusk / Sopot / Anno 1955''. Nagrodzony Medalem Zwycięstwa i Wolności (1946) oraz odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1979). <br/><br/> | + | Aresztowany 1 IX 1939, przetrzymywany był w [[VICTORIASCHULE | Victoriaschule]], w gdańskim [[ARESZT ŚLEDCZY W GDAŃSKU| więzieniu]], od 20 września w [[OBÓZ DLA POLAKÓW W NOWYM PORCIE | obozie dla Polaków w Nowym Porcie]], skąd skierowany został do przymusowych prac w gospodarstwie rolnym w Gross Lesewitz (Lasowice Wielkie) na Żuławach. Od 19 III 1940 przebywał w [[OBÓZ STUTTHOF | obozie Stutthof]], skierowany do prac przy wałach ochronnych w okolicach Nowego Dworu Gdańskiego i do podobozu w stoczni Schichaua w Elblągu, następnie wywieziony do obozu w Neuengamme koło Hamburga, gdzie pracował przy budowie kanału Elby. Zwolniony 26 VIII 1942 w wyniku starań żony i z poręczenia właściciela gdańskiej fabryki mydła i kosmetyków G. Schatza, u którego pracował po zwolnieniu jako palacz. 2 VIII 1944 został wcielony do Wermachtu, do Batalionu Szkoleniowego Grenadierów w Achen (Akwizgran). Pracując przy budowie okopów, w październiku trafił do amerykańskiej niewoli, od 24 listopada służył w Polskich Siłach Zbrojnych. W Polsce od 17 X 1945. Zamieszkał w Sopocie, powrócił do pracy w PKP jako naczelny dyspozytor ruchu towarowego okręgu pomorskiego. <br/><br/> |
| − | + | Początkowo, w roku 1924, jako samouk, próbował budować skrzypce. Od 1934 pracował pod kierunkiem Emila Neumanna i zbudował skrzypce modelu Steinera. Kolejne wykonał w obozie koncentracyjnym. Od 1949 roku prowadził pracownię w Sopocie, od 1955 był członkiem Związku Polskich Artystów Lutników. Zbudował około 150 skrzypiec, 10 altówek, wiolonczelę i około 12 gitar. Został laureatem I Krajowego Konkursu Lutniczego w 1955 roku. Na wystawie Polskie Instrumenty Muzyczne (Warszawa 1966) prezentował skrzypce z roku 1965. Stosował kartki identyfikacyjne: ''Józef Tusk / Sopot / Anno 1955''. Zajmował się też malarstwem, rzeźbiarstwem, wyrobem mebli. Należał do Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych. Nagrodzony Medalem Zwycięstwa i Wolności (1946) oraz odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1979). <br/><br/> | |
| + | Od 27 VI 1927 żonaty był z Julianną z domu Jeżewską (1904–1970), doczekał się synów Donalda (ur. 1930), [[TUSK BRONISŁAW| Bronisława]] (ur. 1935), Rajmunda Leona (ur. 1936) oraz córek: Eleonory Marii Gurkowskiej (ur. 1932) i Ewy Marii (ur. 1934). Pochowany na Cmentarzu Katolickim w Sopocie. {{author: BV}} {{author: RED}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 08:18, 13 wrz 2021
JÓZEF TUSK (23 III 1907 Emaus – 12 VI 1987 Sopot), lutnik. Syn właściciela sklepu z dewocjonaliami Józefa (1870–1910) i Augustyny z domu Adamczyk. Ukończył w Gdańsku niemiecką szkołę powszechną i polską wieczorową, następnie
Szkołę Rzemiosła Artystycznego (Kunstgewerbeschule). W 1923 pływał w charakterze chłopca okrętowego na statkach „Gdynia” i „Warszawa”. Posiadał obywatelstwo II Wolnego Miasta Gdańska.
W latach 1926–1939 pracował w Polskich Kolejach Państwowych, między innymi od 1 I 1938 jako telegrafista na Dworcu Gdańsk Główny. Należał do Gminy Polskiej Związku Polaków w II WMG, Zjednoczenia Zawodowego Polskiego, Towarzystwa Śpiewaczego „Harmonia”. Mieszkał w Gdańsku- Siedlcach przy Rothahnchengang 25 (ul. Goszczyńskiego).
Aresztowany 1 IX 1939, przetrzymywany był w Victoriaschule, w gdańskim więzieniu, od 20 września w obozie dla Polaków w Nowym Porcie, skąd skierowany został do przymusowych prac w gospodarstwie rolnym w Gross Lesewitz (Lasowice Wielkie) na Żuławach. Od 19 III 1940 przebywał w obozie Stutthof, skierowany do prac przy wałach ochronnych w okolicach Nowego Dworu Gdańskiego i do podobozu w stoczni Schichaua w Elblągu, następnie wywieziony do obozu w Neuengamme koło Hamburga, gdzie pracował przy budowie kanału Elby. Zwolniony 26 VIII 1942 w wyniku starań żony i z poręczenia właściciela gdańskiej fabryki mydła i kosmetyków G. Schatza, u którego pracował po zwolnieniu jako palacz. 2 VIII 1944 został wcielony do Wermachtu, do Batalionu Szkoleniowego Grenadierów w Achen (Akwizgran). Pracując przy budowie okopów, w październiku trafił do amerykańskiej niewoli, od 24 listopada służył w Polskich Siłach Zbrojnych. W Polsce od 17 X 1945. Zamieszkał w Sopocie, powrócił do pracy w PKP jako naczelny dyspozytor ruchu towarowego okręgu pomorskiego.
Początkowo, w roku 1924, jako samouk, próbował budować skrzypce. Od 1934 pracował pod kierunkiem Emila Neumanna i zbudował skrzypce modelu Steinera. Kolejne wykonał w obozie koncentracyjnym. Od 1949 roku prowadził pracownię w Sopocie, od 1955 był członkiem Związku Polskich Artystów Lutników. Zbudował około 150 skrzypiec, 10 altówek, wiolonczelę i około 12 gitar. Został laureatem I Krajowego Konkursu Lutniczego w 1955 roku. Na wystawie Polskie Instrumenty Muzyczne (Warszawa 1966) prezentował skrzypce z roku 1965. Stosował kartki identyfikacyjne: Józef Tusk / Sopot / Anno 1955. Zajmował się też malarstwem, rzeźbiarstwem, wyrobem mebli. Należał do Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych. Nagrodzony Medalem Zwycięstwa i Wolności (1946) oraz odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1979).
Od 27 VI 1927 żonaty był z Julianną z domu Jeżewską (1904–1970), doczekał się synów Donalda (ur. 1930), Bronisława (ur. 1935), Rajmunda Leona (ur. 1936) oraz córek: Eleonory Marii Gurkowskiej (ur. 1932) i Ewy Marii (ur. 1934). Pochowany na Cmentarzu Katolickim w Sopocie.
