SZABLEWSKI ALOJZY, inżynier, działacz opozycji demokratycznej

Z Encyklopedia Gdańska
Wersja Blazejsliwinski (dyskusja | edycje) z dnia 09:39, 6 maj 2023

(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Alojzy Szablewski przemawia na bramie Stoczni Gdańskiej po wprowadzeniu stanu wojennego, 13 XII 1981
Alojzy Szablewski
Tablica pamiątkowa poświęcona Alojzemu Szablewskiemu w siedzibie Komisji Krajowej NSZZ Solidarność, ul. Wały Piastowskie 24

ALOJZY SZABLEWSKI (4 VII 1925 Tczew – 30 IV 2017 Gdańsk), inżynier, działacz opozycji. Syn Franciszka, pracownika lokomotywowni w Zajączkowie Tczewskim, prezesa Pomorskiego Okręgowego Związku Zawodowego Kolejarzy, działacza Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem (BBWR) i Obozu Zjednoczenia Narodowego, radnego miasta Tczewa, i Franciszki z domu Dunajskiej, brat Teresy i Józefy. Po wybuchu II wojny zamieszkał w należącym do rodziny domu w Legionowie. W 1944 jako żołnierz Armii Krajowej brał udział w powstaniu warszawskim. W latach 1944–1945 zatrudniony w Fabryce Maszyn Rolniczych, od marca do maja 1945 w Starostwie Powiatowym w Tczewie, ukończył tamtejsze LO. W maju 1945 zgłosił się do zawodowej służby wojskowej, do września 1947 podchorąży w szkole oficerskiej Piechoty w Inowrocławiu, następnie Artylerii w Toruniu, od września 1947 do grudnia 1950 dowódca plutonu artylerii w Brzegu nad Odrą.

Usunięty z wojska jako „fanatyk religijny”, "wróg Polski Ludowej” w grudniu 1950 wobec wyrażanych sprzeciwów w sprawie zakazów odbywania przez żołnierzy praktyk religijnych. W od stycznia 1951 do czerwca 1952 pracownik w Powszechnej Spółdzielni Spożywców w Tczewie (referent bhp i ppoż.). Ze względu na polityczną przeszłość w 1952 nie został przyjęty na studia na Politechnice Gdańskiej (PG). Od września 1952 do grudnia 1990 projektant w Centralnym Biurze Konstrukcji Okrętowych (CBKO) i Biurze Projektowo-Konstrukcyjnym Stoczni Gdańskiej im. Lenina (kreślarz, starszy konstruktor, kierownik zespołu). Od września 1953 mieszkał w Gdańsku. Z poparciem CBKO, po spełnieniu wymogu ponownego zdania egzaminu maturalnego (eksternistycznie), w 1963 ukończył systemem wieczorowym Wydział Budowy Okrętów PG.

W grudniu 1970, w czerwcu 1976 i w sierpniu 1980 uczestnik protestów w Stoczni Gdańskiej. Od września 1980 w Solidarności; członek Prezydium Komitetu Zakładowego, w marcu–kwietniu 1981 jeden z inicjatorów odwołania Anny Walentynowicz z Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego. Od listopada 1981 przewodniczący Komisji Zakładowej. Od 13 do 15 XII 1981 uczestnik strajku w Stoczni Gdańskiej, przewodniczący Zakładowego Komitetu Strajkowego, powstrzymał stoczniowców przed użyciem siły wobec jednostek ZOMO zapobiegając rozlewowi krwi. 15 XII 1981 aresztowany, osadzony w gdańskim Areszcie Śledczym. 28 V 1982 skazany wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Gdańsku na dwa lata więzienia w zawieszeniu, po ogłoszeniu wyroku zwolniony, powrócił do pracy w Stoczni Gdańskiej na stanowisku robotnika. Po wyjściu współzałożyciel i szef Tajnej Komisji Zakładowej Solidarności w Stoczni Gdańskiej (współorganizator pomocy dla rodzin osób represjonowanych, zbierania składek, wydawania podziemnego pisma „Rozwaga i Solidarność”, dokumentów: Karta 84, Posłanie do ujarzmionych narodów Europy Środkowej, druków okolicznościowych). W maju i sierpniu 1988 przewodniczący Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej, w sierpniu 1988 członek Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Od 1990 na emeryturze.

W latach 1991–1995 w Zjednoczeniu Chrześcijańsko-Narodowym, 1996–2000 w Ruchu Odbudowy Polski. W okresie 1991–1993 poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej z listy Wyborczej Akcji Katolickiej. W latach 1991-1995 członek Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, w 1996-2000 Ruchu Odbudowy Polski (był zastępcą przewodniczącego okręgu gdańskiego). Od 1994 członek Stowarzyszenia Osób Represjonowanych „Godność” w Gdańsku, od 2003 członek Stowarzyszenia Solidarni z Kolebki.

Gabriel Szablewski, wikariusz kościoła NMP, 1983

Odznaczony między innymi: w 1981 odznaką „Zasłużony dla Stoczni Gdańskiej”, w 1999 za zasługi dla Polski medalem „Polonia Mater Nostra Est”, w 2006 Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, w 2016 Krzyżem Wolności i Solidarności. W latach 1970-1987 otrzymał 14 dyplomów uznania za prototypowe projekty statków.

Mieszkał w Gdańsku–Żabiance. Od 1957 mąż Adeli z domu Nikiel (9 VII 1931 – 4 V 2006 Gdańsk), lekarki. Ojciec Jacka i Gabriela (ur. 1959), absolwenta Gdańskiego Seminarium Duchownego, po święceniach kapłańskich w 1983 wikariusza w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gdańsku, w latach 1984–1985 w kościele Chrystusa Odkupiciela w Gdańsku-Żabiance, który odszedł ze stanu kapłańskiego w 1985, następnie właściciela firmy transportowej w Kanadzie. Pochowany w asyście wojskowej na Cmentarzu Komunalnym w Oliwie.

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania