SCHADE ERNST AUGUST, architekt, teolog, radny
Linia 8: | Linia 8: | ||
'''ERNST AUGUST SCHADE''' (28 VII 1865 Tylża – 1 I 1929 Gdańsk), architekt, teolog, [[RADA MIEJSKA | radny miasta]] Gdańska. Syn rentiera Alfreda i Amalii Kaiser. W latach 1885–1890 studiował w Wyższej Szkole Technicznej (Technische Hochschule, po 1945 Uniwersytet Techniczny) w Berlinie-Charlottenburgu. W 1891 zdał egzaminy na kierownika budowlanego. Po studiach odbył praktyki w Strasburgu, następnie w Saarburgu (obecnie Sarrebourg w Lotaryngii). W 1895 zdał drugi egzamin zawodowy dający uprawnienia architekta. Pracę w tym zawodzie rozpoczął w administracji rejencji w Gumbinnen (obecnie Gusiew, obwód kaliningradzki). W 1896 roku urlopował się ze służby państwowej.<br/><br/> | '''ERNST AUGUST SCHADE''' (28 VII 1865 Tylża – 1 I 1929 Gdańsk), architekt, teolog, [[RADA MIEJSKA | radny miasta]] Gdańska. Syn rentiera Alfreda i Amalii Kaiser. W latach 1885–1890 studiował w Wyższej Szkole Technicznej (Technische Hochschule, po 1945 Uniwersytet Techniczny) w Berlinie-Charlottenburgu. W 1891 zdał egzaminy na kierownika budowlanego. Po studiach odbył praktyki w Strasburgu, następnie w Saarburgu (obecnie Sarrebourg w Lotaryngii). W 1895 zdał drugi egzamin zawodowy dający uprawnienia architekta. Pracę w tym zawodzie rozpoczął w administracji rejencji w Gumbinnen (obecnie Gusiew, obwód kaliningradzki). W 1896 roku urlopował się ze służby państwowej.<br/><br/> | ||
Od stycznia 1897 w Gdańsku, w 1899 wystąpił z prośbą o zwolnienie z pruskiej służby państwowej i rozpoczął samodzielną działalność w swoim zawodzie. W 1908 miał pracownię i mieszkał przy [[PLAC HANZY | pl. Hanzy 8]], w kamienicy, którą zaprojektował. W latach 1905–1919 radny Gdańska. W latach 1920–1923 przysięgły biegły sądowy. Od 1910 do 1921 pełnił funkcję przewodniczącego gdańskiej Gminy Wolnoreligijnej (Freie religiöse Gemeinde). Autor publikacji z dziedziny teologii: ''Deutsche Aufbaugedanken über Weltordnung, Mensch und All, Mensch und Mensch'' (1924), ''Deutsche Religion. In Vergangenheit, in Gegenwart und Zukunft. Ein freies religiöses Zeugnis'' (1926). Wieloletni członek rady Stowarzyszenia Właścicieli Nieruchomości i Gruntów (Haus- und Grundbesitzer Verein zu Danzig) oraz Zachodniopruskiego Stowarzyszenia Architektów i Inżynierów w Gdańsku (Westpreußischer Architekten- und Ingenieur-Verein zu Danzig). <br/><br/> | Od stycznia 1897 w Gdańsku, w 1899 wystąpił z prośbą o zwolnienie z pruskiej służby państwowej i rozpoczął samodzielną działalność w swoim zawodzie. W 1908 miał pracownię i mieszkał przy [[PLAC HANZY | pl. Hanzy 8]], w kamienicy, którą zaprojektował. W latach 1905–1919 radny Gdańska. W latach 1920–1923 przysięgły biegły sądowy. Od 1910 do 1921 pełnił funkcję przewodniczącego gdańskiej Gminy Wolnoreligijnej (Freie religiöse Gemeinde). Autor publikacji z dziedziny teologii: ''Deutsche Aufbaugedanken über Weltordnung, Mensch und All, Mensch und Mensch'' (1924), ''Deutsche Religion. In Vergangenheit, in Gegenwart und Zukunft. Ein freies religiöses Zeugnis'' (1926). Wieloletni członek rady Stowarzyszenia Właścicieli Nieruchomości i Gruntów (Haus- und Grundbesitzer Verein zu Danzig) oraz Zachodniopruskiego Stowarzyszenia Architektów i Inżynierów w Gdańsku (Westpreußischer Architekten- und Ingenieur-Verein zu Danzig). <br/><br/> | ||
− | Autor projektów wielu realizacji architektonicznych w Gdańsku i okolicach, między innymi hotelu Deutsches Haus przy Holzmarkt 12–14 (Targ Drzewny, 1899; zob. [[HOTELE| hotele]]), prywatnej kliniki przy Hansaplatz 14 (ul. Wały Piastowskie, 1903), przebudowy dotychczasowej siedziby Banku Rzeszy na potrzeby domu handlowego [[PETERSEN CHRISTIAN JOHANN | Potrykus & Fuchs]] przy Jopengasse 69 (ul. Piwna, 1907), siedziby oddziału banku Norddeutsche Creditanstalt z Królewca przy Langer Markt 19 (ul. Długi Targ, 1908), kompleksu zabudowań elektrowni wodnej w Straszynie-Prędzieszynie (1910), [[SPORTHALLE | Sporthalle]] w Gdańsku-Wrzeszczu przy Große Allee 15 (al. Zwycięstwa, 1915). Na zlecenie osób prywatnych projektował wille między innymi: przy Baumbachallee 7 (ul. Konopnickiej, 1902), Jäschkentaler Weg 19 (ul. Jaśkowa Dolina, 1899, dla [[SCHREY CARL OTTO, przedsiębiorca, były patron gdańskiej ulicy | Carla Ottona Schreya]]), Hermannshoferweg 14 (ul. Wassowskiego, 1905) i przy Große Allee 31 (al. Zwycięstwa, 1916) w Gdańsku-Wrzeszczu, a także przy Büllowallee 12 (ul. Mickiewicza, 1909) w Sopocie, oraz zespół pałacowo-parkowy w parku Modrzewie w Elblągu (1906). Budował także kamienice, głównie na terenach powstałych po rozbiórce nowożytnych fortyfikacji, na przykład przy Karrenwall 7 (ul. Okopowa, 1904) dla [[DAMME RICHARD THEODOR, bankowiec, honorowy obywatel Gdańska, były patron ulicy | Richarda Theodora Damme]], Holzmarkt 15/16 (Targ Drzewny, 1898). Autor niezrealizowanej koncepcji budowy nowego teatru miejskiego na [[TARG SIENNY | Targu Siennym]] (1899). W swoich projektach odwoływał się do form historyzujących, tworząc głównie w stylu neorenesansu północnego, ale też neogotyku, neobaroku czy neoklasycyzmu. <br/><br/> | + | Autor projektów wielu realizacji architektonicznych w Gdańsku i okolicach, między innymi hotelu Deutsches Haus przy Holzmarkt 12–14 (Targ Drzewny, 1899; zob. [[HOTELE| hotele]]), prywatnej kliniki przy Hansaplatz 14 (ul. Wały Piastowskie, 1903), przebudowy dotychczasowej siedziby Banku Rzeszy na potrzeby domu handlowego [[PETERSEN CHRISTIAN JOHANN, kupiec | Potrykus & Fuchs]] przy Jopengasse 69 (ul. Piwna, 1907), siedziby oddziału banku Norddeutsche Creditanstalt z Królewca przy Langer Markt 19 (ul. Długi Targ, 1908), kompleksu zabudowań elektrowni wodnej w Straszynie-Prędzieszynie (1910), [[SPORTHALLE | Sporthalle]] w Gdańsku-Wrzeszczu przy Große Allee 15 (al. Zwycięstwa, 1915). Na zlecenie osób prywatnych projektował wille między innymi: przy Baumbachallee 7 (ul. Konopnickiej, 1902), Jäschkentaler Weg 19 (ul. Jaśkowa Dolina, 1899, dla [[SCHREY CARL OTTO, przedsiębiorca, były patron gdańskiej ulicy | Carla Ottona Schreya]]), Hermannshoferweg 14 (ul. Wassowskiego, 1905) i przy Große Allee 31 (al. Zwycięstwa, 1916) w Gdańsku-Wrzeszczu, a także przy Büllowallee 12 (ul. Mickiewicza, 1909) w Sopocie, oraz zespół pałacowo-parkowy w parku Modrzewie w Elblągu (1906). Budował także kamienice, głównie na terenach powstałych po rozbiórce nowożytnych fortyfikacji, na przykład przy Karrenwall 7 (ul. Okopowa, 1904) dla [[DAMME RICHARD THEODOR, bankowiec, honorowy obywatel Gdańska, były patron ulicy | Richarda Theodora Damme]], Holzmarkt 15/16 (Targ Drzewny, 1898). Autor niezrealizowanej koncepcji budowy nowego teatru miejskiego na [[TARG SIENNY | Targu Siennym]] (1899). W swoich projektach odwoływał się do form historyzujących, tworząc głównie w stylu neorenesansu północnego, ale też neogotyku, neobaroku czy neoklasycyzmu. <br/><br/> |
Mieszkał po 1914 przy Am Olivaer Tor 1 (ul. Dyrekcyjna). Od czasu ślubu w Tylży w 1897 żonaty był z Emmą Margarethą Keyser (zm. po 1939), w 1933 mieszkającą przy Am Olivaer Tor 1, następnie w kamienicy czynszowej przy Am Jacobs Tor 12 (obecnie fragment ul. Wałowej). Ojciec Wernera i Ernsta Ulricha, w 1935 radcy budowlanego. {{author: MAS}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | Mieszkał po 1914 przy Am Olivaer Tor 1 (ul. Dyrekcyjna). Od czasu ślubu w Tylży w 1897 żonaty był z Emmą Margarethą Keyser (zm. po 1939), w 1933 mieszkającą przy Am Olivaer Tor 1, następnie w kamienicy czynszowej przy Am Jacobs Tor 12 (obecnie fragment ul. Wałowej). Ojciec Wernera i Ernsta Ulricha, w 1935 radcy budowlanego. {{author: MAS}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] |
Wersja z 17:59, 28 gru 2022
ERNST AUGUST SCHADE (28 VII 1865 Tylża – 1 I 1929 Gdańsk), architekt, teolog, radny miasta Gdańska. Syn rentiera Alfreda i Amalii Kaiser. W latach 1885–1890 studiował w Wyższej Szkole Technicznej (Technische Hochschule, po 1945 Uniwersytet Techniczny) w Berlinie-Charlottenburgu. W 1891 zdał egzaminy na kierownika budowlanego. Po studiach odbył praktyki w Strasburgu, następnie w Saarburgu (obecnie Sarrebourg w Lotaryngii). W 1895 zdał drugi egzamin zawodowy dający uprawnienia architekta. Pracę w tym zawodzie rozpoczął w administracji rejencji w Gumbinnen (obecnie Gusiew, obwód kaliningradzki). W 1896 roku urlopował się ze służby państwowej.
Od stycznia 1897 w Gdańsku, w 1899 wystąpił z prośbą o zwolnienie z pruskiej służby państwowej i rozpoczął samodzielną działalność w swoim zawodzie. W 1908 miał pracownię i mieszkał przy pl. Hanzy 8, w kamienicy, którą zaprojektował. W latach 1905–1919 radny Gdańska. W latach 1920–1923 przysięgły biegły sądowy. Od 1910 do 1921 pełnił funkcję przewodniczącego gdańskiej Gminy Wolnoreligijnej (Freie religiöse Gemeinde). Autor publikacji z dziedziny teologii: Deutsche Aufbaugedanken über Weltordnung, Mensch und All, Mensch und Mensch (1924), Deutsche Religion. In Vergangenheit, in Gegenwart und Zukunft. Ein freies religiöses Zeugnis (1926). Wieloletni członek rady Stowarzyszenia Właścicieli Nieruchomości i Gruntów (Haus- und Grundbesitzer Verein zu Danzig) oraz Zachodniopruskiego Stowarzyszenia Architektów i Inżynierów w Gdańsku (Westpreußischer Architekten- und Ingenieur-Verein zu Danzig).
Autor projektów wielu realizacji architektonicznych w Gdańsku i okolicach, między innymi hotelu Deutsches Haus przy Holzmarkt 12–14 (Targ Drzewny, 1899; zob. hotele), prywatnej kliniki przy Hansaplatz 14 (ul. Wały Piastowskie, 1903), przebudowy dotychczasowej siedziby Banku Rzeszy na potrzeby domu handlowego Potrykus & Fuchs przy Jopengasse 69 (ul. Piwna, 1907), siedziby oddziału banku Norddeutsche Creditanstalt z Królewca przy Langer Markt 19 (ul. Długi Targ, 1908), kompleksu zabudowań elektrowni wodnej w Straszynie-Prędzieszynie (1910), Sporthalle w Gdańsku-Wrzeszczu przy Große Allee 15 (al. Zwycięstwa, 1915). Na zlecenie osób prywatnych projektował wille między innymi: przy Baumbachallee 7 (ul. Konopnickiej, 1902), Jäschkentaler Weg 19 (ul. Jaśkowa Dolina, 1899, dla Carla Ottona Schreya), Hermannshoferweg 14 (ul. Wassowskiego, 1905) i przy Große Allee 31 (al. Zwycięstwa, 1916) w Gdańsku-Wrzeszczu, a także przy Büllowallee 12 (ul. Mickiewicza, 1909) w Sopocie, oraz zespół pałacowo-parkowy w parku Modrzewie w Elblągu (1906). Budował także kamienice, głównie na terenach powstałych po rozbiórce nowożytnych fortyfikacji, na przykład przy Karrenwall 7 (ul. Okopowa, 1904) dla Richarda Theodora Damme, Holzmarkt 15/16 (Targ Drzewny, 1898). Autor niezrealizowanej koncepcji budowy nowego teatru miejskiego na Targu Siennym (1899). W swoich projektach odwoływał się do form historyzujących, tworząc głównie w stylu neorenesansu północnego, ale też neogotyku, neobaroku czy neoklasycyzmu.
Mieszkał po 1914 przy Am Olivaer Tor 1 (ul. Dyrekcyjna). Od czasu ślubu w Tylży w 1897 żonaty był z Emmą Margarethą Keyser (zm. po 1939), w 1933 mieszkającą przy Am Olivaer Tor 1, następnie w kamienicy czynszowej przy Am Jacobs Tor 12 (obecnie fragment ul. Wałowej). Ojciec Wernera i Ernsta Ulricha, w 1935 radcy budowlanego.