MACKENSEN AUGUST ANTON von, feldmarszałek, honorowy obywatel Gdańska
| < Poprzednie | Następne > |
AUGUST ANTON von MACKENSEN (6 XII 1849 Leipnitz koło Wittenbergi, Saksonia – 8 XI 1945 Schmiedeberg, Westfalia, pochowany w Burghorn koło Celle, Niemcy), feldmarszałek, jeden z najlepszych dowódców niemieckich z okresu I wojny światowej. Syn agronoma i zarządcy ziemskiego Ludwiga. Absolwent gimnazjum rolnego w Torgau (1873) i agronomii na uniwersytecie w Halle. Podczas studiów w roku 1869 wstąpił ochotniczo do 2. Regimentu Huzarów Śmierci (2. Przyboczny Pułk Huzarów im. Królowej Prus Wiktorii); uczestnik wojny Prus z Francją w latach 1870–1871, odznaczony za odwagę Krzyżem Żelaznym i w 1870 awansowany do stopnia podporucznika.
Po przeniesieniu do rezerwy ukończył przerwane studia i wstąpił na stałe do wojska. Od 1882 roku kapitan, od 1888 major; od czerwca 1893 do stycznia 1898 dowódca Pułku Przybocznego Huzarów nr 1 (Leibhusaren-Regiment Nr. 1) w Gdańsku ( 17. Korpus Armijny), od roku 1894 podpułkownik, od 1897 pułkownik. Od 1898 adiutant cesarza Wilhelma II (w 1899 otrzymał z jego rąk nobilitację szlachecką), od 1900 generał major, od 1908 generał kawalerii. Po powrocie do Gdańska, od września 1901 do września 1903 roku dowodził 36. Brygadą Huzarów, od września 1903 do stycznia 1908 roku 36. Dywizją Piechoty, od stycznia 1908 do listopada 1914 był dowódcą całego 17. Korpusu Armijnego.
W czasie I wojny światowej dowodził 9. Armią, walczącą w końcu 1914 w rejonie Łodzi i Kutna (za co otrzymał stopień generała pułkownika), od kwietnia 1915 dowodził 11. Armią, walczącą w Galicji: przełamał front rosyjski pod Gorlicami, za zajęcie Lwowa (czerwiec 1915) został mianowany 23 VI 1915 przez cesarza Wilhelma II feldmarszałkiem. 26 VI 1915 otrzymał tytuł honorowego obywatela Sopotu, 29 VI 1915 godność doktora honoris causa Technische Hochschule Danzig, a 15 VIII 1915 honorowe obywatelstwo miasta Gdańska, w 1923 Świnoujścia, Lidzbarka Warmińskiego i Bytowa.
W końcu 1915 roku, w kampanii przeciwko Serbii, zdobył Belgrad, w grudniu 1916 na froncie rumuńskim zdobył Bukareszt i do końca I wojny światowej był wojskowym gubernatorem Rumunii. W roku 1918 internowany przez aliantów i oskarżany o zbrodnie wojenne na terenie Rumunii. Uwolniony w listopadzie 1919 od zarzutów i z niewoli, w 1920 przeszedł w stan spoczynku ( Carl Lange). Zamieszkał w majątku Janowice koło Lęborka. Sympatyk kół głoszących rewizję granic ustalonych traktatem wersalskim, zwolennik partii nazistowskiej. Od 1934 roku jedyny żyjący emerytowany niemiecki feldmarszałek, od 1935 honorowy dowódca i patron 5. Pomorskiego Pułku Huzarów, stacjonującego w Słupsku. Od 1938 krytycznie nastawiony do nazistów, w 1940 występował przeciwko zbrodniom popełnionym przez Wehrmacht w trakcie kampanii w Polsce w 1939 roku, w maju 1941 wbrew woli Adolfa Hitlera brał udział w pogrzebie w Doorn (Holandia) byłego cesarza Wilhelma II (którego był adiutantem). W lutym 1945 roku wyjechał z Pomorza do Niemiec. W jego pogrzebie wzięła udział córka Wilhelma II Wiktoria Luiza.
Od 1879 żonaty był z Dorotheą (1854 – 4 XII 1905 Gdańsk), córką Karla von Horn i Doris z domu Martens, po jej śmierci ponowny związek małżeński zawarł w 1908 z Léonie von der Osten (1878–1963). Z pierwszego małżeństwa pełnoletniości dożyli: Hans Georg (1883–1947) w czasach hitlerowskich dyplomata i SS-Gruppenführer; Manfred (1886–1945) po maturze w 1905 w gdańskim Gimnazjum Miejskim i studiach prawniczych w Królewcu urzędnik państwowy; Eberhardt (1889–1969) maturę uzyskał w 1908 w gdańskim Gimnazjum Miejskim, następnie oficer, po 1933 dosłużył się stopnia generała pułkownika (Generaloberst), był w latach 1941-1943 dowódcą armii pancernej na froncie wschodnim, po zamachu na Adolfa Hitlera w lipcu 1944 przeniesiony w stan spoczynku. Córka Ruth (1897 –1945) pozostała stanu wolnego.
