KUHNERT STANISŁAW, kupiec, poseł do Volkstagu
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
'''STANISŁAW KUHNERT''' (13 IV 1884 Poznań – 26 IV 1933 Piotrowice Śląskie), kupiec, działacz polonijny, poseł do [[VOLKSTAG | Volkstagu]] w [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnym Mieście Gdańsku]]. Edukację odebrał w Poznaniu. Po studiach przeniósł się na Śląsk, od 1911 współpracował z pismem „Katolik”. Na Śląsku z ramienia Komitetu Wyborczego brał udział w pracach przedwyborczych w okręgu olesko-kluczborskim, gdzie wydawał tygodnik „Prawda" i założył Bank Ludowy. W ostatnim okresie I wojny światowej redaktor naczelny ukazującego się w Lesznie pisma „Kraj” (optującego wcześniej za odrodzeniem Polski przy boku Niemiec). <br/><br/> | '''STANISŁAW KUHNERT''' (13 IV 1884 Poznań – 26 IV 1933 Piotrowice Śląskie), kupiec, działacz polonijny, poseł do [[VOLKSTAG | Volkstagu]] w [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnym Mieście Gdańsku]]. Edukację odebrał w Poznaniu. Po studiach przeniósł się na Śląsk, od 1911 współpracował z pismem „Katolik”. Na Śląsku z ramienia Komitetu Wyborczego brał udział w pracach przedwyborczych w okręgu olesko-kluczborskim, gdzie wydawał tygodnik „Prawda" i założył Bank Ludowy. W ostatnim okresie I wojny światowej redaktor naczelny ukazującego się w Lesznie pisma „Kraj” (optującego wcześniej za odrodzeniem Polski przy boku Niemiec). <br/><br/> | ||
| − | Od lata 1918 (przed zakończeniem I wojny światowej) osiadł w Sopocie. Od 17 VI 1919 członek, od listopada 1919 przewodniczący Rady Ludowej w Sopocie, inicjator utworzenia tamże 1 VII 1919 filii Narodowego Stronnictwa Robotniczego. Od grudnia 1919 radny Sopotu, prezes sopockiego oddziału [[TOWARZYSTWO GIMNASTYCZNE „SOKÓŁ” | Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”]] i [[ZJEDNOCZENIE ZAWODOWE POLSKIE | Zjednoczenia Zawodowego Polskiego]]. Zabiegał o równouprawnienie polskiej ludności Sopotu z niemiecką w sprawie stosowania języka podczas nabożeństw, między innymi w piśmie do biskupa chełmińskiego Augustyna Rosentretera z 24 IX 1919. <br/><br/> | + | Od lata 1918 (przed zakończeniem I wojny światowej) osiadł w Sopocie. Od 17 VI 1919 członek, od listopada 1919 przewodniczący Rady Ludowej w Sopocie, inicjator utworzenia tamże 1 VII 1919 filii Narodowego Stronnictwa Robotniczego. Od grudnia 1919 radny Sopotu, prezes sopockiego oddziału [[TOWARZYSTWO GIMNASTYCZNE „SOKÓŁ” | Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”]] i [[ZJEDNOCZENIE ZAWODOWE POLSKIE | Zjednoczenia Zawodowego Polskiego]]. Zabiegał o równouprawnienie polskiej ludności Sopotu z niemiecką w sprawie stosowania języka polskiego podczas nabożeństw, między innymi w piśmie do biskupa chełmińskiego Augustyna Rosentretera z 24 IX 1919. <br/><br/> |
W 1920 stał na czele polskiego Centralnego Komitetu Wyborczego przed wyborami do [[ZGROMADZENIE KONSTYTUCYJNE II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA | Zgromadzenia Konstytucyjnego II Wolnego Miasta Gdańska]]. Poseł do tego Zgromadzenia i do Volkstagu I kadencji (1920–1923), jako jedyny Polak wchodził w skład Komisji do Spraw Szkolnych Volkstagu. Wchodził w skład pierwszego zarządu powołanej w 1921 [[GDAŃSKA MACIERZ SZKOLNA (1921–1939) | Gdańskiej Macierzy Szkolnej]], 11 VII 1922 brał udział w zebraniu założycielskim [[TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUKI I SZTUKI | Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki]]. Prowadził Dom Handlowo-Spedycyjny „Bałtyk”. Był prezesem Zjednoczenia Polskich Kupców i Przemysłowców, organizatorem – równoległego z Targami Wiosennymi (Danziger Früjahrsmesse) ([[MIĘDZYNARODOWE TARGI GDAŃSKIE 1920–1930 | Międzynarodowe Targi Gdańskie]]) – pierwszego w II WMG Zjazdu Kupców i Przemysłowców Polskich (17-19 II 1920). W 1923 opuścił Sopot i osiadł na Śląsku, gdzie był do śmierci początkowo prezesem, następnie syndykiem Związku Gmin Województwa Śląskiego i redaktorem wydawanego w Katowicach przez Związek pisma „Orędownik Samorządu".<br/><br/> | W 1920 stał na czele polskiego Centralnego Komitetu Wyborczego przed wyborami do [[ZGROMADZENIE KONSTYTUCYJNE II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA | Zgromadzenia Konstytucyjnego II Wolnego Miasta Gdańska]]. Poseł do tego Zgromadzenia i do Volkstagu I kadencji (1920–1923), jako jedyny Polak wchodził w skład Komisji do Spraw Szkolnych Volkstagu. Wchodził w skład pierwszego zarządu powołanej w 1921 [[GDAŃSKA MACIERZ SZKOLNA (1921–1939) | Gdańskiej Macierzy Szkolnej]], 11 VII 1922 brał udział w zebraniu założycielskim [[TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUKI I SZTUKI | Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki]]. Prowadził Dom Handlowo-Spedycyjny „Bałtyk”. Był prezesem Zjednoczenia Polskich Kupców i Przemysłowców, organizatorem – równoległego z Targami Wiosennymi (Danziger Früjahrsmesse) ([[MIĘDZYNARODOWE TARGI GDAŃSKIE 1920–1930 | Międzynarodowe Targi Gdańskie]]) – pierwszego w II WMG Zjazdu Kupców i Przemysłowców Polskich (17-19 II 1920). W 1923 opuścił Sopot i osiadł na Śląsku, gdzie był do śmierci początkowo prezesem, następnie syndykiem Związku Gmin Województwa Śląskiego i redaktorem wydawanego w Katowicach przez Związek pisma „Orędownik Samorządu".<br/><br/> | ||
Żonaty był od 29 VIII 1911 z Małgorzatą (31 III 1893 Bytom - 1975), córką działacza niepodległościowego na Śląsku i posła na Sejm Ustawodawczy II RP (1919-1922) Pawła Dombka (15 VIII 1865 Bytom – 11 X 1925 Kraków) i jego pierwszej żony Walerii z domu Kawurek (zm. 1896), od 16 VIII 1920 członkini kuratorium polskiej ochronki w tzw. Hotelu „Polonia” (obecnie ul. Sobieskiego 35) w Sopocie. {{author: MA}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> | Żonaty był od 29 VIII 1911 z Małgorzatą (31 III 1893 Bytom - 1975), córką działacza niepodległościowego na Śląsku i posła na Sejm Ustawodawczy II RP (1919-1922) Pawła Dombka (15 VIII 1865 Bytom – 11 X 1925 Kraków) i jego pierwszej żony Walerii z domu Kawurek (zm. 1896), od 16 VIII 1920 członkini kuratorium polskiej ochronki w tzw. Hotelu „Polonia” (obecnie ul. Sobieskiego 35) w Sopocie. {{author: MA}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> | ||
Wersja z 13:33, 10 lut 2022
STANISŁAW KUHNERT (13 IV 1884 Poznań – 26 IV 1933 Piotrowice Śląskie), kupiec, działacz polonijny, poseł do Volkstagu w II Wolnym Mieście Gdańsku. Edukację odebrał w Poznaniu. Po studiach przeniósł się na Śląsk, od 1911 współpracował z pismem „Katolik”. Na Śląsku z ramienia Komitetu Wyborczego brał udział w pracach przedwyborczych w okręgu olesko-kluczborskim, gdzie wydawał tygodnik „Prawda" i założył Bank Ludowy. W ostatnim okresie I wojny światowej redaktor naczelny ukazującego się w Lesznie pisma „Kraj” (optującego wcześniej za odrodzeniem Polski przy boku Niemiec).
Od lata 1918 (przed zakończeniem I wojny światowej) osiadł w Sopocie. Od 17 VI 1919 członek, od listopada 1919 przewodniczący Rady Ludowej w Sopocie, inicjator utworzenia tamże 1 VII 1919 filii Narodowego Stronnictwa Robotniczego. Od grudnia 1919 radny Sopotu, prezes sopockiego oddziału Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i Zjednoczenia Zawodowego Polskiego. Zabiegał o równouprawnienie polskiej ludności Sopotu z niemiecką w sprawie stosowania języka polskiego podczas nabożeństw, między innymi w piśmie do biskupa chełmińskiego Augustyna Rosentretera z 24 IX 1919.
W 1920 stał na czele polskiego Centralnego Komitetu Wyborczego przed wyborami do Zgromadzenia Konstytucyjnego II Wolnego Miasta Gdańska. Poseł do tego Zgromadzenia i do Volkstagu I kadencji (1920–1923), jako jedyny Polak wchodził w skład Komisji do Spraw Szkolnych Volkstagu. Wchodził w skład pierwszego zarządu powołanej w 1921 Gdańskiej Macierzy Szkolnej, 11 VII 1922 brał udział w zebraniu założycielskim Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki. Prowadził Dom Handlowo-Spedycyjny „Bałtyk”. Był prezesem Zjednoczenia Polskich Kupców i Przemysłowców, organizatorem – równoległego z Targami Wiosennymi (Danziger Früjahrsmesse) ( Międzynarodowe Targi Gdańskie) – pierwszego w II WMG Zjazdu Kupców i Przemysłowców Polskich (17-19 II 1920). W 1923 opuścił Sopot i osiadł na Śląsku, gdzie był do śmierci początkowo prezesem, następnie syndykiem Związku Gmin Województwa Śląskiego i redaktorem wydawanego w Katowicach przez Związek pisma „Orędownik Samorządu".
Żonaty był od 29 VIII 1911 z Małgorzatą (31 III 1893 Bytom - 1975), córką działacza niepodległościowego na Śląsku i posła na Sejm Ustawodawczy II RP (1919-1922) Pawła Dombka (15 VIII 1865 Bytom – 11 X 1925 Kraków) i jego pierwszej żony Walerii z domu Kawurek (zm. 1896), od 16 VIII 1920 członkini kuratorium polskiej ochronki w tzw. Hotelu „Polonia” (obecnie ul. Sobieskiego 35) w Sopocie.
Bibliografia:
Mamuszka Franciszek, Polonia sopocka 1918—1939, "Litery", nr 5, 1972, s.11-15.
Mikos Stanisław, Kuhnert Stanisław, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego. Suplement I, Gdańsk 1998, s. 168-169.
Stępniak Henryk, Ludność polska w Wolnym Mieście Gdańsku (1920–1939), Gdańsk 1991 (przez indeks).
