KOŚCIÓŁ NIEPOKALANEGO SERCA MARYI
| (Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 10: | Linia 10: | ||
[[File:7_Kosciol_Niepokalanego_Serca_maryi.jpg|thumb|Nowe stacje Drogi Krzyżowej (wykonał mgr inż. Wiktor Ostrzałek z Katowic), 1970]] | [[File:7_Kosciol_Niepokalanego_Serca_maryi.jpg|thumb|Nowe stacje Drogi Krzyżowej (wykonał mgr inż. Wiktor Ostrzałek z Katowic), 1970]] | ||
[[File:8_Kosciol_Niepokalanego_Serca_Maryi.jpg|thumb|Odbiór nowych, 28-głosowych organów (wykonanych przez firmę Kamińskich z Warszawy), w składzie komisji odbierającej między innymi ks. prałat Franciszek Grucza (trzeci od lewej) i rektor klasztoru reformatów o. Apolinary Żak (czwarty od prawej), 1972]] | [[File:8_Kosciol_Niepokalanego_Serca_Maryi.jpg|thumb|Odbiór nowych, 28-głosowych organów (wykonanych przez firmę Kamińskich z Warszawy), w składzie komisji odbierającej między innymi ks. prałat Franciszek Grucza (trzeci od lewej) i rektor klasztoru reformatów o. Apolinary Żak (czwarty od prawej), 1972]] | ||
| + | [[File: 9_Kościoł_Niepokalanego_Serca_Maryi.jpg |thumb| Figura Najświętszej Marii Panny na cokole byłego pomnika pamięci mieszkańców Nowego Portu, poległych podczas I wojny światowej]] | ||
| − | '''KOŚCIÓŁ NIEPOKALANEGO SERCA MARYI''', [[NOWY PORT | Nowy Port]], ul. Oliwska (do 1945 | + | '''KOŚCIÓŁ NIEPOKALANEGO SERCA MARYI''', [[NOWY PORT | Nowy Port]], ul. Oliwska (do 1945 Olivaer Straße 2). W 1815 w Nowym Porcie przy Olivaer Straße 2, w byłym budynku warsztatu bednarskiego uruchomiono ewangelicki punkt duszpasterski z salą do nabożeństw. 8 II 1821 decyzją władz państwowych punkt otrzymał status Domu Modlitwy. W lutym 1883 powołano pierwszego proboszcza gminy ewangelickiej w Nowym Porcie, [[TENNSTAEDT KARL GUSTAV ADOLPH, pastor kościoła Wniebowstąpienia | Karla Gustava Adolpha Tennstaedta]]. Jego staraniem, z pomocą funduszy rządowych, 3 VIII 1839 położono kamień węgielny pod budowę Himmelfahrtskirche, kościoła Wniebowstąpienia, przy Olivaer Straße (w jej wschodniej części, przy rynku), mającego zastąpić leżący po sąsiedzku Dom Modlitwy (przeznaczony na obiekt pomocniczy). Okolicznościowe kazanie wygłosił z tej okazji pastor [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Najświętszej Marii Panny]] [[BRESLER CARL HEINRICH, pastor kościoła NMP w Gdańsku | Carl Heinrich Bresler]].<br/><br/> |
| − | W latach 1902–1904, na otrzymanej od miasta działce, wybudowano nową, ceglaną świątynię, która także przejęła wezwanie Wniebowstąpienia. Nowy kościół, do którego budowy doprowadził pastor [[KUBERT JOHANNES WALTER | Johannes Walter Kubert]], poświęcono 19 I 1905 | + | Nowy Kościół, według projektu Carla Ferdinanda Bussego (1802–1868) i Karla Friedricha Schinkla (1781–1841), zbudowany z muru pruskiego, liczący około 24 m długości i 15 m szerokości, z wieżą–dzwonnicą od wschodu, mogący pomieścić około 400 wiernych, poświęcony został przez Karla Gustava Tennstaedta 20 V 1841 pod wezwaniem Wniebowstąpienia. Ołtarz kościoła zdobił obraz [[MEYERHEIM FRIEDRICH EDUARD, artysta malarz | Friedricha Eduarda Meyerheima]], będący kopią obrazu Rafaela ''Przemienienie Pańskie''. Koszty budowy szacowano na 9300 talarów, z czego 6000 pochodziło z kasy rządowej, 2000 ze zbiórki, 1300 ze środków gminy ewangelickiej. |
| − | Nowy kościół został wzniesiony przez architekta Oskara Hossfelda, projekt odwoływał się do form romańskich i gotyckich. Obiekt murowany z cegły (przyziemie wieżowe z kamienia), trójnawowy z krótkim, zamkniętym pięciobocznie prezbiterium i masywem wieżowym od zachodu. Nawa główna została nakryta dachem dwuspadowym, nad nawami bocznymi wzniesiono dachy dwuspadowe, poprzeczne. Nawy miały długość 39,38 m, szerokość 21, 13 m. Masyw wieżowy | + | W latach 1902–1904, na otrzymanej od miasta działce, wybudowano nową, ceglaną świątynię, która także przejęła wezwanie Wniebowstąpienia. Nowy kościół, do którego budowy doprowadził pastor [[KUBERT JOHANNES WALTER, pastor kościoła Wniebowstąpienia | Johannes Walter Kubert]], poświęcono 19 I 1905. Stary kościół rozebrano, grunty zwrócono państwu. {{author: MrGl}} <br/><br/> |
| − | W [[ROK 1945 | 1945 | + | Nowy kościół został wzniesiony przez architekta Oskara Hossfelda, projekt odwoływał się do form romańskich i gotyckich. Obiekt murowany z cegły (przyziemie wieżowe z kamienia), trójnawowy z krótkim, zamkniętym pięciobocznie prezbiterium i masywem wieżowym od zachodu. Nawa główna została nakryta dachem dwuspadowym, nad nawami bocznymi wzniesiono dachy dwuspadowe, poprzeczne. Nawy miały długość 39,38 m, szerokość 21,13 m. Masyw wieżowy, o wysokości 61,50 m, zwieńczono dwoma smukłymi hełmami. Wnętrze miało i ma charakter salowy, z nawami bocznymi, w których założono empory, w części zachodniej – emporę organową. Nawę główną przykryto sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Na wieży zawieszono trzy dzwony, z których największy, „Friede auf Erben” („Pokój na Ziemi”), zarekwirowano podczas I wojny światowej. {{author: WS}}<br/><br/> |
| + | W [[ROK 1945 | 1945]] świątynia została częściowo zniszczona (szacunkowo w 57%), utraciła pozostałe dzwony. Przejęta przez [[REFORMACI | reformatów]] (franciszkanie reformaci), początkowo jako dzierżawa, od 1971 jako ich własność, otrzymała wezwanie Niepokalanego Serca Maryi. Po głównej odbudowie kościół poświęcił 19 IV 1949 administrator apostolski diecezji gdańskiej, ks. [[WRONKA ANDRZEJ, ksiądz, administrator diecezji, patron gdańskiej ulicy | Andrzej Wronka]], prace zakończono ostatecznie 16 V 1971 uroczystą konsekracją dokonaną przez [[KACZMAREK LECH, biskup gdański | bp. Lecha Kaczmarka]]. W stosunku do wyglądu przedwojennego odmiennie odbudowano zwieńczenie masywu wieżowego. Na wieży w 1966 zawieszono dwa dzwony, w tym jeden (mniejszy) odlany w 1928 w Danziger Werft ([[STOCZNIA KRÓLEWSKA | Stoczni Gdańskiej]]), pozyskano z bliżej nieokreślonej świątyni. Przed kościołem w 1922 ustawiono [[POMNIK MIESZKAŃCÓW NOWEGO PORTU POLEGŁYCH PODCZAS I WOJNY ŚWIATOWEJ | pomnik mieszkańców Nowego Portu poległych podczas I wojny światowej]] autorstwa [[FISCHER FRIEDRICH, profesor Technische Hochschule Danzig | Friedricha Fischera]], po 1945 częściowo zdemontowany, w 1957 na cokole ustawiono figurę Serca Maryi. {{author: BŚ}} <br /><br /> | ||
{| class="tableGda" | {| class="tableGda" | ||
|- | |- | ||
| Linia 20: | Linia 22: | ||
|- | |- | ||
| 1833–1856 | | 1833–1856 | ||
| − | | [[TENNSTAEDT KARL GUSTAV ADOLPH | Karl Gustav Adolph Tennstaedt]] | + | | [[TENNSTAEDT KARL GUSTAV ADOLPH, pastor kościoła Wniebowstąpienia | Karl Gustav Adolph Tennstaedt]] |
|- | |- | ||
| 1857–1879 | | 1857–1879 | ||
| − | | Johann Gottlieb Funk | + | | Johann Gottlieb Funk (10 X 1808 Gdańsk – 3 I 1879 Nowy Port), syn gdańskiego kupca Johanna, w 1832 absolwent [[GIMNAZJUM MIEJSKIE | Gimnazjum Miejskiego]] |
|- | |- | ||
| 1879–1891 | | 1879–1891 | ||
| − | | [[STENGEL ALBERT HUGO | + | | [[STENGEL ALBERT HUGO, pastor | Albert Hugo Walther Stengel]] |
|- | |- | ||
| 1892–1912 | | 1892–1912 | ||
| − | | [[KUBERT JOHANNES WALTER | Johannes Walter Kubert]] | + | | [[KUBERT JOHANNES WALTER, pastor kościoła Wniebowstąpienia | Johannes Walter Kubert]] |
|- | |- | ||
| 1913–1945 | | 1913–1945 | ||
| − | | [[GROSSMANN PAUL | Paul Grossmann]] | + | | [[GROSSMANN PAUL, pastor kościoła Wniebowstąpienia | Paul Grossmann]] |
|- | |- | ||
| class="authorEgTab" | {{author: MrGl}} | | class="authorEgTab" | {{author: MrGl}} | ||
Aktualna wersja na dzień 12:07, 16 lip 2023
KOŚCIÓŁ NIEPOKALANEGO SERCA MARYI, Nowy Port, ul. Oliwska (do 1945 Olivaer Straße 2). W 1815 w Nowym Porcie przy Olivaer Straße 2, w byłym budynku warsztatu bednarskiego uruchomiono ewangelicki punkt duszpasterski z salą do nabożeństw. 8 II 1821 decyzją władz państwowych punkt otrzymał status Domu Modlitwy. W lutym 1883 powołano pierwszego proboszcza gminy ewangelickiej w Nowym Porcie, Karla Gustava Adolpha Tennstaedta. Jego staraniem, z pomocą funduszy rządowych, 3 VIII 1839 położono kamień węgielny pod budowę Himmelfahrtskirche, kościoła Wniebowstąpienia, przy Olivaer Straße (w jej wschodniej części, przy rynku), mającego zastąpić leżący po sąsiedzku Dom Modlitwy (przeznaczony na obiekt pomocniczy). Okolicznościowe kazanie wygłosił z tej okazji pastor kościoła Najświętszej Marii Panny Carl Heinrich Bresler.
Nowy Kościół, według projektu Carla Ferdinanda Bussego (1802–1868) i Karla Friedricha Schinkla (1781–1841), zbudowany z muru pruskiego, liczący około 24 m długości i 15 m szerokości, z wieżą–dzwonnicą od wschodu, mogący pomieścić około 400 wiernych, poświęcony został przez Karla Gustava Tennstaedta 20 V 1841 pod wezwaniem Wniebowstąpienia. Ołtarz kościoła zdobił obraz Friedricha Eduarda Meyerheima, będący kopią obrazu Rafaela Przemienienie Pańskie. Koszty budowy szacowano na 9300 talarów, z czego 6000 pochodziło z kasy rządowej, 2000 ze zbiórki, 1300 ze środków gminy ewangelickiej.
W latach 1902–1904, na otrzymanej od miasta działce, wybudowano nową, ceglaną świątynię, która także przejęła wezwanie Wniebowstąpienia. Nowy kościół, do którego budowy doprowadził pastor Johannes Walter Kubert, poświęcono 19 I 1905. Stary kościół rozebrano, grunty zwrócono państwu.
Nowy kościół został wzniesiony przez architekta Oskara Hossfelda, projekt odwoływał się do form romańskich i gotyckich. Obiekt murowany z cegły (przyziemie wieżowe z kamienia), trójnawowy z krótkim, zamkniętym pięciobocznie prezbiterium i masywem wieżowym od zachodu. Nawa główna została nakryta dachem dwuspadowym, nad nawami bocznymi wzniesiono dachy dwuspadowe, poprzeczne. Nawy miały długość 39,38 m, szerokość 21,13 m. Masyw wieżowy, o wysokości 61,50 m, zwieńczono dwoma smukłymi hełmami. Wnętrze miało i ma charakter salowy, z nawami bocznymi, w których założono empory, w części zachodniej – emporę organową. Nawę główną przykryto sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Na wieży zawieszono trzy dzwony, z których największy, „Friede auf Erben” („Pokój na Ziemi”), zarekwirowano podczas I wojny światowej.
W 1945 świątynia została częściowo zniszczona (szacunkowo w 57%), utraciła pozostałe dzwony. Przejęta przez reformatów (franciszkanie reformaci), początkowo jako dzierżawa, od 1971 jako ich własność, otrzymała wezwanie Niepokalanego Serca Maryi. Po głównej odbudowie kościół poświęcił 19 IV 1949 administrator apostolski diecezji gdańskiej, ks. Andrzej Wronka, prace zakończono ostatecznie 16 V 1971 uroczystą konsekracją dokonaną przez bp. Lecha Kaczmarka. W stosunku do wyglądu przedwojennego odmiennie odbudowano zwieńczenie masywu wieżowego. Na wieży w 1966 zawieszono dwa dzwony, w tym jeden (mniejszy) odlany w 1928 w Danziger Werft ( Stoczni Gdańskiej), pozyskano z bliżej nieokreślonej świątyni. Przed kościołem w 1922 ustawiono pomnik mieszkańców Nowego Portu poległych podczas I wojny światowej autorstwa Friedricha Fischera, po 1945 częściowo zdemontowany, w 1957 na cokole ustawiono figurę Serca Maryi.
| 1833–1856 | Karl Gustav Adolph Tennstaedt |
| 1857–1879 | Johann Gottlieb Funk (10 X 1808 Gdańsk – 3 I 1879 Nowy Port), syn gdańskiego kupca Johanna, w 1832 absolwent Gimnazjum Miejskiego |
| 1879–1891 | Albert Hugo Walther Stengel |
| 1892–1912 | Johannes Walter Kubert |
| 1913–1945 | Paul Grossmann |
| 1947 | Maciej Śliwa OFM |
| 1947–1957 | Zygmunt Jaszczur OFM |
| 1957–1966 | Joachim Adamski OFM |
| 1966–1975 | Dozyteusz Napierała OFM |
| 1975–1980 | Henryk Błażkiewicz OFM |
| 1980–1989 | Dominik Kabattek OFM |
| 1989–1990 | Marcin Kordowisko OFM |
| 1990–1991 | Salwator Budzinski OFM |
| 1991–1994 | Ewaryst Potrykus OFM |
| 1994–1997 | Melchior Czoska OFM |
| 1997–2003 | Ewaryst Gręda OFM |
| 2003–2006 | Brunon Kasprowski OFM |
| 2006–2009 | Gabriel Kiliński OFM |
| 2009– | Urban Pudełko OFM |
