GWIAZDA ANDRZEJ, działacz polityczny, honorowy obywatel Gdańska
| Linia 3: | Linia 3: | ||
[[File:Andrzej_Gwiazda.png|thumb|Joanna Duda-Gwiazda i Andrzej Gwiazda podczas uroczystości pogrzebowych [[WALENTYNOWICZ ANNA| Anny Walentynowicz]] na [[CMENTARZ SREBRZYSKO| cmentarzu Srebrzysko]], 21 IV 2010]] | [[File:Andrzej_Gwiazda.png|thumb|Joanna Duda-Gwiazda i Andrzej Gwiazda podczas uroczystości pogrzebowych [[WALENTYNOWICZ ANNA| Anny Walentynowicz]] na [[CMENTARZ SREBRZYSKO| cmentarzu Srebrzysko]], 21 IV 2010]] | ||
| − | '''ANDRZEJ GWIAZDA''' (ur. 14 IV 1935 Pińczów), działacz polityczny, [[HONOROWE OBYWATELSTWO MIASTA | honorowy obywatel miasta Gdańska]]. W kwietniu 1940 | + | '''ANDRZEJ GWIAZDA''' (ur. 14 IV 1935 Pińczów), działacz polityczny, [[HONOROWE OBYWATELSTWO MIASTA | honorowy obywatel miasta Gdańska]]. W kwietniu 1940 wywieziony z matką i babcią na Syberię (ojciec przebywał w oflagu), w czerwcu 1946 powrócił do Polski, w latach 1946–1948 mieszkał z rodzicami w Chorzowie. W Gdańsku od 1948, od kwietnia 1951 do czerwca 1953 uczeń szkoły średniej w [[NOWY PORT | Nowym Porcie]], 1953–1956 i po wznowieniu (1957–1961) studiował na Wydziale Elektroniki [[POLITECHNIKA GDAŃSKA | Politechniki Gdańskiej]] (PG).<br/><br/> |
W latach 1961–1962 zatrudniony w Pracowni Geodezyjnej Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, 1962 w Zakładzie Urządzeń Radiowo-Telewizyjnych w Gdańsku, 1962–1963 w Gdańskich Zakładach Radiowych T-18. Od października 1963 do kwietnia 1964 roku kontynuował naukę na studiach wieczorowych Wydziału Elektroniki PG. W okresie 1964–1966 pracował w Gdańskich Zakładach Teletechnicznych, w 1966–1973 jako konstruktor, następnie starszy asystent w Instytucie Cybernetyki PG, a w 1973–1998 jako inżynier (ostatnio wykonywana praca: specjalista do spraw elektroniki) w Zakładach Okrętowych Urządzeń Elektrycznych i Automatyki [[ELMOR SA | Elmor]] (z przerwą od marca 1983 do czerwca 1990 – zwolniony z pracy z przyczyn politycznych, pozostawał bez zatrudnienia).<br/><br/> | W latach 1961–1962 zatrudniony w Pracowni Geodezyjnej Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, 1962 w Zakładzie Urządzeń Radiowo-Telewizyjnych w Gdańsku, 1962–1963 w Gdańskich Zakładach Radiowych T-18. Od października 1963 do kwietnia 1964 roku kontynuował naukę na studiach wieczorowych Wydziału Elektroniki PG. W okresie 1964–1966 pracował w Gdańskich Zakładach Teletechnicznych, w 1966–1973 jako konstruktor, następnie starszy asystent w Instytucie Cybernetyki PG, a w 1973–1998 jako inżynier (ostatnio wykonywana praca: specjalista do spraw elektroniki) w Zakładach Okrętowych Urządzeń Elektrycznych i Automatyki [[ELMOR SA | Elmor]] (z przerwą od marca 1983 do czerwca 1990 – zwolniony z pracy z przyczyn politycznych, pozostawał bez zatrudnienia).<br/><br/> | ||
| − | W [[MARZEC 1968 W GDAŃSKU | marcu 1968]] | + | W [[MARZEC 1968 W GDAŃSKU | marcu 1968]] uczestniczył w wiecach studenckich na PG, w [[GRUDZIEŃ 1970 | grudniu 1970]] w protestach robotniczych w Gdańsku. W listopadzie 1976 wspólnie z żoną [[DUDA-GWIAZDA JOANNA | Joanną Dudą-Gwiazdą]] napisał list do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, w którym popierał działania Komitetu Obrony Robotników (KOR), w 1977 współpracownik Biura Interwencyjnego Komitetu Samoobrony Społecznej KOR w Trójmieście. 29 IV 1978 współzałożyciel i działacz [[WOLNE ZWIĄZKI ZAWODOWE WYBRZEŻA | Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża]], członek Komitetu Założycielskiego, redaktor [[ROBOTNIK WYBRZEŻA | „Robotnika Wybrzeża”]], wielokrotnie zatrzymywany na 48 godzin, poddawany rewizjom.<br/><br/> |
| − | 15 VIII 1980 | + | 15 VIII 1980 inicjator strajku w Elmorze; członek Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w [[STOCZNIA GDAŃSKA | Stoczni Gdańskiej]], jeden z głównych negocjatorów ze strony strajkujących. Od września 1980 w [[SOLIDARNOŚĆ | Solidarności]], wiceprzewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego, wiceprzewodniczący Krajowej Komisji Porozumiewawczej, w lipcu 1981 delegat na I Wojewódzki Zjazd Delegatów Regionu Gdańskiego, członek Zarządu Regionu, delegat na I Krajowy Zjazd Delegatów, członek Komisji Krajowej, przegrał z [[WAŁĘSA LECH | Lechem Wałęsą]] w wyborach na przewodniczącego „S”. 29 XI 1981 w proteście przeciw niedemokratycznym (jego zdaniem) metodom kierowania Związkiem przez Lecha Wałęsę odszedł z Zarządu Regionu.<br/><br/> |
| − | 13 XII 1981 | + | 13 XII 1981, w [[STAN WOJENNY | stanie wojennym]], internowany w ośrodku odosobnienia w Strzebielinku, następnie Warszawie-Białołęce, 22 XII 1982 aresztowany, osadzony w Areszcie Śledczym Warszawa-Mokotów, zwolniony w lipcu 1984. 16 XII 1984 aresztowany podczas próby zorganizowania obchodów rocznicowych pod [[POMNIK POLEGŁYCH STOCZNIOWCÓW 1970 | pomnikiem Poległych Stoczniowców 1970]], skazany na trzy miesiące więzienia, osadzony w [[ARESZT ŚLEDCZY W GDAŃSKU | Areszcie Śledczym w Gdańsku]], w czasie odbywania kary skazany w lutym 1985 roku przez Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim na dwa miesiące więzienia („za wznoszenie okrzyków” 7 XII 1984), osadzony w Areszcie Śledczym w Zabrzu, zwolniony 15 V 1985. W latach 1986–1991 pracownik firmy Absolwent (zajmował się pracami malarskimi na wysokościach).<br/><br/> |
| − | W kwietniu 1987 roku współzałożyciel Grupy Roboczej Komisji Krajowej domagającej się zwołania Komisji Krajowej w składzie z roku 1981. W kwietniu 1988 wyjechał z żoną w kilkumiesięczną podróż do Francji, Wielkiej Brytanii, USA i Kanady, gdzie informował o sytuacji w Polsce, zbierał środki finansowe na działalność (wydatkowane przy reaktywowaniu pisma „Poza Układem”). W roku 1989 przeciwnik obrad okrągłego stołu. W 1993 | + | W kwietniu 1987 roku współzałożyciel Grupy Roboczej Komisji Krajowej domagającej się zwołania Komisji Krajowej w składzie z roku 1981. W kwietniu 1988 wyjechał z żoną w kilkumiesięczną podróż do Francji, Wielkiej Brytanii, USA i Kanady, gdzie informował o sytuacji w Polsce, zbierał środki finansowe na działalność (wydatkowane przy reaktywowaniu pisma „Poza Układem”). W roku 1989 przeciwnik obrad okrągłego stołu. W 1993 bezskutecznie ubiegał się wybór do Sejmu RP z ramienia Otwartej Kampanii „Poza Układem”. W okresie 1989–1997 (z żoną) współtwórca reaktywowanego pisma „Poza Układem”; 1989–1993 współzałożyciel i działacz Wolnych Związków Zawodowych. Od 1999 na emeryturze.<br/><br/> |
| − | W latach 2007–2010 członek Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. W 2000 nadano mu honorowe obywatelstwo miasta Gdańska, w 2006 został odznaczony Orderem Orła Białego. {{author: | + | W latach 2007–2010 członek Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. W 2000 nadano mu honorowe obywatelstwo miasta Gdańska, w 2006 został odznaczony Orderem Orła Białego. 22 XII 2021 Sąd Apelacyjny w Gdańsku przyznał mu 400.000 zł odszkodowania za rok internowania w stanie wojennym. {{author:Red}}[[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] |
Wersja z 20:30, 22 gru 2021
ANDRZEJ GWIAZDA (ur. 14 IV 1935 Pińczów), działacz polityczny, honorowy obywatel miasta Gdańska. W kwietniu 1940 wywieziony z matką i babcią na Syberię (ojciec przebywał w oflagu), w czerwcu 1946 powrócił do Polski, w latach 1946–1948 mieszkał z rodzicami w Chorzowie. W Gdańsku od 1948, od kwietnia 1951 do czerwca 1953 uczeń szkoły średniej w Nowym Porcie, 1953–1956 i po wznowieniu (1957–1961) studiował na Wydziale Elektroniki Politechniki Gdańskiej (PG).
W latach 1961–1962 zatrudniony w Pracowni Geodezyjnej Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, 1962 w Zakładzie Urządzeń Radiowo-Telewizyjnych w Gdańsku, 1962–1963 w Gdańskich Zakładach Radiowych T-18. Od października 1963 do kwietnia 1964 roku kontynuował naukę na studiach wieczorowych Wydziału Elektroniki PG. W okresie 1964–1966 pracował w Gdańskich Zakładach Teletechnicznych, w 1966–1973 jako konstruktor, następnie starszy asystent w Instytucie Cybernetyki PG, a w 1973–1998 jako inżynier (ostatnio wykonywana praca: specjalista do spraw elektroniki) w Zakładach Okrętowych Urządzeń Elektrycznych i Automatyki Elmor (z przerwą od marca 1983 do czerwca 1990 – zwolniony z pracy z przyczyn politycznych, pozostawał bez zatrudnienia).
W marcu 1968 uczestniczył w wiecach studenckich na PG, w grudniu 1970 w protestach robotniczych w Gdańsku. W listopadzie 1976 wspólnie z żoną Joanną Dudą-Gwiazdą napisał list do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, w którym popierał działania Komitetu Obrony Robotników (KOR), w 1977 współpracownik Biura Interwencyjnego Komitetu Samoobrony Społecznej KOR w Trójmieście. 29 IV 1978 współzałożyciel i działacz Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, członek Komitetu Założycielskiego, redaktor „Robotnika Wybrzeża”, wielokrotnie zatrzymywany na 48 godzin, poddawany rewizjom.
15 VIII 1980 inicjator strajku w Elmorze; członek Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej, jeden z głównych negocjatorów ze strony strajkujących. Od września 1980 w Solidarności, wiceprzewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego, wiceprzewodniczący Krajowej Komisji Porozumiewawczej, w lipcu 1981 delegat na I Wojewódzki Zjazd Delegatów Regionu Gdańskiego, członek Zarządu Regionu, delegat na I Krajowy Zjazd Delegatów, członek Komisji Krajowej, przegrał z Lechem Wałęsą w wyborach na przewodniczącego „S”. 29 XI 1981 w proteście przeciw niedemokratycznym (jego zdaniem) metodom kierowania Związkiem przez Lecha Wałęsę odszedł z Zarządu Regionu.
13 XII 1981, w stanie wojennym, internowany w ośrodku odosobnienia w Strzebielinku, następnie Warszawie-Białołęce, 22 XII 1982 aresztowany, osadzony w Areszcie Śledczym Warszawa-Mokotów, zwolniony w lipcu 1984. 16 XII 1984 aresztowany podczas próby zorganizowania obchodów rocznicowych pod pomnikiem Poległych Stoczniowców 1970, skazany na trzy miesiące więzienia, osadzony w Areszcie Śledczym w Gdańsku, w czasie odbywania kary skazany w lutym 1985 roku przez Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim na dwa miesiące więzienia („za wznoszenie okrzyków” 7 XII 1984), osadzony w Areszcie Śledczym w Zabrzu, zwolniony 15 V 1985. W latach 1986–1991 pracownik firmy Absolwent (zajmował się pracami malarskimi na wysokościach).
W kwietniu 1987 roku współzałożyciel Grupy Roboczej Komisji Krajowej domagającej się zwołania Komisji Krajowej w składzie z roku 1981. W kwietniu 1988 wyjechał z żoną w kilkumiesięczną podróż do Francji, Wielkiej Brytanii, USA i Kanady, gdzie informował o sytuacji w Polsce, zbierał środki finansowe na działalność (wydatkowane przy reaktywowaniu pisma „Poza Układem”). W roku 1989 przeciwnik obrad okrągłego stołu. W 1993 bezskutecznie ubiegał się wybór do Sejmu RP z ramienia Otwartej Kampanii „Poza Układem”. W okresie 1989–1997 (z żoną) współtwórca reaktywowanego pisma „Poza Układem”; 1989–1993 współzałożyciel i działacz Wolnych Związków Zawodowych. Od 1999 na emeryturze.
W latach 2007–2010 członek Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. W 2000 nadano mu honorowe obywatelstwo miasta Gdańska, w 2006 został odznaczony Orderem Orła Białego. 22 XII 2021 Sąd Apelacyjny w Gdańsku przyznał mu 400.000 zł odszkodowania za rok internowania w stanie wojennym.
