GMINA POLSKA ZWIĄZEK POLAKÓW W WOLNYM MIEŚCIE GDAŃSKU

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Linia 2: Linia 2:
 
[[File:Gmina_Polska_Związek_Polaków__w_Wolnym_Miescie.jpg|thumb|Numer „Straży Gdańskiej” z 15 VII 1937]]
 
[[File:Gmina_Polska_Związek_Polaków__w_Wolnym_Miescie.jpg|thumb|Numer „Straży Gdańskiej” z 15 VII 1937]]
  
'''GMINA POLSKA ZWIĄZEK POLAKÓW W WOLNYM MIEŚCIE GDAŃSKU''' powstała 23 V 1937 roku z połączenia [[GMINA POLSKA | Gminy Polskiej]] (GP) i [[ZWIĄZEK POLAKÓW W WOLNYM MIEŚCIE GDAŃSKU | Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku]] (ZPwWMG); celem było zakończenie rozbicia gdańskiej Polonii. Pierwsze rozmowy, przy pośrednictwie [[KOMISARIAT GENERALNY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W II WMG | Komisariatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej]], odbyły się w roku 1935.<br/><br/>  
+
'''GMINA POLSKA ZWIĄZEK POLAKÓW W WOLNYM MIEŚCIE GDAŃSKU''' powstała 23 V 1937 z połączenia [[GMINA POLSKA | Gminy Polskiej]] (GP) i [[ZWIĄZEK POLAKÓW W WOLNYM MIEŚCIE GDAŃSKU | Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku]] (ZPwWMG); celem było zakończenie rozbicia gdańskiej Polonii. Pierwsze rozmowy, przy pośrednictwie [[KOMISARIAT GENERALNY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W II WMG | Komisariatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej]], odbyły się w 1935. Akt konsolidacji podpisano uroczyście 2 V 1937 w byłym budynku [[DYREKCJA KOLEI | Dyrekcji Kolei]] przy Am Olivaer Tor 2–4 (ul. Dyrekcyjna).<br/><br/>  
W skład Zarządu weszli przedstawiciele GP i ZPwWMG (między innymi [[JEŻ PIOTR | Piotr Jeż]]). Prezesem został [[BUDZYŃSKI BRONISŁAW | Bronisław Budzyński]], wiceprezesami [[LENDZION ANTONI | Antoni Lendzion]], ks. [[KOMOROWSKI BRONISŁAW | Bronisław Komorowski]], [[TARNAWSKI EUSTACHY| Eustachy Tarnawski]]. Członkami Zarządu zostali: Piotr Blitek, [[CIESZYŃSKI WŁADYSŁAW | Władysław Cieszyński]], Władysław Ciżewski, Paweł Knoff, [[KRĘCKI FRANCISZEK LEON | Franciszek Kręcki]], Ignacy Kurzyński, Józef Laska, Jan Madey, Teodor Maliszewski,
+
W skład pierwszego Zarządu Głównego weszli przedstawiciele GP i ZPwWMG. Marszałkami zostali Zygmunt Kierski i Stanisław Czarnowski. W skład Prezydium weszli: prezes [[BUDZYŃSKI BRONISŁAW | Bronisław Budzyński]], wiceprezesi [[LENDZION ANTONI | Antoni Lendzion]], ks. [[KOMOROWSKI BRONISŁAW | Bronisław Komorowski]], [[TARNAWSKI EUSTACHY| Eustachy Tarnawski]], Bolesław Paszota, Augustyn Wesołowski. Członkami Zarządu zostali: [[BELLWON MICHAŁ |Michał Bellown]], [[JEŻ PIOTR | Piotr Jeż]], [[KRĘCKI FRANCISZEK LEON | Franciszek Kręcki]], [[MILEWSKI BERNARD | Bernard Milewski]], [PASTWA JAN FRANCISZEK | Jan Pastwa]], [[ROGACZEWSKI FRANCISZEK | ks. Franciszek Rogaczewski]], [[SĘDZICKI FRANCISZEK | Franciszek Sędzicki]], Piotr Blitek, Władysław Deik, Ignacy Kurzyński, Ludwik Lisiński, Teodor Maliszewski, Józef Mey, Witold Nełkowski, Augustyn Perszon, Józef Schwarz, Konrad Sojecki. Kierownikiem Komisji Rewizyjnej został Karol Sroczyński, w jej skład wchodzili Józef Rotnicki, Kazimierz Szczygłowski, [[WIKA-CZARNOWSKI ANASTAZY | Anastazy Wika-Czarnowski]], Hirsz, Tadeusz Smulkowski, Majkowski. <br/><br/>  
[[MILEWSKI BERNARD | Bernard Milewski]], Franciszek Młodzieniowski, Wojciech Nełkowski, Augustyn Perszon, [[PASTWA JAN FRANCISZEK | Jan Pastwa]], [[ROGACZEWSKI FRANCISZEK | ks. Franciszek Rogaczewski]], [[SĘDZICKI FRANCISZEK | Franciszek Sędzicki]]. Kierownikiem Komisji Rewizyjnej został [[PILECKI SZCZEPAN STEFAN | Szczepan Pilecki]], członkami Hirsz, Antoni Michna, Józef Rotnicki, A. Sagin, Tadeusz Smułkowski, Karol Sroczyński, Witold Szczygłowski, [[WIKA-CZARNOWSKI ANASTAZY | Anastazy Wika-Czarnowski]]. Dyrektorem biura był Bolesław Paszota, jego zastępcą Augustyn Wesołowski.<br/><br/>
+
Po reorganizacji, w 1938 istniały: Wydział I – organizacyjny, Wydział II – finansowy, Wydział III – kościelno-oświatowy, Wydział IV – opieki społecznej, Wydział V – zawodowo-gospodarczy, Wydział VI – polityczno-propagandowy, Wydział VII – młodzieżowy, Wydział VIII – Polek, działy też: Kasa Pogrzebowa i Straż Porządkowa. 16 II 1938 utworzono Radę Kultury Polskiej. Organem prasowym była „Straż Gdańska”. <br/><br/>
Organem prasowym była „Straż Gdańska”. {{author: MA}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]
+
Zarządowi Głównemu podlegały początkowo Okręgi Terenowe, tym z kolei 26 filie (w Gdańsku działające w poszczególnych dzielnicach) oraz 12 kół (w urzędach i większych zakładach pracy). Okręgi Terenowe zlikwidowano już 23 VIII 1937, od tego momentu filie i koła podlegały bezpośrednio Zarządowi. Filie miały obowiązek odbywania raz na miesiąc zebrania z udziałem członka Zarządu Głównego, raz w miesiącu odbywały się też zebrania wszystkich kierowników kół i filii.  Kierownicy w większości zarządzali także świetlicami polskimi  – na terenie II WMG było ich 17, na terenie Gdańska osiem: w samym Gdańsku im. Tadeusza Hołówki i im. Lisa-Kuli, we Wrzeszczu im. Józefa Piłsudskiego, w Nowym Porcie im. 4 Pułku Piechoty Legionów, w Brzeźnie, Oliwie, Oruni i Siedlcach. <br/><br/>   
 +
Według stanu na 31 III 1938 organizacja liczyła 11.499 członków, w tym 4.357 kobiet, 7.562 osób z [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwem gdańskim]], 3.842 z obywatelstwem polskim i 95 z obywatelstwem innym. {{author: MA}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]

Wersja z 16:09, 31 gru 2021

Numer „Straży Gdańskiej” z 15 VII 1937

GMINA POLSKA ZWIĄZEK POLAKÓW W WOLNYM MIEŚCIE GDAŃSKU powstała 23 V 1937 z połączenia Gminy Polskiej (GP) i Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku (ZPwWMG); celem było zakończenie rozbicia gdańskiej Polonii. Pierwsze rozmowy, przy pośrednictwie Komisariatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej, odbyły się w 1935. Akt konsolidacji podpisano uroczyście 2 V 1937 w byłym budynku Dyrekcji Kolei przy Am Olivaer Tor 2–4 (ul. Dyrekcyjna).

W skład pierwszego Zarządu Głównego weszli przedstawiciele GP i ZPwWMG. Marszałkami zostali Zygmunt Kierski i Stanisław Czarnowski. W skład Prezydium weszli: prezes Bronisław Budzyński, wiceprezesi Antoni Lendzion, ks. Bronisław Komorowski, Eustachy Tarnawski, Bolesław Paszota, Augustyn Wesołowski. Członkami Zarządu zostali: Michał Bellown, Piotr Jeż, Franciszek Kręcki, Bernard Milewski, [PASTWA JAN FRANCISZEK | Jan Pastwa]], ks. Franciszek Rogaczewski, Franciszek Sędzicki, Piotr Blitek, Władysław Deik, Ignacy Kurzyński, Ludwik Lisiński, Teodor Maliszewski, Józef Mey, Witold Nełkowski, Augustyn Perszon, Józef Schwarz, Konrad Sojecki. Kierownikiem Komisji Rewizyjnej został Karol Sroczyński, w jej skład wchodzili Józef Rotnicki, Kazimierz Szczygłowski, Anastazy Wika-Czarnowski, Hirsz, Tadeusz Smulkowski, Majkowski.

Po reorganizacji, w 1938 istniały: Wydział I – organizacyjny, Wydział II – finansowy, Wydział III – kościelno-oświatowy, Wydział IV – opieki społecznej, Wydział V – zawodowo-gospodarczy, Wydział VI – polityczno-propagandowy, Wydział VII – młodzieżowy, Wydział VIII – Polek, działy też: Kasa Pogrzebowa i Straż Porządkowa. 16 II 1938 utworzono Radę Kultury Polskiej. Organem prasowym była „Straż Gdańska”.

Zarządowi Głównemu podlegały początkowo Okręgi Terenowe, tym z kolei 26 filie (w Gdańsku działające w poszczególnych dzielnicach) oraz 12 kół (w urzędach i większych zakładach pracy). Okręgi Terenowe zlikwidowano już 23 VIII 1937, od tego momentu filie i koła podlegały bezpośrednio Zarządowi. Filie miały obowiązek odbywania raz na miesiąc zebrania z udziałem członka Zarządu Głównego, raz w miesiącu odbywały się też zebrania wszystkich kierowników kół i filii. Kierownicy w większości zarządzali także świetlicami polskimi – na terenie II WMG było ich 17, na terenie Gdańska osiem: w samym Gdańsku im. Tadeusza Hołówki i im. Lisa-Kuli, we Wrzeszczu im. Józefa Piłsudskiego, w Nowym Porcie im. 4 Pułku Piechoty Legionów, w Brzeźnie, Oliwie, Oruni i Siedlcach.

Według stanu na 31 III 1938 organizacja liczyła 11.499 członków, w tym 4.357 kobiet, 7.562 osób z obywatelstwem gdańskim, 3.842 z obywatelstwem polskim i 95 z obywatelstwem innym. MA

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania