DOROTA Z MĄTÓW WIELKICH, mistyczka, błogosławiona
| < Poprzednie | Następne > |
DOROTA Z MĄTÓW (Mątowów) WIELKICH (6 II 1347 Mątowy, Żuławy – 25 VI 1394 Kwidzyn), mistyczka, błogosławiona. Córka osadnika niderlandzkiego Wilhelma Schwartzego, w 1364, jako 16-latka, wydana za mąż za płatnerza Alberta z Gdańska. Pierwsze dziecko urodziła w wieku 19 lat; w czasie epidemii z lat 1373 i 1382 straciła ośmioro dzieci; przeżyła jedynie córka Gertruda (chrzest 17 III 1380, oddana około 1390 do klasztoru cysterek w Chełmnie).
Strata dzieci pogłębiła u Doroty przejawianą od dzieciństwa religijność. W 1380 przyjęła ślub czystości, nakłaniając do tego początkowo niechętnego jej zachowaniu męża. Odbyła pielgrzymki pokutne do Akwizgranu (1384), klasztoru brygidek w Einsiedeln (obie z mężem), w 1389 do Rzymu (w Gdańsku, w domu przy kościele św. Katarzyny, zmarł wówczas jej mąż). Po powrocie (15 III 1390, zamieszkała na Głównym Mieście) z racji żarliwej religijności, omdleń i ekstaz podejrzewana była o chorobę psychiczną. Bronił jej przed sądem oficjała spowiednik Mikołaj z Pszczółek, po uniewinnieniu kontaktując z teologiem i byłym profesorem uniwersytetu w Pradze, Janem z Kwidzyna. Przybyła do Kwidzyna 22 V 1391, utrzymywała się z jałmużny.
2 V 1393 dzięki poparciu Jana z Kwidzyna i uzyskaniu zgody biskupa pomezańskiego została zamurowana w celi (z małym, zakratowanym oknem wychodzącym na ołtarz) w katedrze kwidzyńskiej. Po śmierci otoczona kultem, a miejsce jej zgonu w katedrze stało się miejscem pielgrzymek. Wielki mistrz Konrad von Jungingen, mimo że Dorota nawoływała do reformy zakonu krzyżackiego i zapowiadała jego upadek, podjął starania o jej kanonizację, chcąc wykorzystać jej kult na potrzeby Krzyżaków.
W 1404 z polecenia papieża Innocentego VII wyznaczono komisję do przesłuchania świadków i spisania cudów; prace przerwano po klęsce zakonu krzyżackiego w 1410 i nie wznowiono mimo starań kolejnych wielkich mistrzów w latach 1486–1521, polskich w 1637 i Kościoła gdańskiego w 1935. Do wysiłków kanonizacyjnych powrócono w 1959; Kongregacja do Spraw Wiary 9 I 1976 oficjalnie zatwierdziła kult Doroty jako błogosławionej, patronki Polski i Niemiec; uroczystości beatyfikacyjne odbyły się w Gdańsku, Fromborku, Kwidzynie i Malborku. Jednocześnie ta sama Kongregacja 25 II 1977 orzekła, że może być czczona jako błogosławiona lub święta, w zależności od zwyczajów panujących w konkretnych diecezjach, w Niemczech uważana jest za świetą.
