BASZTA SŁOMIANA

Z Encyklopedia Gdańska
Wersja Blazejsliwinski (dyskusja | edycje) z dnia 12:23, 11 mar 2023

(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Baszta Słomiana (po prawej) od strony północno-zachodniej, z ostrosłupowym dachem zwieńczonym wieżyczką, Peter Willer, 1687
Baszta Słomiana, na pierwszym planie wybudowany na Targu Węglowym pod koniec II wojny światowej zbiornik na wodę do gaszenia pożarów, 1946
Baszta Słomiana, 1950
Baszta Słomiana i mury obronne, 1952
Baszta Słomiana, 1950
Baszta Słomiana

BASZTA SŁOMIANA, przy Targu Węglowym. Wybudowana w 2. połowie XIV wieku, ośmioboczna, trzykondygnacyjna, ceglana, nakryta dachem namiotowym, znajdowała się w zachodnim ciągu średniowiecznych murów obronnych Głównego Miasta. Nazwę zawdzięcza być może pierwotnemu pokryciu dachu strzechą, którą później zamieniono na dachówkę. Obecny kształt uzyskała w 1. połowie XV wieku.

Charakteryzują ją wyjątkowo grube mury przyziemia i brak otworów w ścianach (z wyjątkiem znajdujących się bezpośrednio pod dachem). Prawdopodobnie planowano wzniesienie wysokiej, wielokondygnacyjnej baszty (ma identyczne wymiary jak zachowana, wysoka na 30 m wieża w krzyżackim zamku w Człuchowie), mającej pełnić funkcje obserwacyjne, czemu być może sprzeciwili się Krzyżacy. Średnica 11,5 m, wysokość 12 m, grubość murów w poziomie przyziemia około 4 m, w poziomie okien sięga 1,2 m. Lico ścian udekorowane w poziomie przyziemia cegłą zendrówką, ułożoną w rombowe ornamenty. Na wyższych kondygnacjach elewacja zdobiona jest „ciosami” ukształtowanymi z poziomych i pionowych warstw cegieł cofniętych nieco w stosunku do lica. W połowie XV wieku wykorzystywana jako więzienie. W XVII wieku najpewniej otrzymała wysoki ostrosłupowy dach zwieńczony usuniętą w XIX stuleciu wieżyczką. Również w XVII wieku połączono ją (na wysokości piętra) ceglanym gankiem z Wielką Zbrojownią i urządzono w niej prochownię.

Od 2. połowy XVII wieku otoczona od Targu Węglowego ciasną zabudową niedużych kamieniczek, którą w 2. połowie XIX wieku zastąpiły duże kamienice czynszowe. 30 VIII 1884 odkupiona za symboliczną kwotę 30 marek przez władze Gdańska od władz wojskowych. W 1945 zniszczono górne części murów i dach (odbudowane w 1950) oraz zabudowę przesłaniającą od strony Targu Węglowego (nieodbudowana). Obecnie należy do Akademii Sztuk Pięknych. GS

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania