TUSK JÓZEF, lutnik
| < Poprzednie | Następne > |
JÓZEF TUSK (23 III 1907 Emaus – 12 VI 1987 Sopot), lutnik. Syn właściciela sklepu z dewocjonaliami Józefa (1870–1910) i Augustyny z domu Adamczyk. Ukończył w Gdańsku niemiecką szkołę powszechną i polską wieczorową, następnie
Szkołę Rzemiosła Artystycznego (Kunstgewerbeschule). Zapoznawał się ze sztuka lutniczą w pracowni Emila Neumanna, w 1923 pływał w charakterze chłopca okrętowego na statkach „Gdynia” i „Warszawa”.
W latach 1926–1939 i 1945–1948 pracował w Polskich Kolejach Państwowych, między innymi od 1 I 1938 jako telegrafista na Dworcu Gdańsk Główny. Był działaczem gdańskich organizacji polonijnych. Aresztowany przez Gestapo 1 IX 1939, przetrzymywany był w Victoriaschule, w gdańskim więzieniu, w obozie dla Polaków w Nowym Porcie, skąd skierowany został do przymusowych prac w gospodarstwie rolnym w Gross Lesewitz (Lasowice Wielkie) na Żuławach. Od 19 III 1940 przebywał w obozie Stutthof, następnie w obozie w Neuengamme koło Hamburga. Zwolniony 26 VIII 1942, pracował w Gdańsku jako palacz. 2 VIII 1944 został wcielony do Wehrmachtu, od 24 listopada służył w Polskich Siłach Zbrojnych. W Gdańsku ponownie od 15 X 1945.
Początkowo, w roku 1924, jako samouk, próbował budować skrzypce. Od 1934 pracował pod kierunkiem Emila Neumanna i zbudował skrzypce modelu Steinera. Kolejne wykonał w obozie koncentracyjnym. Od 1949 roku prowadził pracownię w Sopocie, od 1955 był członkiem Związku Polskich Artystów Lutników. Zbudował około 150 skrzypiec, 10 altówek, wiolonczelę i około 12 gitar. Został laureatem I Krajowego Konkursu Lutniczego w 1955 roku. Na wystawie Polskie Instrumenty Muzyczne (Warszawa 1966) prezentował skrzypce z roku 1965. Stosował kartki identyfikacyjne: Józef Tusk / Sopot / Anno 1955. Nagrodzony Medalem Zwycięstwa i Wolności (1946) oraz odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1979).
Z żoną Julianną miał szóstkę dzieci, synów: Jana, Donalda, Bronisława (23 V 1935 Gdańsk – 28 III 2000), Rajmunda Leona (ur. 1936) oraz córki: Eleonorę Marię Gurkowską (ur. 1932) i Ewę Marię (ur. 1934).
