RANTZENKRAMER PETER, złotnik, grawer
| < Poprzednie | Następne > |
PETER RANTZENKRAMER (zm. przed 20 III 1635 Gdańsk), złotnik i grawer. Przybył do Gdańska w 1617 roku jako w pełni wykształcony, uznany, cieszący się renomą twórca. Początkowo działał poza cechem, uzyskując zgodę na produkcję i handel swymi wyrobami (jego protektorem był burmistrz Johann Speymann). Cieszył się popularnością, otrzymywał liczne zamówienia, w związku z czym ¬– ponieważ zatrudniał zbyt wielu czeladników – popadł w konflikt z cechem złotniczym. Zatarg zażegnał w 1624 roku, wpłacając na rzecz cechu 500 florenów, a w 1625 został do niego przyjęty, choć zażądano od niego wykonania pracy mistrzowskiej. 20 III 1635 roku w aktach cechowych wzmiankowana jest wdowa po nim.
Czeladnikiem w jego pracowni był między innymi Hendrich Thermell (mistrz w 1636), niewykluczone, że w latach 1630–1634 uczył się w niej rytownik Jeremiasz Falck. W historiografii wysuwane są również przypuszczenia, że mógł szkolić w grawerunku i pracach złotniczych Jana Heweliusza. O wysokiej pozycji i prestiżu jego pracowni świadczą kierowane do niej zlecenia. Jednym z nich była szkatuła dla posła francuskiego Claude’a de Mesmes d’Anvaux (negocjatora rozejmu w Sztumskiej Wsi w 1635 roku), zamówiona przez Radę Miejską Gdańska za sumę 3000 florenów, a znana z opisu Charlesa Ogiera (hebanowa skrzynka zdobiona srebrnymi figurami Chrystusa Ecce Homo, ewangelistów, apostołów oraz scenami z Ewangelii).
Przypisuje mu się znak warsztatowy z literą R w polu o skomplikowanym obrysie, choć znak ten jest wiązany również z Reinhardem von der Rennenem (czynny 1592–1626) lub Michaelem Reinlanderem (działał 1616 – po 1650). Zachowało się jedynie kilka przypisanych mu prac. Są to mistrzowskie dzieła europejskiego złotnictwa 1. połowy XVII wieku. Należą do nich dekoracyjne, monumentalne (blisko metrowej średnicy) tace: dwie ofiarowane w 1647 roku przez króla polskiego Władysława IV carowi Aleksemu I Michajłowiczowi, ze scenami mitologicznymi Upadek Featona i Ucieczka Koronis przed Neptunem, wykonanymi według rycin Hendrika Goltziusa, oraz Neptun i Amfitryta (Muzeum Moskiewskiego Kremla, nr inw. МЗ-166, МЗ-167), trzecia ze sceną polowania i litewską Pogonią (Muzeum Historycznych Skarbów Ukrainy w Kijowie, nr inw. ДМ-7884), a także wzmiankowany w handlu antykwarycznym złocony puchar.
Zob. też złotnictwo.
