LUBLINER-MIANOWSKA KAROLINA, docent Politechniki Gdańskiej, harcmistrzyni
< Poprzednie | Następne > |
KAROLINA ANNA MARIA LUBLINER-MIANOWSKA (28 IV 1899 Warszawa – 18 XI 1963 Gdańsk), naukowiec, botaniczka, harcmistrzyni Związku Harcerstwa Polskiego. Nazwiska Mianowska używała podczas II wojny światowej, przyjęła je w 1948. Córka lekarza laryngologa i ftyzjatry Stanisława Leopolda (10 VIII 1863 Warszawa – 29 IX 1937 Warszawa) oraz Eugenii Cohn (25 XII 1869 Warszawa – 18 IX 1940 Warszawa), nauczycielki Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie. Siostra Anieli, Stefana (zginął w getcie w Warszawie) i Wiktora, dziennikarzy.
W 1916 roku absolwentka Średniej Szkoły Handlowej w Warszawie, studiowała (z przerwami ze względu na stan zdrowia) botanikę (jako przedmiot główny) i geologię (jako przedmiot poboczny) na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego (UW). Od 1919 w Związku Harcerstwa Polskiego, była drużynową, harcmistrzynią, członkiem redakcji miesięcznika harcerek polskich „Skrzydła”, wydawanego w Warszawie w latach 1930–1939, artykuły podpisywała przydomkiem Bukowa Jagoda.
W 1925 uzyskała stopień doktora filozofii w zakresie botaniki na UW. W 1925 pracowała jako asystentka w prywatnym Zakładzie Naukowo-Badawczym na Polesiu, interesując się tematyką torfowisk. W okresie 1926–1927 była nauczycielką biologii w średnich szkołach na Polesiu. W latach 1928–1939 pracowała jako wolontariuszka w Zakładzie Systematyki i Geografii Roślin UW, 1932–1933 zapoznawała się z analizą torfowisk w Katedrze Systematyki i Morfologii Roślin na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Utrzymywała się z prac zleconych, od 1936 na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa opracowywała analizy pyłkowe miodów – gotowa publikacja zawierająca analizy około 1000 prób i klasyfikacje miodów polskich zaginęła we wrześniu 1939 roku podczas ewakuacji Ministerstwa Rolnictwa. W 1937 odbyła praktykę w Bernie (Szwajcaria). Od maja 1939 była zatrudniona w Biurze Planowania Krajowego w Warszawie, zajmowała się rejestracją torfowisk ówczesnych wschodnich województw kraju, gdzie zastał ją wybuch II wojny światowej.
Ze względu na żydowskie pochodzenie ukrywała się początkowo w Warszawie, następnie pracowała przy oznaczaniu zbiorów mchów Muzeum Fizjograficznego w Krakowie, od jesieni 1941 do 1945 jako ogrodniczka w szklarni w prowadzonym przez harcerki Domu Dziecka w Konstancinie, formalnie pozostającym pod opieką Rady Głównej Opiekuńczej. Podczas powstania warszawskiego zorganizowała w Konstancinie, wraz z grupą harcerek, punkt opieki nad warszawskimi dziećmi.
Od maja 1945 do 1946 pracowała w Ministerstwie Rolnictwa i Reform Rolnych jako radca w Referacie Torfowym. W Gdańsku przebywała od listopada 1946. W latach 1946–1956 pracowała na Politechnice Gdańskiej (PG), na stanowisku adiunkta w Katedrze Botaniki Wydział Chemicznego. W 1955 na wniosek Rady Wydziału Chemicznego PG Państwowa Komisja Kwalifikacyjna nadała jej stopień naukowy docenta (później równoważny stopniowi doktora habilitowanego). Jednocześnie w latach 1946–1950 pracowała jako adiunkt w Akademii Lekarskiej w Gdańsku ( Gdański Uniwersytet Medyczny) w Katedrze Biologii i Botaniki na Wydziale Farmaceutycznym. Od października 1956 do 1960 była samodzielnym pracownikiem naukowym w gdańskim oddziale Zakładu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Pogarszający się stan zdrowia uniemożliwiał jej prowadzenie badań terenowych, w latach 1960–1963 pracowała jako kierownik Sekcji Datowania Osadów Morskich w Zakładzie Geomorfologii i Geologii Morza Państwowego Instytutu Hydrologiczno-Meteorologicznego w Gdyni, zorganizowała tu pracownię w nowej dziedzinie nauki: badań palinologicznych.
W badaniach zajmowała się briologią i torfoznawstwem, analizą pyłkową torfowisk. Po przybyciu do Gdańska organizowała także corocznie letnie zapobiegawcze wystawy grzybów, ucząc gdańską społeczność odróżniać ich gatunki i unikać trujących (zatrucia grzybami były w latach 40. i początku 50. XX wieku istną plagą). Była autorką tekstów na temat mchów, porostów, miodów, a także osadów morskich, palinologii, briologii, publikowanych w pracach zbiorowych i na łamach czasopism: „Ochrona Przyrody”, „Wszechświat”, „Chrońmy Przyrodę Ojczystą”, „Przyroda Polski Zachodniej”, „Zeszyty Naukowe PG”, ponadto monografii: Analizy pyłkowe torfowisk pasa bezświerkowego (1934), Mchy liściaste. Klucz do oznaczania pospolitych gatunków krajowych (1935), Mchy i porosty (1938, 1950), Wskazówki do badania torfu. Metody geobotaniczne, polowe i laboratoryjne (1951), Torfowce. Opis i klucze do oznaczania gatunków krajowych (1957), Analiza pyłkowa prób powierzchniowych osadów dennych Zatoki Gdańskiej. Materiały do monografii polskiego brzegu morskiego (1962). Autorka wspomnień Harcerskie domy dziecięce w Konstancinie (w: Harcerki 1939–1945. Relacje i pamiętniki, 1985).
Była członkiem Polskiego Towarzystwa Przyrodniczo-Pedagogicznego, Polskiego Towarzystwa Botanicznego (1950–1962), współzałożycielką gdańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Mikołaja Kopernika, w Lidze Ochrony Przyrody w latach 1928–1939 członkiem Zarządu Głównego w Warszawie, od 1946 w oddziale w Gdańsku.
Rodziny nie założyła. Pochowana na cmentarzu Srebrzysko.
Bibliografia:
Bohdziewicz Leonard, Lubliner-Mianowska Karolina Anna Maria, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 17, 1972, s. 617–618.
Politechnika Gdańska 1945–1970. Księga pamiątkowa, red. Barbara Mielcarzewicz, Gdańsk 1970, s. 216.