TAYLOR KAROL (I), profesor Politechniki Gdańskiej
| < Poprzednie | Następne > |
KAROL SZCZEPAN EDMUND TAYLOR (1 XI 1878 Kielce – 17 VI 1968 Gdańsk), konstruktor silników spalinowych, profesor Politechniki Gdańskiej (PG). Syn sędziego Stanisława (7 II 1847 – 9 V 1922 Kielce) i poślubionej w 1873 w Kielcach Marii z domu Różyckiej (19 X 1851 – 25 XII 1930 Kielce). Brat profesora Uniwersytetu Poznańskiego Edwarda, sędziego Roberta, Marii po mężu Knichowieckiej oraz Anny po mężu Dymbskiej.
W 1897 ukończył gimnazjum humanistyczne w Kielcach i rozpoczął studia na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Uniwersytetu w Petersburgu. W 1899 ze względów politycznych usunięty z tej uczelni, w 1904 absolwent Wydziału Budowy Maszyn Politechniki w Darmstadcie. Do 1905 pracował we francuskiej wytwórni silników spalinowych "Compagnie Duplex" pod Maubeuge. Po powrocie do Polski był kierownikiem fabryki silników R. Machczyńskiego w Warszawie, w 1908 konstruktorem w fabryce sody "Lubimow, Solvay" w Pierejezdnoj w Zagłębiu Donieckim, do 1 VIII 1909 inżynierem montażu silników spalinowych w fabryce "Bracia Koerting" w Moskwie. Od 1909 był kierownikiem działu silników spalinowych w fabryce "Ortbwein i Karasiński" w Warszawie. Po pożarze tej fabryki od 1915 do 1917 kierownik biura konstrukcyjnego w fabryce Ursus w Warszawie, skonstruował ciągnik rolniczy z benzynowym silnikiem.
Wykładał w Wyższej Szkole Technicznej im. Wawelberga i Rotwanda oraz w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Po uruchomieniu Politechniki Warszawskiej (PW) od 1915 starszy asystent, od 1916 docent na Wydziale Inżynierii i Chemii, od 1 X 1918 kierownik nowo powstałej Katedry Silników Spalinowych, od 1919 na stanowisku profesora nadzwyczajnego. Od 1 V 1921 do 31 VIII 1923 był dziekanem Wydziału Mechanicznego PW, od 1923 profesor zwyczajny. Od 1930 był kierownikiem laboratorium silników lotniczych Instytutu Badań Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych. Był współzałożycielem Polskiej Fabryki Samochodów w Warszawie, członkiem zarządu Fédération Internationale des Ingénieurs-Conseils (FIDIC) w Paryżu, przewodniczącym Koła Mechaników Stowarzyszenia Techników Polskich w Warszawie, przewodniczącym Komisji Normalizacyjnej PKN Silników Spalinowych i Pożarnictwa. Od 1926 był sekretarzem generalnym Stałej Delegacji Zrzeszeń i Związków Profesorów i Docentów Szkół Akademickich w Polsce.
Podczas okupacji, w latach 1941–1944 był wykładowcą w Wyższej Szkole Politechnicznej, w Państwowej Szkole Mechaniczno-Technicznej i Państwowej Szkole Mechanicznej w Warszawie, zaangażowany w tajne nauczanie. Po powstaniu warszawskim zamieszkał w okolicach Miechowa. Od maju 1945 pracował w Katedrze Silników Spalinowych Politechniki Śląskiej, na semestr letni oddelegowany został do Lublina, na wznawiająca tam działalność Politechnikę Warszawską.
W Gdańsku na zaproszenie rektora PG od sierpnia 1945. Do 1959 profesor zwyczajny i kierownik stworzonej przez siebie Katedry Silników Spalinowych na Wydziale Mechanicznym PG, w latach 1945–1948 pierwszy dziekan Wydziału Mechanicznego, 1948–1951 prodziekan. Wykładał też i był dziekanem Wydziału Mechanicznego Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej NOT, pracował w Państwowym Liceum Budowy Okrętów, prowadził także zajęcia w Szkole Inżynierskiej w Szczecinie. W 1953 decyzją Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej otrzymał stopień doktora nauk technicznych. Pod jego kierunkiem opracowano na PG pierwsze polskie silniki wysokoprężne dla rybołówstwa. Ściśle współpracował z przemysłem okrętowym. Od 31 VIII 1959 na emeryturze, na podstawie specjalnej zgody ministerstwa pracował na PG do 30 IX 1962.
Członek Polskiej Akademii Nauk, odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (w 1938 i 1948) oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1958). Żonaty był bezdzietnie od 1908 z Marią Antoniną z Więckowskich (26 IX 1882 Płock – 26 VIII 1963 Gdańsk). Pochowani na cmentarzu Srebrzysko.
Bibliografia:
Pionierzy Politechniki Gdańskiej, red. Zygmunt Paszota, Janusz Rachoń, Edmund Wittbrodt, Gdańsk 2005, s. 761.
