WIZYTY PRYMASA POLSKI STEFANA WYSZYŃSKIEGO W GDAŃSKU
WIZYTY PRYMASA POLSKI STEFANA WYSZYŃSKIEGO W GDAŃSKU (3 VII 1901 Zuzela – 28 V 1981 Warszawa), hierarcha Kościoła Rzymskokatolickiego, biskup diecezjalny lubelski (1946–1948), arcybiskup metropolita gnieźnieński i warszawski oraz przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski –prymas Polski (1948–1981); kardynał od 1953. W okresie 26 IX 1953 – 26 X 1956 internowany przez władze komunistyczne.
W czasie swego prymasostwa w diecezji gdańskiej i w samym Gdańsku był jedenastokrotnie. Za każdym razem był entuzjastycznie przyjmowany przez wiernych nie tylko w świątyniach, ale przede wszystkim na ulicach – na trasie przejazdu i w okolicy kościołów. Każdorazowo też wizyty były inwigilowane przez funkcjonariuszy policji politycznej (Urzędu później Służby Bezpieczeństwa); wielokrotnie w ich trakcie władze realizowały działania zmierzające do ograniczenia frekwencji na spotkaniach z prymasem.
1./ 7–11 VI 1952, święcenia kapłańskie diakonów gdańskich.
Diecezja gdańska w latach 1945–1956 pozbawiona była biskupa, co utrudniało udzielanie święceń kapłańskich jej klerykom. Zaproszenie do odwiedzenia diecezji złożył prymasowi jej administrator apostolski [[WRONKA ANDRZEJ, ksiądz, administrator diecezji, patron gdańskiej ulicy | ks. Andrzeja Wronka], następnie jej wikariusz kapitulny Jan Cymanowski. Prymas przybył do Gdańska w sobotę 7 VI 1952 o godz. 20.30; w Oliwie powitała go liczna grupa wiernych.
Po godz. 7 w niedzielę 8 VI 1952 w katedrze Trójcy Świętej udzielił święceń prezbiteratu czterem diakonom: Albinowi Lachowskiemu, Stefanowi Milewskiemu, Alfonsowi Sarrachowi i Romanowi Wexeyowi, oraz święceń diakonatu 11 subdiakonom. Podczas sumy, w związku z odpustem parafialnym Świętej Trójcy, o godz. 11 wygłosił kazanie. Po godz. 14 prymas udzielił sakramentu bierzmowania 860 wiernym z parafii katedralnej, a po godz. 17 wiernym w liczbie 2600 w kościele św. Mikołaja, gdzie pomagali mu biskup chełmiński Kazimierz Józef Kowalski i ks. Jan Cymanowski. W klasztorze dominikanów spotkał się z kapłanami pracującymi w diecezji gdańskiej.
W poniedziałek 9 VI 1952 prymas odwiedził gdańskie kościoły: św. Mikołaja, Kaplicę Królewską na Głównym Mieście, św. Trójcy na Starym Przedmieściu, św. Ignacego w Starych Szkotach, św. Wojciecha w Świętym Wojciechu i odbudowywany Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (NMP). Następnie – z krótkim przystankiem w Tczewie (diecezja chełmińska) – wyjechał na Żuławy, nawiedzając parafie w Mątowach Wielkich (gdzie również udzielił sakramentu bierzmowania) i Nowym Stawie (wybierzmował 385 osób). O godz. 18.30 powrócił do Gdańska. W przepełnionym kościele Najświętszego Serca Jezusowego we Wrzeszczu, w towarzystwie ks. Jana Cymanowskiego, udzielił bierzmowania 530 wiernym, a na plebani spotkał się z kapłanami gdańskimi. We wtorek 10 VI 1952 rano zwiedził katedrę oliwską, w której wysłuchał koncertu organowego, klasztor pocysterski i otoczenie. Następnie przyjął 10-osobową delegację studentów wszystkich gdańskich uczelni z duszpasterzem akademickim Janem Mokrzyckim oraz delegację parafian oliwskich, po czym odwiedził pobliski dom zakonny sióstr elżbietanek. O godz. 17.30 wziął udział w nabożeństwie w kościele NMP Wniebowziętej Gwiazdy Morza w Sopocie, w trakcie której udzielił bierzmowania 1200 osobom, po czym spotkał się z sopockim duchowieństwem.
W środę 11 VI 1952 o godz. 8.15 odjechał w stronę Warszawy, żegnany przez ks. Jana Cymanowskiego, który towarzyszył mu do Pszczółek.
2./ 4–5 I 1958, poświęcenie gmachu wyższego seminarium duchownego.
W październiku 1957 biskup bp. Edmund Nowicki erygował Biskupie Seminarium Duchowne ( Gdańskie Seminarium Duchowne) w Gdańsku-Oliwie. Ponieważ nie udało mu się pozyskać żadnego gmachu, zostało ono ulokowane w dotychczasowych pomieszczeniach kurii biskupiej, a ją samą tymczasowo przeniesiono do budynku domu zakonnego sióstr elżbietanek. Do poświęcenia nowej uczelni biskup zaprosił prymasa Stefana Wyszyńskiego, który przybył do Gdańska z Gniezna, w towarzystwie swojego kapelana ks. Władysława Padacza, w sobotę 4 I 1958 o godz. 12.45, wcześniej odwiedzając Tczew. Na granicy diecezji został przywitany przez gdańskiego ordynariusza z delegacją, a na trasie do Oliwy witali go licznie zgromadzeni na trasie przejazdu wierni. Po dotarciu na miejsce i spożyciu obiadu prymas poświęcił pomieszczenia seminaryjne o godz. 14.30, po czym w auli seminaryjnej spotkał się z duchowieństwem i klerykami, wygłaszając dłuższą przemowę. O godz. 19.30 wziął udział w nabożeństwie w katedrze oliwskiej, gdzie również wygłosił przemówienie, a o godz. 21 spotkał się z ok. 100-osobową delegacją młodzieży akademickiej i jej duszpasterzem ks. Janem Mokrzycki.
W niedzielę 5 I 1958 o godz. 8 prymas celebrował mszę i wygłosił homilię dla młodzieży w kościele NMP Wniebowziętej Gwiazdy Morza w Sopocie, następnie o godz. 10 uczestniczył we mszy celebrowanej przez biskupa Edmunda Nowickiego, w asyście liturgicznej gdańskich alumnów, w przepełnionym kościele NMP w Gdańsku i wygłosił homilię. Mowę powitalną wygłosił proboszcz parafii ks. Franciszek Solarz. Po zakończeniu uroczystości prymas powrócił do Oliwy, skąd o godz. 14 odjechał w kierunku Warszawy, będąc jeszcze zatrzymanym przez wiernych w Świętym Wojciechu.
