KUCZYŃSKI JAN ZBIGNIEW, zapaśnik, olimpijczyk
| < Poprzednie | Następne > |
JAN ZBIGNIEW KUCZYŃSKI (7 I 1935 Wilno – 28 XI 2009 Gdańsk), sportowiec, zapaśnik, olimpijczyk. Syn Jana i Antoniny, brat Stanisława, również zapaśnika. W 1952 ukończył gdańskie VII Liceum Ogólnokształcące, w 1955 Akademię Wychowania Fizycznego w Warszawie (magister wychowania fizycznego). Reprezentant Spójni Gdańsk (1951–1954, 1956, 1958–1965, z zespołem tym w 1961 awansował do I ligi zapaśniczej) i AZS Warszawa (1954–1955, 1957). Karierę rozpoczął u trenera Lucjana Sobieraja, w 1951 roku zdobywając wicemistrzostwo, a w 1952 – mistrzostwo Wybrzeża.
Jeden z prekursorów zapasów stylu wolnego w Polsce (krajowe mistrzostwa w tej konkurencji rozgrywano od 1953). Ośmiokrotny mistrz Polski: w 1954, 1956, 1957 i 1962 w stylu wolnym w wadze lekkiej, w 1958 w stylu klasycznym w wadze półśredniej, w 1953, 1955 i 1961 w stylu wolnym w wadze półśredniej. W 1953 brązowy medalista w wadze lekkiej w stylu klasycznym, w 1956 wicemistrz Polski w wadze półśredniej w stylu klasycznym.
W sierpniu 1954 podczas XII Akademickich Mistrzostw Świata w Budapeszcie wywalczył brązowy medal w stylu wolnym w wadze lekkiej i taki sam w konkurencji drużynowej z ekipą Polski. 5 VIII 1955 w stylu wolnym w wadze lekkiej zdobył tytuł Akademickiego Mistrza Świata podczas II Międzynarodowych Igrzysk Sportowych Młodzieży w ramach V Światowego Festiwalu Młodzieży i Studentów w Warszawie. W sierpniu 1955 występował w nieoficjalnej reprezentacji Polski (pod firmą ZS Górnik) w turnieju o Puchar Adriatyku w Poli (Jugosławia); indywidualnie zdobył brązowy medal. W 1957 zajął V miejsce w Mistrzostwach Świata w stylu wolnym w Stambule i takie samo podczas Mistrzostw Świata w stylu klasycznym w 1958 w Budapeszcie. W 1958 w Pucharze Świata w Sofii zajął IV miejsce.
Po turnieju otrzymał od lekarzy zakaz startów w związku z kontuzją barku (nie brał udziału w Mistrzostwach Polski w 1959 roku) i podejrzeniami choroby serca (ostatecznie niepotwierdzonymi). Wygrywając w lipcu 1960 turniej o Błękitną Wstęgę Bałtyku w Sopocie (w stylu wolnym w wadze lekkiej), uzyskał prawo startu w Igrzyskach Olimpijskich w Rzymie (sierpień–wrzesień 1960). W pierwszej rundzie turnieju olimpijskiego przegrał w stylu wolnym w wadze lekkiej z Wołodymyrem Siniawskim (ZSRR), w drugiej – przez położenie na łopatki – z A. Kazano (Japonia); sklasyfikowany na 20–23 miejscu.
Stoczył 350 pojedynków (40 przegrał). Reprezentował Polskę w latach 1953–1962, między innymi 31 VII 1960 w meczu NRD–Polska w Halle (8:8) wygrał przez położenie na łopatki, 23 III 1962 w meczu Polska–Węgry w Gdyni (10:6) wygrał w wadze lekkiej z Tothem. Występował także w innych reprezentacjach, na przykład w reprezentacji Centralnej Rady Związków Zawodowych w stylu klasycznym podczas tournée w Tbilisi, Erywaniu i Baku, odbywającego się 20–25 XI 1960, kiedy został uznany za najlepszego zawodnika w wadze półśredniej spotkania z reprezentacją Armeńskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (5:11).
W latach 1964–1967 pracował we Władysławowie jako rybak w Spółdzielni „Szkuner”, od 1968 jako nauczyciel wychowania fizycznego w Zasadniczej Szkole Zawodowej przy Zakładzie Doskonalenia Zawodowego we Wrzeszczu. Od 1956 sędzia sportowy, po zakończeniu kariery także działacz i trener. W latach 1957–1964 członek Okręgowego Związku Zapaśniczego w Gdańsku, 1969–1971 jego prezes, 1976–2008 sekretarz. W latach 1955–1964 trener Spójni Gdańsk (zdobył z drużyną wicemistrzostwo Polski), następnie trener Ludowego Zespołu Sportowego (LZS) Sokół Orunia, LZS Orlęta Reda. Koordynator Pomorskiej Rady Wojewódzkiej LZS Gdańsk w zapasach w stylu wolnym i klasycznym, animator sekcji zapaśniczych w Gminnym Ludowym Klubie Sportowym Morena Żukowo, Cartusii Kartuzy, Uczniowskim Ludowym Klubie Sportowym (ULKS) Kania Przodkowo, współzałożyciel ULKS Olimpik Lubichowo, członek komitetu założycielskiego Zapaśniczego Klubu Sportowego Granica Gdańsk.
Od 1975 Zasłużony Mistrz Sportu. Odznaczony między innymi Brązowym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe (1958), Złotym Krzyżem Zasługi (1976), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1986), odznaką „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1983).
Żonaty był z Ireną z domu Przychodzką (26 XII 1941 – 15 III 2021 Gdańsk), ojciec Adama (12 VII 1964 Gdańsk – 13 XII 2011 Gdańsk). Pochowani na cmentarzu Srebrzysko.
