POMNIK ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH
| < Poprzednie | Następne > |
POMNIK ŻOŁNIERZY WYKLĘTYCH, ul. 3 Maja, naprzeciw ul. Dąbrowskiego. Powstał z inicjatywy Społecznego Komitetu Budowy Pomnika (przewodnicząca Anna Kołakowska, wiceprzewodniczący Karol Nawrocki, członkowie: Adam Hlebowicz, Jerzy Grzywacz, Bogusław Gołąb), zawiązanego 28 I 2015 roku, oraz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej (przedstawiciele: Maciej Jarosiński, Władysław Dobrowolski). Fundusze pozyskano ze zbiórek publicznych przy wsparciu Grupy Energa. Wniosek o budowę złożono na ręce przewodniczącego Rady Miasta Gdańska 17 V 2016 roku. Ze względu na sfinansowanie budowy przez komitet społeczny prezydent miasta Paweł Adamowicz 12 VIII 2016 roku przychylił się do sugestii, by nie ogłaszać konkursu na projekt pomnika i przyjąć do realizacji pomysł zaproponowany przez inicjatorów. 29 IX 2016 roku Rada Miasta Gdańska przegłosowała uchwałę o budowie, cedując koszt zagospodarowania otoczenia pomnika na Miasto Gdańsk.
Pomnik ma formę czterdziestotonowego głazu o wysokości 3 m i szerokości 2 m. Powstał według projektu Macieja Świeszewskiego, profesora Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, postać żołnierza wyrzeźbił Stanisław Milewski, absolwent Wydziału Rzeźby ASP w Gdańsku, kamień wykonała firma MURKAM Leoń Czerwiński z Przodkowa. Na czarnym cokole znajduje się napis: PAMIĘCI TYCH, KTÓRZY W LATACH 1944–1963 KONTYNUOWALI WALKĘ O NIEPODLEGŁĄ POLSKĘ W FORMACJACH PODZIEMIA ANTYKOMUNISTYCZNEGO / ZA ICH MIŁOŚĆ DO OJCZYZNY I BOGA / ZA WYTRWAŁOŚĆ POMIMO BRAKU NADZIEI / ZA WIERNOŚĆ WARTOŚCIOM I UMIŁOWANIE WOLNOŚCI / ZA MĘSTWO I OFIARNOŚĆ / ZA TO, ŻE „ZACHOWALI SIĘ JAK TRZEBA” I BYLI WIERNI POLSCE „AŻ PO OFIARĘ ŻYCIA” / PRZYSZŁYM POKOLENIOM, ABY PAMIĘTAŁY, ŻE WALKA O WOLNOŚĆ, GDY SIĘ RAZ ZACZYNA, Z OJCA KRWIĄ SPADA DZIEDZICTWEM NA SYNA.
Na głazie jasnego koloru umieszczono sylwetkę żołnierza w polskim mundurze z pistoletem maszynowym pod prawym ramieniem, nad nią widnieje orzeł, pod nią napis: ŻOŁNIERZOM WYKLĘTYM. Postać żołnierza jest wzorowana na zdjęciu Henryka Wieliczki (pseudonim Lufa), żołnierzu z 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej pod dowództwem mjr. Zygmunta Szendzielarza "Łupaszki", zamordowanym 14 III 1949 na zamku w Lublinie.
Pomnik został odsłonięty 4 VIII 2018 roku.
