PAPÉE KAZIMIERZ, komisarz RP w Gdańsku
| < Poprzednie | Następne > |
KAZIMIERZ PAPÉE (10 I 1889 Lwów – 19 I 1979 Rzym), komisarz Komisariatu Generalnego Rzeczpospolitej Polskiej w II Wolnym Mieście Gdańsku (WMG). Syn Fryderyka (4 VI 1852 Złoczów – 20 X 1940 Kraków), historyka, bibliotekoznawcy, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, i poślubionej 25 VI 1887 Władysławy (14 IV 1859 Warszawa – 14 I 1914), córki poety Władysława Ludwika Anczyca (12 XII 1823 Wilno – 28 VII 1883 Kraków). Starszy brat Zofii (1890-1962), zamężnej Pietrzykowskiej i Adama (1895–1990), prawnika i bankowca, dwukrotnego brązowego medalistę olimpijskiego w drużynie szablistów (1928, 1932), współzałożyciela i prezesa Polskiego Związku Szermierczego, żołnierza Legionów i powstania warszawskiego.
Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, uzyskał doktorat. Podczas I wojny światowej w latach 1915–1916 kapral w 2.Pułku Ułanów Legionowych Józefa Piłsudskiego. Od 1919 roku zatrudniony w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, w latach 1929–1932 Konsul Generalny RP w Królewcu, 25 II 1932 powołany na Komisarza Generalnego RP w WMG z tytułem posła nadzwyczajnego i ministra pełnomocnego III klasy, w Gdańsku od 18 III 1932 – 15 XII 1936. Zamieszkał z żoną w willi na rogu obecnych ul. Skłodowskiej-Curie i ul. Hoene-Wrońskiego.
W okresie 1932–1933, w czasie pogorszenia stosunków polsko-gdańskich, realizował zaostrzony kurs władz RP wobec II WMG, np. wpłynięcie w czerwcu 1932 do portu gdańskiego polskiego niszczyciela ORP „Wicher” i incydent w marcu 1933 z ORP „Wilia”. Początkowo zwolennik popierania antyhitlerowskich ugrupowań, w okresie późniejszym sceptycznie wyrażał się o celowości oparcia polskiej polityki w II WMG na współpracy z partiami opozycyjnymi. Potrafił dostrzec, w jakim kierunku zmierzała polityka gdańskiej NSDAP i zwalczał nazistowskie wysiłki zmierzające do wyeliminowania roli Ligi Narodów w zarządzaniu WMG.
Popierając ideę utworzenia w 1933 Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku, faktycznie przyczynił się do pogłębienia rozbicia gdańskiej Polonii. W ocenie współczesnych nie przejawiał samodzielności, będąc wykonawcą poleceń ministra Józefa Becka, który los stosunków Polski z WMG uzależniał od sytuacji między Polską a III Rzeszą.
Jego żona, Leonia, w Gdańsku działała w polskich organizacjach.
Po opuszczeniu Gdańska był w latach 1936–1939 posłem pełnomocnym RP w Pradze. Od połowy 1939 ambasador w Watykanie z ramienia rządu emigracyjnego od jesieni 1939 do 1958 (kiedy papież Jan XXIII nie przyjął od niego listów uwierzytelniających), następnie jako Administrator RP przy Stolicy Apostolskiej, od 1976 do śmierci nieoficjalny przedstawiciel w Watykanie Rządu RP na Uchodźstwie. Od początku istnienia Komitetu Opieki nad Polskimi Cmentarzami Wojennymi we Włoszech angażował się w jego prace, dzięki czemu w 1964 roku doprowadził do zarejestrowania cmentarzy polskich żołnierzy we Włoszech jako własności kombatantów 2. Korpusu i ich następców.
Odznaczony miedzy innymi Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą (1938), Krzyżem Komandorskim (1933) i Krzyżem Oficerskim (1930) Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Niepodległości (1931), Złotym Krzyżem Zasługi (1937), Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości (1928), Odznaką Honorową Polskiego Czerwonego Krzyża I stopnia (1935) i wieloma odznaczeniami zagranicznymi, między innymi Krzyżem Wielkim Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja, 1939), Krzyżem Wielkim Magistralnym Orderu Maltańskiego (1951), Olimpijską Odznaką Honorową I klasy (Niemcy, 1938). Był najdłużej urzędującym reprezentantem dyplomatycznym rządu RP na uchodźstwie.
5 VI 1919 w Krakowie ożenił się z Leonią Hubal Dobrzańską (22 III 1895 Potok gm. Jedlicze – 13 IX 1960 Rzym), córką Henryka i Marii z Lubienieckich, siostrą majora Henryka Dobrzańskiego ps. Hubal. Ojciec Henryka Michała (1923 Kraków – 2000 Rzym), klimatologa, ożenionego z Marią Carlą Rotundi (1928-2003). Pochowany z żoną, synem i synową w Kwaterze Polskiej rzymskiego cmentarza Cimitero Flaminio (Cimitero di Prima Porta).
