BŁĘDNIK, właśc. MAŁY BŁĘDNIK

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Mały Błędnik, po lewej mostek nad Kanałem Raduni z herbem Gdańska, po prawej obecny Nowy Ratusz
Widok spod Bramy Wyżynnej na pomnik cesarza Wilhelma I i Mały Błędnik (widoczna fontanna), po lewej zabudowa obecnej ul. Targ Rakowy, 1905
Mały Błędnik, widok na tyły zabudowy obecnej ul. Wały Jagiellońskie, między Huciskiem a ul. Okopową, w głębi po lewej widoczny dach i wieżyczka kościoła św. Józefa
Mały Błędnik, z fontanną, w stronę Bramy Wyżynnej, około 1925
Fontanna na Małym Błędniku, około 1950

BŁĘDNIK, właściwie MAŁY BŁĘDNIK (Kleiner Irrgarten), od 26 IV 2001 roku skwer im. Polskich Harcerzy w Byłym Wolnym Mieście Gdańsku (przy Targu Rakowym, Hucisku i ul. Wały Jagiellońskie). W 1. połowie XIX wieku (widoczny na planie Gersdorffa z roku 1822) w rejonie Targu Rakowego powstał niewielki zieleniec, który otrzymał swoją nazwę w odróżnieniu od położonego przy Bramie Oliwskiej Błędnika.

Zniesienie fortyfikacji miejskich pozwoliło na jego powiększenie, od końca XIX wieku składał się już z dwóch części: starej, położonej między Kanałem Raduni, ul. Hucisko i Targiem Rakowym, oraz nowej, między Kanałem Raduni a Wałami Jagiellońskimi, zabudowanymi willami; obie były połączone istniejącym i obecnie stalowym mostkiem nad Kanałem Raduni. Jako pamiątkę po dawnym zagospodarowaniu pozostawiono nad kanałem fragment zwieńczonego herbem Gdańska przepustu (przez który wody Potoku Siedleckiego przepływały ponad fosą).

W nowej części ustawiono betonową fontannę: powyżej okrągłego zbiornika, na zdobionym trzpieniu umieszczona była mniejsza czara, z której wyłaniał się niewielki postument z figurką nagiego chłopca, trzymającego nad głową okrągłe, płaskie naczynie. Woda z naczynia przelewała się do położonego niżej zbiornika i spływała do najniższego. Fontannę otaczała bogata, starannie zestawiona kompozycja z kwiatów. Różnobarwne kwietniki urządzone były także wzdłuż obu brzegów kanału. Około 1927 roku był uważany, ze względu na bogactwo kwietników i dogodne położenie, za najpiękniejszy i najczęściej odwiedzany gdański zieleniec.

Około 1947 w północno-zachodniej części, w miejscu metalowej altany, ustawiono pomnik-czołg, złomowany 10 IX 1991 przez Przedsiębiorstwo Złomu Metali, w jego miejscu od 1994 znajduje się pomnik Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej. W latach 1971–1972, w związku z przebudową odcinka Wałów Jagiellońskich (od ul. Hucisko do ul. Okopowej), rozebrano fontannę, w 1977 w pobliżu odsłonięto pomnik Marii Konopnickiej. W 2004 roku od strony ul. Hucisko postawiono pomnik Harcerzy, 13 XII 2016 odsłonięto pomnik Ofiar Stanu Wojennego.

Znaczną część porośnięta jest drzewami, między innymi platanami, lipami, klonami, za pomnik przyrody uznano białą topolę i miłorząb dwuklapowy. W 2019 poddany gruntownej rewitalizacji, usunięto asfalt i beton ze ścieżek, ustawiono ławki, trawniki wyłożono trawą z rolki, dokonano nowych nasadzeń zieleni. KR

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania