Ulica Długa udekorowana na przyjazd Adolfa Hitlera, 1939
(20 IV 1889 Braunau, Austria – 30 IV 1945 Berlin), przywódca III Rzeszy. 20 IV 1939, w dniu jego 50. urodzin, nadano mu
honorowe obywatelstwo miasta Gdańska. W Gdańsku przebywał trzykrotnie. Po raz pierwszy 9 IV 1932, podczas międzylądowania samolotu na
lotnisku we Wrzeszczu. Zrezygnował wówczas z wizyty w mieście, argumentując, iż odwiedzi je dopiero, gdy będzie należeć do Niemiec. Po raz drugi był w Gdańsku 19 IX 1939, odbył się wówczas jego starannie przygotowany przez miejscowe władze przejazd z sopockiego Kasino-Hotel (obecnie Grand Hotel) na Langer Markt (Długi Targ) otwartą limuzyną. Z trasy usunięto wszystkich mieszkających tam
Żydów, osadzając ich w
obozie Stutthof i miejscowym więzieniu (
Areszt Śledczy). Powitany przed
Ratuszem Głównego Miasta przez gauleitera
Alberta Forstera, w
Dworze Artusa wygłosił przemówienie do mieszkańców byłego już II WMG, transmitowane przez radio (oryginalna płyta z radiowym nagraniem w zbiorach
Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku). W odpowiedzi gauleiter A. Forster zobowiązał się do zniemczenia całego Pomorza w ciągu 10 lat. Potem ze świtą i gauleiterem spacerował po Langer Brücke (Długim Pobrzeżu), odwiedził siedzibę gauleitera przy Jopengasse 9–11 (ul. Piwna), skąd udał się do kwatery w Sopocie. 21 września, wraz z generalicją, zwiedził teren walk na
Westerplatte, oprowadzany przez dowódcę pancernika
„Schleswig-Holstein” kmdr. Gustava Kleikampa. Z kolejną wizytą do Gdańska przybył pancernym pociągiem z Gdyni 6 V 1941. Dzień wcześniej pożegnał w gdyńskim porcie wraz z feldmarszałkiem Wilhelmem Keitlem i admirałem Erichem Raederem załogi pancernika „Bismarck” i ciężkiego krążownika „Prinz Eugen”, udające się 18 maja w korsarski rejs na wody Atlantyku. Po spotkaniu u A. Forstera Hitler przybył do Ratusza Głównego Miasta, gdzie w Wielkiej Sali Wety zaprezentowano mu nową makietę zabudowy
Głównego Miasta, opracowaną według narodowosocjalistycznych zasad. Z Ratusza pojechał na
Biskupią Górkę, zwiedził tam schronisko młodzieżowe (Paul-Benecke-Jugendherberge) wraz z wieżą zegarową, gdzie grał nowy
carillon, a obok zegara modele odtwarzały walkę na morzu okrętu
„Peter von Danzig” pod dowództwem
Paula Benekego (1473). Następnie kawalkada powróciła na dworzec, skąd odjechał do Berlina.
MrGl
